Praca jest próbą wieloaspektowego spojrzenia na historię powstania i działalności Komitetu Słowiańskiego w Polsce, który w latach 40. XX wieku był jednym z głównych podmiotów odpowiedzialnych za umacnianie przyjaźni polsko-radzieckiej oraz upowszechnianie wiedzy o Związku Radzieckim wśród szerokich kręgów społeczeństwa. Odbywało się to pod hasłem propagowania ideologii słowiańskiej, odrodzonej w czasie wojny pod auspicjami ZSRR.

Książka wpisuje siÄ™ w nurt badaÅ„ nad dziejami politycznymi poczÄ…tków Polski Ludowej. SkÅ‚ada siÄ™ z piÄ™ciu rozdziałów w ukÅ‚adzie chronologiczno-problemowym. Pierwsza część dotyczy narodzin tzw. ruchu nowosÅ‚owiaÅ„skiego, stanowiÄ…c jednoczeÅ›nie tÅ‚o dla dalszych rozważaÅ„. Poruszono w niej zagadnienia zwiÄ…zane z genezÄ… i pierwszymi latami dziaÅ‚alnoÅ›ci Komitetu WszechsÅ‚owiaÅ„skiego w Moskwie, rozwojem jego agend w krajach Europy Å›rodkowo-wschodniej oraz jednym z najważniejszych wydarzeÅ„ w dziejach ruchu – Kongresem SÅ‚owiaÅ„skim w Belgradzie, który staÅ‚ siÄ™ przyczynkiem dla powstania Komitetu OgólnosÅ‚owiaÅ„skiego. Poruszone tu zagadnienia stanowiÅ‚y punkt zwrotny w historii idei sÅ‚owiaÅ„skiej, kreowanej tym razem z ramienia ZwiÄ…zku Radzieckiego, który widziaÅ‚ w niej doskonaÅ‚y instrument oddziaÅ‚ywania w imiÄ™ wÅ‚asnych, pragmatycznych interesów politycznych. Drugi z rozdziałów wiąże siÄ™ już bezpoÅ›rednio z zagadnieniem tytuÅ‚owym, odnoszÄ…c siÄ™ do poczÄ…tków Komitetu SÅ‚owiaÅ„skiego w Polsce. Analizie poddane zostaÅ‚y tu zaÅ‚ożenia programowe instytucji, jak i jej organizacja na szczeblu centralnym oraz terenowym. W dalszej części publikacji przedstawiono politykÄ™ kulturalnÄ… oraz inne aspekty życia spoÅ‚ecznego, definiowane w pryzmacie kryteriów ideologicznych, które stymulowaÅ‚y zakres, jak i charakter prac sÅ‚owiaÅ„skiej agendy w Polsce. Omówiona zostaÅ‚a dziaÅ‚alność naukowa, oÅ›wiatowa i wydawnicza Komitetu, angażujÄ…ca Å›wiat polskich uczonych, niestety nazbyt czÄ™sto dziaÅ‚ajÄ…cych w prÄ™gierzu doktryny, hamujÄ…cej wiele ciekawych i wartoÅ›ciowych pomysłów. Ostatnie dwa rozdziaÅ‚y przeniosÄ… czytelnika na arenÄ™ miÄ™dzynarodowych obszarów dziaÅ‚alnoÅ›ci Komitetu. Do najistotniejszych z poruszanych w tym miejscu zagadnieÅ„ należeć bÄ™dzie bez wÄ…tpienia problematyka Å‚użycka – jedno z ważnych zagadnieÅ„ geopolitycznego aspektu ideologii sÅ‚owiaÅ„skiej, która wraz z umacnianiem siÄ™ systemu komunistycznego w krajach satelickich ZSRR, zostaÅ‚a zepchniÄ™ta do lamusa, jako element zagrażajÄ…cy interesom tego paÅ„stwa w etnicznie niesÅ‚owiaÅ„skich paÅ„stwach systemu. Nie mniej istotnÄ… kwestiÄ… bÄ™dzie też konflikt radziecko-jugosÅ‚owiaÅ„ski, bezpoÅ›rednio wpÅ‚ywajÄ…cy na zanegowanie przez ZwiÄ…zek Radziecki dalszego funkcjonowania ruchu nowosÅ‚owiaÅ„skiego. Jego negatywny skutek implikujÄ…cy zakoÅ„czenie dziaÅ‚alnoÅ›ci Komitetu SÅ‚owiaÅ„skiego w Polsce, bÄ™dzie też epilogiem narracji piÄ…tego rozdziaÅ‚u.