Ukraina wobec Rosji

Studium zależności

1 opinia

Format:

pdf, ibuk

DODAJ DO ABONAMENTU

WYBIERZ RODZAJ DOSTĘPU

9,24  12,00

Format: pdf

 

Dostęp online przez myIBUK

WYBIERZ DŁUGOŚĆ DOSTĘPU

Cena początkowa: 12,00 zł (-23%)

Najniższa cena z 30 dni: 9,60 zł (-4%)  


9,24

w tym VAT

TA KSIĄŻKA JEST W ABONAMENCIE

Już od 24,90 zł miesięcznie za 5 ebooków!

WYBIERZ SWÓJ ABONAMENT

Prezentowana praca z jednej strony szczegółowo omawia relacje Federacji Rosyjskiej i Ukrainy, wykorzystując instrumentarium nauki o stosunkach międzynarodowych, w szczególności zaś podejścia badawcze zajmujące się problematyką zależności, z drugiej zaś ─ weryfikuje przydatność tych ostatnich do analizy współczesnych stosunków międzynarodowych. Ramy chronologiczne pracy obejmują zasadniczo lata 1991-2012, ze szczególnym uwzględnieniem okresu po "pomarańczowej rewolucji" na Ukrainie w 2004 roku.


Relacje ukraińsko-rosyjskie były niejednokrotnie przedmiotem zainteresowania politologów, niemniej do tej pory w Polsce na gruncie nauki o stosunkach międzynarodowych nie powstała rozprawa poświęcona wszechstronnej analizie zależności łączących oba państwa.


Mimo, że od rozpadu ZSRR minęło 20 lat, Ukraina wciąż pozostaje w istotnym stopniu zależna od Rosji. Zależność ta widoczna jest w sferze systemu politycznego, gospodarki, bezpieczeństwa i obrony, społeczeństwa, kultury oraz polityki zagranicznej. Istniejąca sytuacja jest następstwem uwarunkowań historycznych (długotrwała przynależność ziem ukraińskich do państwa rosyjskiego, a następnie radzieckiego), polityki Federacji Rosyjskiej oraz postawy samej Ukrainy. Uzależnienie od Rosji przynosi doraźne korzyści ukraińskim elitom politycznym i gospodarczym oraz w bardziej ograniczonym zakresie społeczeństwu. Jednocześnie jednak pociąga za sobą szereg niekorzystnych konsekwencji - utrudnia demokratyzację systemu politycznego, zreformowanie gospodarki i budowę nowoczesnego narodu, sprzyja utrwaleniu podziałów regionalnych i oddala perspektywę integracji Ukrainy z NATO i Unią Europejską.


Rok wydania2013
Liczba stron505
KategoriaPolitologia
WydawcaUniwersytet Warszawski
ISBN-13978-83-235-1070-3
Numer wydania1
Język publikacjipolski
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

Ciekawe propozycje

Spis treści

  WYKAZ SKRÓTÓW    9
  WSTĘP    11
  
  ROZDZIAŁ I. RELACJA ZALEŻNOŚCI W NAUCE O STOSUNKACH MIĘDZYNARODOWYCH    21
  
  1. Pojęcie zależności    21
  
  2. Historyczne i współczesne formy zależności    25
  2.1. Okres przedwestfalski    25
  2.2. Okres kolonialny    27
  2.3. Okres „zimnej wojny”    32
  2.4. Okres współczesny    33
  
  3. Główne interpretacje badawcze relacji zależności    37
  3.1. Studia nad imperializmem    38
  3.2. Szkoła „dependencji”    47
  3.3. Koncepcja „systemu-świata”    51
  3.4. Perspektywa postkolonialna    55
  
  4. Autorski model relacji zależności    63
  4.1. Założenia ogólne    63
  4.2. Zależności w sferze systemu politycznego    64
  4.3. Zależności w sferze gospodarczej    67
  4.4. Zależności w sferze bezpieczeństwa i obrony    69
  4.5. Zależności w sferze społecznej    72
  4.6. Zależności w sferze kulturowo-ideologicznej    74
  4.7. Zależności w sferze polityki zagranicznej    77
  
  ROZDZIAŁ II. HISTORYCZNE UWARUNKOWANIA ZALEŻNOŚCI UKRAINY OD ROSJI    79
  
  1. Okres przedradziecki    80
  1.1. Ruś Kijowska jako pierwsze państwo wschodnich Słowian    80
  1.2. Kozaczyzna i jej przyłączenie do imperium rosyjskiego    82
  1.3. Przemiany w carskiej Rosji i powstanie nowoczesnego narodu ukraińskiego    89
  
  2. Ukraina w składzie ZSRR    96
  2.1. Ukraina w polityce władz radzieckich w latach 1917–1945    96
  2.2. Ukraina w polityce władz radzieckich w okresie powojennym    101
  2.3. Ukraina na drodze do niepodległości    108
  
  ROZDZIAŁ III. ZALEŻNOŚCI W SFERZE SYSTEMU POLITYCZNEGO    112
  
  1. Podobieństwa ustrojowe pomiędzy Federacją Rosyjską i Ukrainą    112
  1.1. Dziedzictwo ustrojowe ZSRR    112
  1.2. Ewolucja systemu politycznego Federacji Rosyjskiej    116
  1.3. Ewolucja systemu politycznego Ukrainy    119
  1.4. Znaczenie podobieństw ustrojowych    125
  
  2. Główne podmioty ukraińskiego systemu politycznego wobec Rosji    128
  2.1. Prezydenci Ukrainy wobec Rosji    128
  2.2. Współczesne siły polityczne na Ukrainie wobec Rosji    139
  2.3. Ukraińskie grupy oligarchiczne wobec Rosji    152
  
  3. Ingerencje Federacji Rosyjskiej w życie polityczne Ukrainy    162
  3.1. Poparcie Federacji Rosyjskiej dla prezydenta Leonida Kuczmy    162
  3.2. Zaangażowanie Rosji w wybory prezydenckie w 2004 r.    164
  3.3. Rosyjskie działania przeciwko prezydentowi Wiktorowi Juszczence    170
  
  4. Wnioski    173
  
  ROZDZIAŁ IV. ZALEŻNOŚCI W SFERZE GOSPODARCZEJ    176
  
  1. Stosunki Ukrainy i Rosji w sektorze energetycznym    179
  1.1. Interesy Ukrainy i Rosji w sektorze energetycznym    180
  1.2. Kwestia warunków dostaw rosyjskiego gazu na Ukrainę    184
  1.3. Kwestia kontroli ukraińskiego sektora energetycznego    189
  1.4. Alternatywne szlaki transportu paliw z Azji do Europy    193
  
  2. Ukraińsko-rosyjska wymiana handlowa    195
  2.1. Wielkość i struktura wymiany handlowej    196
  2.2. Kwestia liberalizacji wymiany handlowej    200
  2.3. Wybrane problemy handlowe    202
  
  3. Rosyjskie inwestycje bezpośrednie na Ukrainie    205
  3.1. Wielkość rosyjskich inwestycji    208
  3.2. Główne obszary rosyjskich inwestycji    211
  3.3. Rosyjskie inwestycje na Ukrainie a dwustronne relacje polityczne    214
  
  4. Wnioski    216
  
  ROZDZIAŁ V. ZALEŻNOŚCI W SFERZE BEZPIECZEŃSTWA I OBRONY    219
  
  1. Poradziecka broń jądrowa na Ukrainie    222
  1.1. Nuklearne dziedzictwo ZSRR    222
  1.2. Polityka Ukrainy wobec poradzieckich arsenałów jądrowych    223
  1.3. Polityka Rosji wobec poradzieckich arsenałów jądrowych na Ukrainie    226
  1.4. Porozumienia z 1994 r. i ich znaczenie    227
  
  2. Rosyjska Flota Czarnomorska    229
  2.1. Znaczenie Floty Czarnomorskiej w polityce Rosji    230
  2.2. Kwestia podziału Floty Czarnomorskiej (1991–1997)    232
  2.3. Kwestia okresu stacjonowania Floty Czarnomorskiej (1997–2010)    235
  2.4. Konsekwencje stacjonowania Floty Czarnomorskiej dla Ukrainy    238
  
  3. Granica ukraińsko-rosyjska    241
  3.1. Specyfika granicy ukraińsko-rosyjskiej    242
  3.2. Problem potwierdzenia granicy    244
  3.3. Problem delimitacji i demarkacji granicy    247
  3.4. Problem granicy morskiej    249
  
  4. Współpraca w sferze przemysłu zbrojeniowego    251
  4.1. Potencjał przemysłu zbrojeniowego Rosji i Ukrainy    251
  4.2. Zakres i znaczenie współpracy dwustronnej    254
  4.3. Współpraca w sferze przemysłu zbrojeniowego a relacje polityczne    257
  4.4. Implikacje współpracy w sferze przemysłu zbrojeniowego    260
  
  5. Ukraina wobec konfliktu w Naddniestrzu    261
  5.1. Zarys konfliktu w Naddniestrzu    262
  5.2. Następstwa konfliktu w Naddniestrzu dla Ukrainy    264
  5.3. Polityka Ukrainy wobec konfliktu w Naddniestrzu    266
  
  6. Wnioski    270
  
  ROZDZIAŁ VI. ZALEŻNOŚCI W SFERZE SPOŁECZNEJ    273
  
  1. Społeczeństwo ukraińskie wobec Rosji    275
  1.1. Uwarunkowania postrzegania Rosji i stosunków ukraińsko-rosyjskich na Ukrainie    275
  1.2. Wizerunek Rosji na Ukrainie    276
  1.3. Ukraińska opinia publiczna wobec relacji bilateralnych z Rosją    277
  
  2. Mniejszość rosyjska na Ukrainie    281
  2.1. Sytuacja narodowościowa na Ukrainie    281
  2.2. Polityka narodowościowa władz ukraińskich    283
  2.3. Działalność polityczna mniejszości rosyjskiej    285
  2.4. Mniejszość rosyjska w polityce Rosji    287
  2.5. Społeczność rosyjska na Krymie    288
  
  3. Podziały regionalne na Ukrainie    294
  3.1. Regiony Ukrainy    295
  3.2. Wybrane wyznaczniki podziałów regionalnych    298
  3.3. Zróżnicowanie regionalne a polityka wewnętrzna na Ukrainie    299
  3.4. Podziały regionalne a stosunki ukraińsko-rosyjskie    304
  
  4. Ukraińcy w Rosji    308
  4.1. Charakterystyka ukraińskiej emigracji do RFSSR i Rosji    308
  4.2. Znaczenie diaspory w Rosji dla Ukrainy    310
  4.3. Polityka Rosji wobec społeczności ukraińskiej    313
  
  5. Wnioski    317
  
  ROZDZIAŁ VII. ZALEŻNOŚCI W SFERZE KULTUROWO-IDEOLOGICZNEJ    320
  
  1. Pozycja języka rosyjskiego na Ukrainie    322
  1.1. Sytuacja językowa na Ukrainie    322
  1.2. Polityka językowa władz ukraińskich    325
  1.3. Stanowisko Rosji wobec sytuacji językowej na Ukrainie    331
  1.4. Znaczenie debaty na temat statusu języka rosyjskiego    332
  
  2. Dziedzictwo radzieckiej historiografii    334
  2.1. Główne spory historiograficzne dotyczące dziejów Ukrainy i Rosji    335
  2.2. Znaczenie sporów historiograficznych na Ukrainie    339
  2.3. Ukraińska polityka historyczna a relacje z Rosją    344
  
  3. Działalność Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego i Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego (Patriarchatu Moskiewskiego)    350
  3.1. Sytuacja religijna na Ukrainie    350
  3.2. RKP i UKP (PM) wobec sytuacji religijnej na Ukrainie    353
  3.3. RKP i UKP (PM) wobec sytuacji politycznej na Ukrainie    356
  3.4. RKP i UKP (PM) a relacje ukraińsko-rosyjskie    358
  
  4. Rosyjskie wpływy w systemie medialnym Ukrainy    360
  4.1. Charakterystyka systemu medialnego Ukrainy    361
  4.2. Uwarunkowania i przejawy rosyjskich wpływów w systemie medialnym Ukrainy    362
  4.3. Rosyjskie wpływy w prasie na Ukrainie    365
  4.4. Rosyjskie wpływy w telewizji na Ukrainie    367
  4.5. Rosyjskie wpływy w ukraińskim internecie    372
  
  5. Wnioski    375
  
  ROZDZIAŁ VIII. ZALEŻNOŚCI W SFERZE POLITYKI ZAGRANICZNEJ    377
  
  1. Rosja i Ukraina wobec wielostronnych struktur współpracy na obszarze poradzieckim    379
  1.1. Rosja i Ukraina wobec Wspólnoty Niepodległych Państw    381
  1.2. Rosja i Ukraina wobec Wspólnej Przestrzeni Gospodarczej    385
  1.3. Rosja i Ukraina wobec Unii Celnej Federacji Rosyjskiej, Białorusi i Kazachstanu    387
  1.4. Rosja i Ukraina wobec Organizacji na rzecz Demokracji i Rozwoju Gospodarczego – GUAM    389
  
  2. Rosja, Ukraina i państwa zachodnie    392
  2.1. Wizerunek Rosji i Ukrainy w państwach zachodnich    393
  2.2. Rosja, Ukraina i Sojusz Północnoatlantycki    398
  2.3. Rosja, Ukraina i Unia Europejska    413
  
  3. Wnioski    426
  
  ZAKOŃCZENIE    428
  BIBLIOGRAFIA    434
  SUMMARY    470
  РЕЗЮМЕ НА РУССКОМ ЯЗЫКЕ    474
  РЕЗЮМЕ УКРАЇНСЬКОЮ МОВОЮ    479
  SPIS TABEL    483
  SPIS WYKRESÓW    485
  INDEKS OSÓB    487
RozwińZwiń