INNE EBOOKI AUTORA
Wydawca:
Format:
epub, mobi, ibuk
Dwutomowa Toksykologia to nowoczesna publikacja nie tylko dla studentów medycyny, farmacji, diagnostyki medycznej, kierunków przyrodniczych, ale również pozycja dla osób pracujących w przemyśle. Pozycja została przygotowana przez dr Kamila Jurowskiego, toksykologa, safety assessor, oraz prof. dr hab. Wojciecha Piekoszewskiego, specjalistę z zakresu toksykologii: sądowej, klinicznej, ekotoksykologii i żywności.
W tomie 2 zostały zaprezentowane wybrane zagadnienia z toksykologii szczegółowej (toksykologia wybranych metali, trucizny obecne w roślinach oraz pochodzące od zwierząt, toksykologia substancji uzależniających, pestycydów oraz bojowe środki trujące) oraz toksykologii stosowanej (toksykologia analityczna i analiza toksykologiczna, toksykologia kliniczna, sądowa, weterynaryjna i środowiskowa, laboratoryjna toksykologia medyczna, toksykoproteomika, toksykologia i ocena bezpieczeństwa żywności i żywienia oraz toksykologia kosmetyków i ocena bezpieczeństwa produktów kosmetycznych, ekotoksykologia, nanotoksykologia, a także toksykologiczna ocena ryzyka zdrowotnego. W tomie 1 zostały zaprezentowane historia toksykologii, toksykologia ogólna oraz toksykologia narządowa i układowa.
Rok wydania | 2020 |
---|---|
Liczba stron | 792 |
Kategoria | Toksykologia |
Wydawca | PZWL Wydawnictwo Lekarskie |
ISBN-13 | 978-83-200-6072-0 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
INNE EBOOKI AUTORA
EBOOKI WYDAWCY
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
CZĘŚĆ IV | 1 |
TOKSYKOLOGIA SZCZEGÓŁOWA – WYBRANE ZAGADNIENIA 1 | |
27. Toksykologia wybranych metali – Kamil Jurowski, Piotr Hydzik | 3 |
27.1. Wstęp – Kamil Jurowski | 3 |
27.2. Podstawowe terminy stosowane w toksykologii metali – Kamil Jurowski | 4 |
27.3. Biologiczne znaczenie metali w kontekście toksykologicznym – Kamil Jurowski | 7 |
27.4. Metale ciężkie – Kamil Jurowski, Piotr Hydzik | 8 |
27.4.1. Ołów | 10 |
27.4.2. Rtęć | 18 |
27.4.3. Kadm | 20 |
27.4.4. Arsen | 22 |
27.5. Pozostałe metale mające znaczenie toksykologiczne – Kamil Jurowski | 25 |
27.5.1. Beryl | 25 |
27.5.2. Osm | 26 |
27.5.3. Polon | 27 |
27.5.4. Tal | 27 |
Piśmiennictwo | 28 |
28. Trucizny obecne w roślinach występujących w Polsce – Anita Rutkowska | 31 |
28.1. Wstęp | 31 |
28.2. Rośliny neurotoksyczne | 36 |
28.3. Rośliny halucynogenne | 43 |
28.4. Rośliny kardiotoksyczne | 51 |
28.5. Rośliny gastroenterotoksyczne | 62 |
28.6. Fitotoksyny działające na układ oddechowy | 66 |
28.7. Rośliny dermatotoksyczne | 68 |
Piśmiennictwo | 74 |
29. Trucizny pochodzące od zwierząt występujących w Polsce – Krzysztof Ciszowski, Kamil Jurowski | 75 |
29.1. Wstęp – Kamil Jurowski, Krzysztof Ciszowski | 75 |
29.2. Jadowite owady – Krzysztof Ciszowski | 76 |
29.3. Jadowite pająki – Krzysztof Ciszowski | 79 |
29.4. Jadowite węże – Kamil Jurowski, Krzysztof Ciszowski | 81 |
29.5. Jadowite płazy – Krzysztof Ciszowski | 87 |
29.6. Jadowite ssaki – Krzysztof Ciszowski | 90 |
Piśmiennictwo | 91 |
30. Trucizny grzybowe mające znaczenie w Polsce – Krzysztof Ciszowski | 93 |
30.1. Wstęp | 93 |
30.2. Zatrucia grzybami wielkoowocnikowymi | 93 |
Piśmiennictwo | 103 |
31. Toksykologia substancji uzależniających – Wojciech Piekoszewski, Ewa Florek, Marta Napierała | 105 |
31.1. Podstawowe pojęcia i definicje – Wojciech Piekoszewski, Ewa Florek | 105 |
31.1.1. Farmakologiczno-biochemiczny mechanizm uzależnienia | 105 |
31.2. Toksyczność dymu tytoniowego – Ewa Florek, Marta Napierała, Wojciech Piekoszewski | 106 |
31.2.1. Historia tytoniu | 106 |
31.2.2. Epidemiologia uzależnienia od tytoniu | 107 |
31.2.3. Skład chemiczny dymu tytoniowego | 108 |
31.2.4. Składniki kancerogenne dymu tytoniowego | 109 |
31.2.5. Metabolizm nikotyny i kotyniny | 113 |
31.2.6. Palenie tytoniu a ciąża | 116 |
31.2.7. Konsekwencje zdrowotne palenia tytoniu | 122 |
31.3. Toksykologiczne aspekty alkoholu etylowego – Wojciech Piekoszewski, Ewa Florek | 125 |
31.3.1. Informacje wstępne | 125 |
31.3.2. Wchłanianie alkoholu | 125 |
31.3.3. Dystrybucja alkoholu | 127 |
31.3.4. Eliminacja alkoholu | 128 |
31.3.5. Toksyczne działanie alkoholu | 131 |
31.3.6. Cechy uzależnienia od alkoholu | 136 |
31.3.7. Diagnostyka uzależnienia od alkoholu | 137 |
31.3.8. Leczenie uzależnienia od alkoholu | 140 |
31.4. Uzależniające środki psychodepresyjne – Wojciech Piekoszewski, Ewa Florek | 141 |
31.4.1. Informacje wstępne | 141 |
31.4.2. Opioidy | 141 |
31.5. Rozpuszczalniki (kleje) – Wojciech Piekoszewski, Ewa Florek | 148 |
31.5.1. Informacje wstępne | 148 |
31.5.2. Toluen | 149 |
31.5.3. Chlorowane węglowodory | 150 |
31.6. Stymulanty – środki pobudzające OUN – Wojciech Piekoszewski, Ewa Florek | 151 |
31.6.1. Informacje wstępne | 151 |
31.6.2. Amfetaminy | 152 |
31.6.3. Kokaina | 157 |
31.7. Halucynogeny – Wojciech Piekoszewski, Ewa Florek | 160 |
31.7.1. Informacje wstępne | 160 |
31.7.2. Halucynogeny serotoninergiczne | 161 |
31.7.3. Amfetaminy halucynogenne | 166 |
31.7.4. Halucynogeny antycholinergiczne | 167 |
31.7.5. Anestetyki dysocjacyjne halucynogenne | 168 |
31.8. „Dopalacze” – Wojciech Piekoszewski, Ewa Florek | 173 |
31.8.1. Informacje wstępne | 173 |
31.8.2. Rośliny zaliczane do „dopalaczy” | 175 |
Piśmiennictwo | 178 |
32. Toksykologia pestycydów – Bartosz Wielgomas | 179 |
32.1. Wstęp | 179 |
32.2. Źródła ekspozycji dla człowieka | 181 |
32.3. Nadzór nad wprowadzaniem do obrotu i obrotem pestycydów w Polsce | 182 |
32.4. Klasyfikacje pestycydów | 183 |
32.5. Charakterystyka pestycydów | 184 |
32.5.1. Insektycydy | 184 |
32.5.2. Herbicydy | 201 |
32.5.3. Fungicydy | 206 |
32.5.4. Repelenty | 209 |
32.6. Rola pestycydów w ochronie zdrowia publicznego | 210 |
32.7. Integrowana ochrona roślin | 212 |
32.8. Ryzyko związane z pozostałościami pestycydów w żywności | 213 |
32.9. Pestycydy stosowane w gospodarstwach domowych | 215 |
32.10. Monitoring biologiczny narażenia na pestycydy | 216 |
Piśmiennictwo | 221 |
33. Bojowe środki trujące – Krzysztof Ciszowski | 223 |
33.1. Wstęp | 223 |
33.2. Środki paralityczno-drgawkowe | 224 |
33.3. Środki parzące (nekrozujące) | 226 |
33.4. Środki ogólnotrujące | 228 |
33.5. Środki duszące | 229 |
33.6. Środki drażniące | 231 |
33.7. Środki psychotoksyczne (psychomimetyczne) | 233 |
33.8. Toksyny | 235 |
Piśmiennictwo | 238 |
CZĘŚĆ V 239 | |
TOKSYKOLOGIA STOSOWANA | 239 |
34. Toksykologia analityczna i analiza toksykologiczna – Kamil Jurowski, Ewa Gomółka, Mirosław Krośniak, Joanna Kasprzyk, Katarzyna Madej | 241 |
34.1. Wstęp – Kamil Jurowski | 241 |
34.2. Główne cele analizy toksykologicznej – Kamil Jurowski | 243 |
34.3. Ogólny tok postępowania w analizie toksykologicznej – Kamil Jurowski | 243 |
34.4. Próbki biologiczne w toksykologii sądowo-lekarskiej i toksykologii klinicznej – Ewa Gomółka, Kamil Jurowski | 244 |
34.4.1. Podstawowe pojęcia stosowane w analizie klinicznej/sądowej materiału biologicznego | 245 |
34.4.2. Klasyfikacja próbek w toksykologii analitycznej | 246 |
34.4.3. Charakterystyka najważniejszych próbek biologicznych | 248 |
34.4.4. Pobieranie próbek w toksykologii analitycznej | 251 |
34.4.5. Przechowywanie próbek w toksykologii analitycznej | 256 |
34.4.6. Metody przygotowania próbek biologicznych | 257 |
34.4.7. Kontrola jakości i zasady dobrej praktyki laboratoryjnej (GLP) w badaniach próbek biologicznych | 264 |
34.5. Najpopularniejsze techniki i metody stosowane w toksykologii analitycznej – Kamil Jurowski, Mirosław Krośniak, Joanna Kasprzyk, Katarzyna Madej, Ewa Gomółka | 268 |
34.5.1. Techniki spektroskopowe – Kamil Jurowski, Mirosław Krośniak | 268 |
Spektroskopia UV-VIS – Kamil Jurowski | 269 |
Spektroskopia w podczerwieni (IR) – Kamil Jurowski | 271 |
Atomowa spektroskopia absorpcyjna (ASA) – Mirosław Krośniak | 273 |
34.5.2. Spektrometria mas – Kamil Jurowski, Joanna Kasprzyk | 278 |
Informacje wstępne – Kamil Jurowski | 278 |
Spektrometria mas z jonizacją w plazmie indukcyjnie sprzężonej (ICP-MS) – Kamil Jurowski | 279 |
Jonizacja/desorpcja próbki wspomagana matrycą (MALDI) – Joanna Kasprzyk | 281 |
34.5.3. Techniki chromatograficzne i pokrewne – Katarzyna Madej | 293 |
34.5.4. Techniki immunoenzymatyczne – Ewa Gomółka | 331 |
Piśmiennictwo | 347 |
35. Toksykologia kliniczna – Piotr Hydzik, Krzysztof Ciszowski, Dorota Szpak, Iwona Popiołek | 351 |
35.1. Wstęp – Piotr Hydzik | 351 |
35.2. Ośrodek informacji toksykologicznej – rola, funkcjonowanie, znaczenie i zadania – Piotr Hydzik | 352 |
35.3. Toksydromy – zespoły specyficznych objawów klinicznych – Piotr Hydzik | 361 |
35.3.1. Zebranie informacji dotyczących narażenia z uwzględnieniem danych toksykologicznych | 361 |
35.3.2. Ponowna kliniczna ocena | 366 |
35.3.3. Wdrożenie metod przyspieszających eliminację wchłoniętego ksenobiotyku | 366 |
35.3.4. Przedłużona obserwacja | 378 |
35.3.5. Rozpoznawanie toksydromów | 378 |
35.4. Zatrucia lekami | 395 |
35.4.1. Zatrucia lekami przeciwbólowymi i przeciwzapalnymi – Piotr Hydzik | 395 |
35.4.2. Zatrucia lekami wpływającymi na ośrodkowy układ nerwowy – Krzysztof Ciszowski | 406 |
35.4.3. Zatrucia lekami i innymi ksenobiotykami działającymi na układ krążenia – Dorota Szpak | 418 |
35.5. Zatrucia substancjami psychoaktywnymi – Piotr Hydzik | 431 |
35.6. Zatrucia wybranymi alkoholami – Piotr Hydzik | 441 |
35.6.1. Zatrucia alkoholem etylowym | 441 |
35.6.2. Ostre zatrucia izopropanolem | 449 |
35.6.3. Ostre zatrucia metanolem i glikolem etylenowym | 451 |
35.7. Zatrucia gazami duszącymi chemicznie – Krzysztof Ciszowski | 458 |
35.7.1. Zatrucia tlenkiem węgla(II) | 458 |
35.7.2. Zatrucia cyjankami | 461 |
35.7.3. Zatrucia siarkowodorem | 464 |
35.8. Zatrucia wybranymi metalami – Piotr Hydzik | 465 |
35.8.1. Specyficzne efekty zatrucia metalami | 466 |
35.8.2. Ołów | 467 |
35.8.3. Rtęć | 470 |
35.8.4. Kadm | 473 |
35.9. Zatrucia środkami chemii gospodarczej, budowlanej i ogrodowej – Iwona Popiołek | 474 |
35.9.1. Zatrucia środkami chemii gospodarczej/domowej | 474 |
35.9.2. Zatrucia środkami chemii budowlanej | 478 |
35.9.3. Zatrucia środkami chemii ogrodowej | 487 |
35.10. Zatrucia truciznami pochodzenia naturalnego – Krzysztof Ciszowski | 496 |
35.10.1. Zatrucia truciznami pochodzenia roślinnego | 496 |
35.10.2. Zatrucia truciznami pochodzenia zwierzęcego | 502 |
35.10.3. Zatrucia truciznami grzybowymi | 503 |
Piśmiennictwo | 503 |
36. Laboratoryjna toksykologia medyczna – Ewa Gomółka | 509 |
36.1. Wstęp | 509 |
36.2. Najważniejsze aspekty diagnostyki toksykologicznej | 511 |
36.2.1. Faza przedanalityczna | 511 |
36.2.2. Faza analityczna | 513 |
36.2.3. Faza postanalityczna | 513 |
36.3. Alkohole | 516 |
36.3.1. Alkohol etylowy | 516 |
36.3.2. Alkohole niespożywcze | 519 |
36.4. Leki | 522 |
36.4.1. Najważniejsze informacje | 522 |
36.4.2. Terapia monitorowana | 524 |
36.5. Narkotyki i nowe substancje psychoaktywne (NSP) | 525 |
36.5.1. Najważniejsze informacje | 525 |
36.5.2. Tabletka gwałtu | 528 |
36.6. Toksyczne gazy | 530 |
36.7. Związki methemoglobinotwórcze | 533 |
36.8. Grzyby | 534 |
36.9. Pestycydy | 536 |
36.10. Metale | 537 |
Piśmiennictwo | 540 |
37. Toksykologia sądowa – Maria Kała, Wojciech Lechowicz, Piotr Adamowicz, Dariusz Zuba | 543 |
37.1. Zarys historii toksykologii sądowej – Maria Kała | 543 |
37.2. Rola i zadania toksykologii sądowej – Maria Kała | 545 |
37.3. Rola i odpowiedzialność biegłego sądowego – Maria Kała | 546 |
37.4. Toksykologia sądowo-lekarska – Maria Kała | 548 |
37.4.1. Zakres działania | 548 |
37.4.2. Materiał do badań w toksykologii sądowo-lekarskiej | 549 |
37.4.3. Badania toksykologiczne dla celów sądowych | 549 |
37.4.4. Metody analityczne w toksykologii sądowo-lekarskiej | 550 |
37.4.5. Wymagania wobec metod stosowanych w laboratorium sądowym | 551 |
37.4.6. Interpretacja wyników badań | 551 |
37.5. Analityka toksykologiczna w laboratorium sądowym – Wojciech Lechowicz | 552 |
37.5.1. Zagadnienia ogólne | 552 |
37.5.2. Przygotowanie materiału | 554 |
37.5.3. Metody separacyjne | 557 |
37.5.4. Metody detekcji | 558 |
37.5.5. Analiza danych i archiwizacja | 561 |
37.6. Wybrane zagadnienia szczegółowej toksykologii sądowej | 562 |
37.6.1. Nowe substancje psychoaktywne – Piotr Adamowicz | 562 |
37.6.2. Substancje ułatwiające dokonanie przestępstwa – Piotr Adamowicz | 568 |
37.6.3. Środki działające podobnie do alkoholu – Maria Kała | 576 |
37.6.4. Alkohologia – Dariusz Zuba | 586 |
Piśmiennictwo | 590 |
38. Toksykoproteomika – Joanna Kasprzyk, Wojciech Piekoszewski | 593 |
38.1. Wstęp | 593 |
38.2. Biomarkery proteomiczne | 595 |
38.3. Proteomika w toksykologii narządowej | 597 |
38.4. Perspektywy toksykoproteomiki | 599 |
38.5. Przyszłość proteomiki w badaniach toksykologicznych | 599 |
Piśmiennictwo | 600 |
39. Toksykologia i ocena bezpieczeństwa żywności i żywienia – Małgorzata Schlegel-Zawadzka | 601 |
39.1. Wstęp | 601 |
39.2. Autentyczność żywności a możliwość zafałszowania i zagrożenia dla zdrowia | 602 |
39.3. Jakość zdrowotna świeżych warzyw i owoców. Potencjalne zagrożenie zdrowotne ze strony żywności świeżej, nieprzetworzonej i minimalnie przetworzonej | 605 |
39.4. Bezpieczeństwo żywieniowe/żywnościowe | 607 |
39.5. Bezpieczeństwo żywności | 613 |
39.6. Kulturowe uwarunkowania bezpieczeństwa żywności | 613 |
39.7. Bezpieczeństwo sanitarno-epidemiologiczne w Polsce | 614 |
Piśmiennictwo | 626 |
40. Toksykologia kosmetyków i ocena bezpieczeństwa produktów kosmetycznych – Kamil Jurowski | 627 |
40.1. Wstęp | 627 |
40.1.1. Ekspozycja na ksenobiotyki obecne w produktach kosmetycznych | 627 |
40.1.2. Podstawowe definicje | 628 |
40.2. Toksykologia kosmetyków | 629 |
40.2.1. Znaczenie toksykologii kosmetyków i stopień jej rozwoju | 629 |
40.2.2. Zakres współczesnej toksykologii kosmetyków | 630 |
40.3. Ocena bezpieczeństwa produktów kosmetycznych | 631 |
40.3.1. Wstępne informacje na temat oceny bezpieczeństwa produktów kosmetycznych | 631 |
40.3.2. Aktualne regulacje prawne i inne dokumenty niezbędne do oceny bezpieczeństwa produktów kosmetycznych | 632 |
40.3.3. Raport z oceny bezpieczeństwa produktów kosmetycznych | 634 |
Piśmiennictwo | 651 |
41. Ekotoksykologia – Ryszard Laskowski | 533 |
41.1. Wstęp | 653 |
41.2. Ekotoksykologia jako nauka podstawowa | 653 |
41.3. Ekotoksykologia jako nauka stosowana | 654 |
41.4. Ekotoksykologia organizmu | 655 |
41.4.1. Koszty detoksykacji – ogólna teoria stresu | 656 |
41.4.2. Toksykokinetyka i toksykodynamika (TK-TD) | 665 |
41.5. Ekotoksykologia zespołów | 668 |
41.6. Ekotoksykologia w praktyce | 670 |
Piśmiennictwo | 674 |
42. Toksykologia środowiska – Bogusław Buszewski, Katarzyna Rafińska, Paweł Pomastowski, Aneta Krakowska-Sieprawska, Agnieszka Rogowska, Anna Król | 677 |
42.1. Znaczenie toksykologii środowiska we współczesnym świecie | 677 |
42.2. Wpływ zanieczyszczeń na ekosystemy | 679 |
42.3. Źródła substancji toksycznych w środowisku naturalnym | 681 |
42.4. Drogi migracji substancji toksycznych w środowisku | 683 |
42.5. Proces oceny ryzyka środowiskowego | 684 |
Piśmiennictwo | 686 |
43. Nanotoksykologia – Marcin Kruszewski, Agnieszka Grzelak, Lucyna Kapka-Skrzypczak, Anna Małgorzata Lankoff | 687 |
43.1. Wstęp | 687 |
43.2. Wnikanie nanomateriałów do komórek | 688 |
43.2.1. Kinetyka wnikania nanomateriałów do komórek | 688 |
43.2.2. Komórkowe mechanizmy warunkujące wnikanie nanomateriałów | 688 |
43.2.3. Dystrybucja wewnątrzkomórkowa | 689 |
43.3. Biodystrybucja, farmakokinetyka i usuwanie nanomateriałów z organizmu | 689 |
43.4. Toksyczność nanomateriałów | 691 |
43.4.1. Toksyczność nanomateriałów in vitro | 691 |
43.4.2. Toksyczność nanomateriałów in vivo dla ssaków | 692 |
43.5. Rola układu immunologicznego w odpowiedzi na działanie nanomateriałów | 694 |
43.6. Rola stresu oksydacyjnego w toksyczności nanomateriałów | 695 |
43.7. Podsumowanie | 698 |
Piśmiennictwo | 698 |
44. Toksykologia weterynaryjna – Andrzej Posyniak | 703 |
44.1. Wstęp | 703 |
44.2. Specyfika zatruć zwierząt | 703 |
44.3. Czynniki determinujące działanie trucizn u zwierząt | 706 |
44.4. Toksykokinetyka | 709 |
44.4.1. Procesy metaboliczne w organizmie zwierzęcym | 710 |
44.4.2. Rola mikroflory trawieńca w procesach metabolicznych | 711 |
44.4.3. Wpływ innych substancji obcych na biotransformację | 711 |
44.5. Bezpieczeństwo stosowania pasz | 713 |
44.5.1. Ryzyko przechodzenia substancji toksycznych do żywności | 713 |
44.6. Toksyczne działanie pestycydów | 714 |
44.7. Toksyczne działanie mykotoksyn i mykotoksykozy | 718 |
44.8. Toksyczne działanie roślin | 719 |
44.8.1. Dlaczego zwierzęta zjadają trujące rośliny? | 720 |
44.8.2. Substancje toksyczne występujące w roślinach | 720 |
44.9. Toksyczne działanie żywności | 722 |
44.10. Toksyczne działanie trwałych związków organicznych | 722 |
44.11. Toksyczne działanie metali | 723 |
44.12. Toksyczne działanie azotanów(V) i azotanów(III) | 724 |
44.13. Zatrucia lekami weterynaryjnymi i dodatkami do pasz oraz na skutek zafałszowania pasz | 724 |
44.13.1. Zabezpieczenie konsumentów przed pozostałościami leków | 727 |
44.14. Zatrucia lekami, substancjami chemii gospodarczej i innymi substancjami | 728 |
44.15. Zatrucia jadem zwierzęcym | 729 |
44.16. Weterynaryjna diagnostyka toksykologiczna | 729 |
44.17. Postępowanie lecznicze w zatruciach zwierząt | 732 |
Piśmiennictwo | 734 |
45. Toksykologiczna ocena ryzyka zdrowotnego – Adam Prokopowicz, Andrzej Sobczak | 735 |
45.1. Wstęp | 735 |
45.2. Identyfikacja zagrożenia | 738 |
45.3. Ocena zależności dawka–odpowiedź | 742 |
45.4. Ocena narażenia | 749 |
45.5. Charakterystyka ryzyka | 750 |
45.6. Nowe kierunki w ocenie ryzyka zdrowotnego | 752 |
Piśmiennictwo | 754 |
Skorowidz – tom II | 755 |