Pokolenie transformacji zostało ukształtowane przez przełom ustrojowy roku 1989. Po raz pierwszy od siedemdziesięciu lat w dorosłość weszła generacja Polaków znająca wojnę i niewolę jedynie z przekazów. Tak wyjątkowa chwila wymaga pogłębionej refleksji nad młodym pokoleniem.
Trzeba odpowiedzieć na wiele pytań, wśród których dwa wydają się szczególnie istotne: W jakim stopniu młodzież wychowana w realiach wolnej Polski jest skłonna uznać przeszłość za istotny element wyjaśniający współczesność i dostrzec wpływ historii na swe życie? Na ile chce się odwrócić od przeszłości i uznać, że jest nudna, niewarta rozważania, po prostu niepotrzebna?
Książka stanowi rezultat badania przeprowadzonego jesienią 2009 roku na zbiorowości ponad 5 tys. uczniów w ponad stu szkołach średnich w całej Polsce.