Państwo i Kościół współtworzą komplementarną rzeczywistość, w której jednostka ludzka rozwija swoją osobowość. Współdziałanie tych dwóch instytucji pozwala człowiekowi odkrywać powołanie, jak również stanowi pomoc w humanizowaniu świata, co jest wszak kontynuowaniem dzieła stworzenia. Pisma Josepha Ratzingera (także jako papieża), z uwagi na teologiczny charakter, w istotnym stopniu dopełniają współczesną analizę struktur wspólnot politycznych. Teologia państwa w jego nauczaniu posiada profil eklezjalny. Z tego względu jako konieczne jawi się zaprezentowanie eklezjologii, a następnie na jej kanwie (konkretnie na fundamencie eklezjalnego doświadczenia wspólnoty) wskazanie elementów państwa traktowanych jako obszar ludzkiego działania, które jest inspirowane Słowem Bożym i łaskami przekazywanymi człowiekowi za pośrednictwem Kościoła.