Wyłączenie od dziedziczenia na mocy orzeczenia sądu dotyczy w prawie polskim dwóch instytucji: niegodności dziedziczenia (art. 928–930 k.c.) oraz – określanego w literaturze jako szczególny przypadek niegodności – wyłączenia od dziedziczenia małżonka spadkodawcy na podstawie art. 940 k.c. Sytuacje, w których sąd decyduje o wyłączeniu od dziedziczenia, dotyczą takich przypadków, w których względy natury etycznej przemawiają przeciwko nabyciu spadku przez określonych spadkobierców (np. ze względu na dopuszczenie się przestępstwa przeciwko spadkodawcy, bezprawne zachowania mające za cel naruszenie ustalonego przez zmarłego porządku dziedziczenia czy też – co dotyczy małżonka spadkodawcy – zawinione postępowanie, które doprowadziło między nimi do rozkładu pożycia).

Niniejsze opracowanie stanowi pierwsze w polskiej literaturze całościowe omówienie problematyki wyłączenia od dziedziczenia na mocy orzeczenia sądu. Omówienia dokonano na podstawie dotychczasowego dorobku nauki i orzecznictwa, z uwzględnieniem analogicznych regulacji w wybranych obcych systemach prawnych. Publikacja jest adresowana do szero-kiego kręgu odbiorców, nie tylko sędziów, adwokatów czy radców prawnych, lecz także studentów prawa, aplikantów i wszystkich zainteresowanych problematyką prawa spadkowego.

Dr Hanna Witczak jest adiunktem na Wydziale Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II; autorką wielu publikacji z zakresu prawa cywilnego.