Tomasz Suma: Ekslibrisowa pasja. Sztuka, prywatne kolekcjonerstwo i badania ekslibrisu w Polsce od XIX wieku do współczesności, Wrocław 2014; s. 720, il. 557.

Książka jest monografią naukową opartą na własnych badaniach naukowych autora. Praca omawia trzy zagadnienia z trzech różnych dziedzin nauki, zgodnych z charakterem zainteresowań badawczych Tomasza Sumy, tj. historia małej grafiki (historia sztuki, historia Polski), dzieje polskiego kolekcjonerstwa ekslibrisu (historia kolekcjonerstwa i zbiorów) oraz dzieje badań w zakresie ekslibrisoznawstwa (historia nauki). Książka jest pionierskim w Polsce i Europie opracowaniem traktującym temat tak obszernie i szczegółowo, z uwzględnieniem zagadnień dotyczących dziejów kolekcjonerstwa i badań nad ekslibrisem w Polsce. Podejmuje zagadnienia nie mające odpowiednika w polskiej nauce, zbiera i systematyzuje istniejącą wiedzę oraz proponuje nowoczesne spojrzenie na badany przedmiot. Stanowi pierwsze na rynku polskim fundamentalne opracowanie wielotorowych zjawisk wymienionych w podtytule pracy. Praca zawiera wnikliwą analizę historyczną i teoretyczną dotyczącą ekslibrisu, omawia dzieje kolekcjonowania ekslibrisu w Polsce od początków tego zjawiska do czasów współczesnych, ze szczególnym uwzględnieniem migracji i dziejów zbiorów prywatnych, ich specyfiki, zawartości i motywacji kolekcjonerskich; omawia wszystkie ośrodki artystyczne w Polsce specjalizujące się w tworzeniu małej grafiki ekslibrisowej, a także pierwszą próbę charakterystyki dziejów polskich badań naukowych nad znakiem książkowym. Autor weryfikuje dotychczasową wiedzę z zakresu teorii i metodologii badań, wprowadza pierwszą próbę do właściwej systematyki historycznej dziejów ekslibrisu polskiego, a także stwarza podwaliny do rozwoju ekslibrisoznawstwa jako dziedziny historii nauki.

Tomasz Suma dołożył szczególnych starań, by temat opisać i zbadać w sposób rzetelny, szczegółowy i rzeczowy, bardzo starannie zebrał materiał do książki, na który składają się zarówno liczne wypowiedzi i wywiady z kolekcjonerami i artystami w Polsce, jak również dostępne źródła publikowane i nie publikowane.

Książka niniejsza podejmuje temat ciekawy i ważny z punktu widzenia historii, historii sztuki i historii nauki. Skierowana jest do szerokiego odbiorcy: historyków kolekcjonerstwa, historyków sztuki, kolekcjonerów ekslibrisu (zarówno prywatnych, jak i państwowych), znawców tematów i zagadnień składających się na główny wątek książki, wreszcie historyków nauki oraz wszystkich zainteresowanych sztuką i grafiką.

Autor:

Tomasz Suma – doktor nauk humanistycznych, historyk, kolekcjoner ekslibrisów, bibliofil; badawczo zajmuje się dziejami kultury materialnej, kolekcjonerstwa i bibliotek, historią arystokracji i nauki polskiej oraz symbolami w sztuce graficznej. Autor siedmiu książek i kilkudziesięciu artykułów.