POLECAMY
Redakcja:
Wydawca:
Format:
epub, mobi, ibuk
Nowoczesny podręcznik z zakresu mikrobiologii i epidemiologii szpitalnej przygotowany przez znanych i cenionych specjalistów oraz wieloletnich dydaktyków.
W przystępny sposób omówiono poszczególne grupy drobnoustrojów oraz ich chorobotwórczość, biologię, podstawowe cechy epidemiologiczne, a także nowoczesne metody stosowane w diagnostyce mikrobiologicznej. Szczegółowo opisano zasady pobierania i przesyłania materiałów klinicznych do badań, co szczególnie przydatne jest w pracy pielęgniarki. Wychodząc naprzeciw aktualnym standardom kształcenia, uwzględniono również w podstawowym zakresie zagadnienia dotyczące leków stosowanych w zakażeniach oraz ich działanie przeciwdrobnoustrojowe. Omówiono także aktualne ujęcie problemów dekontaminacji oraz zagadnień związanych z zakażeniami szpitalnymi. Książka została również wzbogacona o rozdziały dotyczące nowocześnie ujętych podstaw immunologii.
Bogaty materiał ilustracyjny oraz wiele schematów będą doskonałą pomocą w przyswojeniu wiedzy.
Podręcznik adresowany jest do studentów kierunków medycznych – przede wszystkim studentów pielęgniarstwa, położnictwa i ratownictwa medycznego, a także studentów kierunków związanych z ochroną zdrowia.
Rok wydania | 2020 |
---|---|
Liczba stron | 380 |
Kategoria | Choroby zakaźne i parazytologia |
Wydawca | PZWL Wydawnictwo Lekarskie |
ISBN-13 | 978-83-200-6078-2 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
1. IMMUNOLOGIA Marta Ciszek-Lenda 1 | |
1.1. Definicje | 1 |
1.2. Odpowiedź immunologiczna | 3 |
1.3. Budowa układu immunologicznego | 6 |
1.3.1. Narządy układu immunologicznego | 6 |
1.3.2. Komórki układu immunologicznego | 7 |
1.4. Budowa i funkcje przeciwciał | 10 |
1.5. Mediatory układu immunologicznego | 12 |
1.5.1. Dopełniacz | 12 |
1.5.2. Cytokiny | 14 |
1.6. Odporność wrodzona (nieswoista) w zakażeniach | 16 |
1.7. Odporność nabyta (swoista) w zakażeniach | 19 |
1.8. Mechanizmy unikania odpowiedzi immunologicznej przez drobnoustroje | 23 |
1.8.1. Mechanizmy unikania odpowiedzi immunologicznej przez wirusy | 23 |
1.8.2. Mechanizmy unikania odpowiedzi immunologicznej przez bakterie | 24 |
1.8.3. Mechanizmy unikania odpowiedzi immunologicznej przez pasożyty | 24 |
1.8.4. Mechanizmy unikania odpowiedzi immunologicznej przez grzyby chorobotwórcze | 24 |
1.9. System odporności skórnej SALT | 24 |
1.10. System odporności błon śluzowych MALT | 25 |
1.11. Reakcje nadwrażliwości | 26 |
1.11.1. Nadwrażliwość typu I – alergia anafilaktyczna | 27 |
1.11.2. Nadwrażliwość typu II – cytotoksyczno-cytolityczna | 29 |
1.11.3. Nadwrażliwość typu III – alergia kompleksów immunologicznych | 30 |
1.11.4. Nadwrażliwość typu IV – komórkowa | 32 |
1.12. Zjawiska autoimmunizacyjne i immunosupresja | 34 |
1.13. Metody immunologiczne (reakcja antygen–przeciwciało) | 37 |
1.13.1. Testy precypitacyjne | 38 |
1.13.2. Testy aglutynacyjne | 38 |
1.13.3. Odczyn wiązania dopełniacza | 40 |
1.13.4. Testy immunoenzymatyczne i immunofluorescencyjne (IF) | 41 |
2. SZCZEPIONKI I SUROWICE ODPORNOŚCIOWE Hanna Czajka | 43 |
2.1. Definicje | 43 |
2.2. Immunoprofilaktyka zakażeń bakteryjnych | 46 |
2.3. Immunoprofilaktyka zakażeń wirusowych | 49 |
2.4. Zalecane schematy szczepień | 51 |
3. PODSTAWOWE POJĘCIA Z EPIDEMIOLOGII ZAKAŻEŃ Małgorzata Bała | 55 |
3.1. Definicje | 55 |
3.2. Podstawowe pojęcia opisujące model choroby zakaźnej | 56 |
3.3. Zapobieganie zakażeniom i chorobom zakaźnym i ich zwalczanie | 58 |
3.4. Pojęcia związane z rozpowszechnieniem chorób zakaźnych/zakażeń w populacji | 59 |
3.5. Podstawowe miary stosowane w epidemiologii | 59 |
4. MIKROBIOM CZŁOWIEKA I JEGO ROLA W ZDROWIU I CHOROBIE | 61 |
4.1. Definicje Tomasz Gosiewski | 61 |
4.2. Wprowadzenie Tomasz Gosiewski | 61 |
4.3. Mikrobiota przewodu pokarmowego Tomasz Gosiewski | 63 |
4.3.1. Rozwój mikrobiomu w przewodzie pokarmowym | 64 |
4.4. Mikrobiota jamy ustnej i układu oddechowego Dominika Salamon | 65 |
4.5. Mikrobiota skóry Dominika Salamon | 66 |
4.6. Mikrobiota dróg moczowo-płciowych Magdalena Strus | 67 |
5. SPOSOBY POBIERANIA I PRZESYŁANIA MATERIAŁÓW DO BADAŃ MIKROBIOLOGICZNYCH Monika Pomorska-Wesołowska | 71 |
5.1. Wprowadzenie | 71 |
5.2. Zasady podstawowe (ogólne) | 72 |
5.3. Zabezpieczenie materiału biologicznego do badań mikrobiologicznych | 73 |
5.4. Szczegółowe zasady dotyczące pobierania materiałów biologicznych do diagnostycznych badań bakteriologicznych | 82 |
5.4.1. Krew | 82 |
5.4.2. Materiał ze skóry, tkanek miękkich i ran | 85 |
5.4.3. Mocz | 86 |
5.4.4. Kał | 87 |
5.5. Pobieranie i przesyłanie materiałów do badań mykologicznych | 88 |
5.6. Pobieranie i przesyłanie materiałów do badań wirusologicznych | 88 |
5.7. Pobieranie i przesyłanie materiałów do badań parazytologicznych | 89 |
6. BAKTERIOLOGIA OGÓLNA | 91 |
6.1. Budowa i fizjologia bakterii Artur Dr zewiecki | 91 |
6.2. Klasyfikacja bakterii Artur Dr zewiecki | 94 |
6.3. Patogeneza zakażeń bakteryjnych Artur Dr zewiecki | 94 |
6.4. Genetyka bakterii Agnieszka Chmielarczyk | 96 |
6.4.1. Struktura i replikacja DNA | 96 |
6.4.2. Zmienność genetyczna bakterii | 97 |
6.4.3. Wymiana DNA między komórkami bakteryjnymi | 97 |
6.5. Podstawy diagnostyki laboratoryjnej zakażeń wywołanych przez bakterie | 98 |
6.5.1. Mikroskopia, metody hodowlane, identyfikacja Dorota Romaniszyn | 98 |
6.5.2. Badania serologiczne Iwona Żak | 104 |
6.5.3. Metody molekularne Tomasz Gosiewski | 106 |
6.6. Chemioterapia zakażeń bakteryjnych Artur Dr zewiecki | 109 |
6.6.1. Leki przeciwbakteryjne | 109 |
6.6.2. Metody badania lekowrażliwości | 113 |
7. BAKTERIOLOGIA SZCZEGÓŁOWA 117 | |
7.1. Pałeczki Gram-ujemne z rzędu Enterobacterales Agnieszka Chmielarczyk | 117 |
7.1.1. Escherichia coli (E. coli) | 118 |
7.1.2. Rodzaj Salmonella | 119 |
7.1.3. Rodzaj Shigella | 120 |
7.1.4. Rodzaj Klebsiella | 121 |
7.1.5. Rodzaj Proteus | 121 |
7.1.6. Rodzaj Yersinia | 122 |
7.1.7. Rodzaje: Enterobacter, Citrobacter, Morganella, Providencia, Serratia | 122 |
7.1.8. Pałeczki Gram-ujemne z rodziny Vibrionaceae | 123 |
7.2. Pałeczki Gram-ujemne niefermentujące glukozy Dorota Ochońska | 125 |
7.2.1. Rodzaj Pseudomonas | 125 |
7.2.2. Rodzaj Acinetobacter | 125 |
7.2.3. Rodzaj Stenotrophomonas | 127 |
7.2.4. Rodzaj Burkholderia | 127 |
7.3. Pozostałe pałeczki Gram-ujemne: Campylobacter, Helicobacter, Haemophilus, Bordetella, Pasteurella, Brucella, Francisella, Legionella Stefania Giedr ys-Kalemba | 127 |
7.3.1. Rodzaj Campylobacter | 127 |
7.3.2. Rodzaj Helicobacter | 128 |
7.3.3. Rodzaj Haemophilus | 128 |
7.3.4. Rodzaj Bordetella | 129 |
7.3.5. Rodzaj Pasteurella | 130 |
7.3.6. Rodzaj Brucella | 130 |
7.3.7. Rodzaj Francisella | 130 |
7.3.8. Rodzaj Legionella | 131 |
7.4. Laseczki Gram-dodatnie sporujące Piotr Kochan | 131 |
7.4.1. Rodzaj Bacillus | 131 |
7.4.2. Rodzaj Clostridium oraz Clostridioides difficile (dawniej Clostridium difficile) | 133 |
7.5. Laseczki Gram-dodatnie niesporujące Tomasz Gosiewski | 135 |
7.5.1. Corynebacterium diphteriae | 135 |
7.5.2. Rodzaj Listeria | 135 |
7.6. Ziarenkowce Gram-dodatnie Monika Br zychczy-Włoch | 136 |
7.6.1. Rodzaj Staphylococcus | 136 |
7.6.2. Rodzaj Micrococcus | 137 |
7.6.3. Rodzaj Streptococcus | 137 |
7.6.4. Rodzaj Enterococcus | 138 |
7.7. Ziarenkowce Gram-ujemne Monika Br zychczy-Włoch | 139 |
7.7.1. Rodzaj Neisseria | 139 |
7.8. Bakterie beztlenowe Anna Białecka | 140 |
7.8.1. Beztlenowe pałeczki Gram-ujemne | 140 |
7.8.2. Rodzaj Bacteroides | 141 |
7.8.3. Rodzaj Prevotella | 141 |
7.8.4. Rodzaj Fusobacterium | 142 |
7.8.5. Rodzaj Porphyromonas | 142 |
7.8.6. Beztlenowe ziarenkowce Gram-ujemne . | 143 |
7.8.7. Beztlenowe ziarenkowce Gram-dodatnie | 143 |
7.9. Rodzaj Gardnerella, Lactobacillus, Bifidobacterium Magdalena Strus | 146 |
7.9.1. Rodzaj Gardnerella | 146 |
7.9.2. Rodzaj Lactobacillus | 146 |
7.9.3. Rodzaj Bifidobacterium | 147 |
7.10. Promieniowce Dorota Romaniszyn | 147 |
7.10.1. Rodzaj Actinomyces | 147 |
7.10.2. Rodzaj Nocardia | 148 |
7.11. Prątki Ewa Augustynowicz-Kopeć, Anna Zabost | 148 |
7.11.1. Rodzaj Mycobacterium | 149 |
7.11.2. Mycobacterium leprae | 152 |
7.12. Krętki Piotr Kochan | 153 |
7.12.1. Rodzaj Borrelia | 154 |
7.12.2. Rodzaj Leptospira | 155 |
7.13. Mykoplazmy Małgorzata Biernat- Sudolska | 156 |
7.13.1. Mykoplazmy płciowe | 157 |
7.13.2. Mycoplasma pneumoniae | 157 |
7.14. Chlamydie Barbara Zawilińska | 158 |
7.14.1. Chlamydia trachomatis | 159 |
7.14.2. Chlamydia pneumoniae | 160 |
7.14.3. Chlamydia psittaci | 160 |
7.15. Riketsje Barbara Zawilińska | 161 |
7.15.1. Rodzina Rickettsiaceae | 161 |
7.15.2. Rodzina Anaplasmataceae | 162 |
7.15.3. Rodzina Coxiellaceae | 162 |
8. WIRUSOLOGIA OGÓLNA Barbara Zawilińska | 165 |
8.1. Charakterystyka, budowa i klasyfikacja wirusów | 165 |
8.1.1. Definicje | 165 |
8.1.2. Charakterystyka wirusów | 165 |
8.1.3. Struktura wirusów | 166 |
8.1.4. Wrażliwość na czynniki fizyczne i chemiczne | 167 |
8.1.5. Klasyfikacja wirusów | 168 |
8.2. Fazy replikacji wirusowej | 170 |
8.3. Mechanizmy patogenezy zakażeń wirusowych | 171 |
8.3.1. Relacje wirus–komórka | 171 |
8.3.2. Relacje wirus–organizm | 172 |
8.4. Epidemiologia zakażeń wirusowych | 176 |
8.5. Podstawy diagnostyki wirusologicznej | 178 |
8.5.1. Metody izolacji wirusów | 179 |
8.5.2. Metody serologiczne | 180 |
8.5.3. Metody molekularne | 181 |
8.6. Leki przeciwwirusowe | 181 |
9. WIRUSOLOGIA SZCZEGÓŁOWA | 185 |
9.1. Wirusy DNA | 185 |
9.1.1. Herpeswirusy Barbara Zawilińska | 185 |
9.1.2. Adenowirusy Małgorzata Biernat- Sudolska | 192 |
9.1.3. Parwowirusy Małgorzata Biernat- Sudolska | 193 |
9.1.4. Pokswirusy Barbara Zawilińska | 194 |
9.1.5. Poliomawirusy Sława Szostek | 195 |
9.1.6. Papillomawirusy Sława Szostek | 196 |
9.2. Wirusy RNA | 197 |
9.2.1. Ortomyksowirusy Małgorzata Biernat- Sudolska | 197 |
9.2.2. Paramyksowirusy i pneumowirusy Małgorzata Biernat- Sudolska | 199 |
9.2.3. Koronawirusy Barbara Zawilińska | 202 |
9.2.4. Pikornawirusy Sława Szostek | 204 |
9.2.5. Togawirusy i wirus różyczki Barbara Zawilińska | 207 |
9.2.6. Flawiwirusy Małgorzata Biernat- Sudolska | 208 |
9.2.7. Rotawirusy, kaliciwirusy, astrowirusy Małgorzata Biernat- Sudolska | 212 |
9.2.8. Rabdowirusy Małgorzata Biernat- Sudolska | 214 |
9.2.9. Retrowirusy Barbara Zawilińska | 215 |
9.2.10. Wirusy wywołujące zapalenie wątroby Marta Wróblewska | 220 |
9.3. Wirusy gorączek krwotocznych Marta Wróblewska | 227 |
10. PRIONY Marta Wróblewska | 231 |
10.1. Wprowadzenie | 231 |
10.2. Źródło i drogi zakażenia | 231 |
10.3. Patogeneza i objawy kliniczne | 232 |
10.4. Diagnostyka | 233 |
10.5. Profilaktyka | 234 |
11. MYKOLOGIA Magdalena Skóra, Paweł Krzyściak | 235 |
11.1. Ogólna charakterystyka grzybów | 235 |
11.1.1. Morfologia | 235 |
11.1.2. Fizjologia | 236 |
11.1.3. Występowanie | 238 |
11.1.4. Klasyfikacja | 239 |
11.2. Chorobotwórczość grzybów | 240 |
11.2.1. Grzybice | 240 |
11.3. Leki przeciwgrzybicze | 248 |
11.4. Szczegółowa charakterystyka wybranych grzybów | 250 |
11.4.1. Drożdże | 250 |
11.4.2. Pleśnie | 255 |
11.4.3. Dermatofity | 257 |
11.4.4. Grzyby dymorficzne | 258 |
12. PARAZYTOLOGIA 261 | |
12.1. Podstawowe pojęcia z zakresu parazytologii Agata Pietrzyk | 261 |
12.1.1. Rodzaje pasożytów i żywicieli | 261 |
12.1.2. Intensywność i ekstensywność zarażenia | 262 |
12.2. Epidemiologia i profilaktyka chorób pasożytniczych Piotr Kochan | 262 |
12.3. Pierwotniaki | 263 |
12.3.1. Giardia intestinalis Agata Pietrzyk | 263 |
12.3.2. Entamoeba histolytica (pełzak czerwonki) Agata Pietrzyk | 265 |
12.3.3. Balantidium coli (szparkosz okrężnicy) Agata Pietrzyk | 266 |
12.3.4. Cryptosporidium spp. Agata Pietrzyk | 267 |
12.3.5. Trichomonas vaginalis (rzęsistek pochwowy) Piotr Kochan | 268 |
12.3.6. Rodzaj Plasmodium Dominika Salamon | 269 |
12.3.7. Rodzaj Trypanosoma Dominika Salamon | 272 |
12.3.8. Rodzaj Leishmania Dominika Salamon | 272 |
12.3.9. Toxoplasma gondii Agata Pietrzyk | 273 |
12.4. Robaki | 275 |
12.4.1. Nicienie Agata Pietrzyk, Piotr Kochan, Dominika Salamon | 275 |
12.4.2. Tasiemce Agata Pietrzyk, Piotr Kochan | 283 |
12.4.3. Przywry Dominika Salamon | 289 |
12.5. Ektopasożyty Dominika Salamon | 291 |
13. DEZYNFEKCJA I STERYLIZACJA Anna Różańska | 295 |
13.1. Metody dezynfekcji i ich zastosowanie | 296 |
13.2. Charakterystyka substancji chemicznych wykorzystywanych w dezynfekcji w jednostkach opieki zdrowotnej | 299 |
13.2.1. Alkohole | 299 |
13.2.2. Nadtlenek wodoru | 299 |
13.2.3. Aldehydy | 300 |
13.2.4. Czwartorzędowe związki amoniowe | 301 |
13.2.5. Fenol | 301 |
13.2.6. Związki chloru | 301 |
13.2.7. Kwas nadoctowy | 302 |
13.2.8. Jodofory | 302 |
13.2.9. Inne metody dezynfekcji | 302 |
13.2.10. Metody sterylizacji i jej zastosowanie | 303 |
13.2.11. Kontrola procesu sterylizacji | 305 |
13.2.12. Organizacja procesów sterylizacji na terenie szpitala | 306 |
14. ZAKAŻENIA ZWIĄZANE Z OPIEKĄ ZDROWOTNĄ | 307 |
14.1. Wprowadzenie. Czynniki ryzyka zakażeń związanych z opieką zdrowotną Jadwiga Wójkowska-Mach | 307 |
14.2. Higiena rąk Anna Różańska, Jadwiga Wójkowska-Mach | 309 |
14.3. Izolacja pacjentów Jadwiga Wójkowska-Mach, Anna Różańska | 313 |
14.4. Podstawy kontroli i nadzoru nad zakażeniami związanymi z opieką zdrowotną Jadwiga Wójkowska-Mach | 316 |
14.5. Zakażenia związane z opieką zdrowotną w różnych populacjach pacjentów | 318 |
14.5.1. Zakażenia związane ze stosowaniem procedur inwazyjnych Jadwiga Wójkowska-Mach | 318 |
14.5.2. Zakażenia u pacjentów operowanych Jadwiga Wójkowska-Mach | 322 |
14.5.3. Zakażenia w położnictwie Jadwiga Wójkowska-Mach | 324 |
14.5.4. Zakażenie na oddziale geriatrycznym Barbara Gryglewska | 325 |
14.6. Czynniki etiologiczne zakażeń związanych z opieką zdrowotną Dorota Romaniszyn | 326 |
14.7. Wpływ środowiska szpitalnego na zakażenie związane z opieką zdrowotną Agnieszka Gniadek | 328 |
15. NOWO POJAWIAJĄCE SIĘ I POWRACAJĄCE CHOROBY ZAKAŹNE. BIOTERRORYZM Dominika Salamon 331 | |
15.1. Definicje | 331 |
15.2. Nowo pojawiające się i powracające choroby zakaźne | 332 |
15.3. Bioterroryzm | 335 |
15.4. Wybrane czynniki sprawcze broni biologicznej | 336 |
16. TABELE 339 | |
16.1. Najważniejsze bakterie chorobotwórcze dla człowieka Artur Drzewiecki | 340 |
16.2. Najważniejsze wirusy chorobotwórcze dla człowieka Barbara Zawilińska | 345 |
16.3. Najważniejsze grzyby chorobotwórcze dla człowieka Magdalena Skóra | 352 |
16.4. Najważniejsze pasożyty i parazytozy człowieka Agata Pietrzyk | 354 |
SKOROWIDZ | 359 |