Biographia literaria - ebook

Biographia literaria (1817) Samuela Taylora Coleridge’a to zbiór szkiców o tematyce filozoficznej i krytycznoliterackiej, ujętych w ramy autobiografii intelektualnej. Dzieło powstało z połączenia dwóch tekstów, pierwotnie planowanych jako osobne książki. Pierwsza z nich miała być esejem filozoficznym – krytyką anglosaskiej, asocjacjonistycznej filozofii umysłu (Locke’a, Hume’a, Hartleya) z pozycji idealizmu transcendentalnego (Kanta i Schellinga), z którym Coleridge zapoznał się w Niemczech; druga – obszernym podsumowaniem stosunku Coleridge’a do twórczości i programu literackiego jego wielkiego przyjaciela i poety, Williama Wordswortha, wskazaniem jego mocnych i słabych punktów. Z tego połączenia filozofii i krytyki literackiej zrodziły się oryginalne pomysły, takie jak rozróżnienie wyobraźni i fantazji jako dwóch różnych władz umysłu oraz idea „zawieszenia niewiary” jako zasady tworzenia fikcji literackiej. Całość wzbogacają erudycyjne dygresje oraz barwne anegdoty ukazujące panoramę społeczeństwa brytyjskiego w okresie wojen z rewolucyjną, a następnie napoleońską Francją.