Misteria czasu. Problematyka temporalna Tadeusza Micińskiego - ebook

Niniejsza książka analizuje problematykę temporalną Tadeusza Micińskiego (1873–1918) przez pryzmat harmonijnego zestroju elementów utworu literackiego, głównie konkretnego dramatu: W mrokach złotego pałacu, czyli Bazilissa Teofanu (1909).  Wnikliwa analiza filologiczna zostaje tu połączona  z analizą filozoficzną, aby odczytać palimpsest sensów związany z pojęciem czasu oraz zarysować istnienie szczególnego związku pomiędzy regułami myślenia Micińskiego, a szeroko rozumianym bergsonizmem. Czas rozpatruje się więc wstępnie jako kategorię tematyczną, wiodącą w stronę krytyki tematycznej, aby później związać go filozoficznie z aspektem osobowości, świadomości trwania oraz jaźni i pamięci. Odsłania się w rezultacie u Micińskiego temporalność jakościowo inna, „czysta” i uchwycona za pośrednictwem „ja” bohatera – le moi profond. Takie „ja” głębokie zaczyna żyć swobodnie, nie starając się dokonywać sztucznego rozdziału pomiędzy stanem teraźniejszym i przeszłym. Rozdział VII książki (Bergson a Miciński: kręgi znaczeń) syntetycznie kończy opisywanie modeli świata i świadomości podmiotu widoczne zarówno u Bergsona, jak i u Micińskiego oraz stawia pytanie: Czy istnieje bergsonizm dramatu młodopolskiego?

Książka rozpatruje integralne, charakterystyczne dla epoki Młodej Polski, zagadnienia estetyczne i ideowe.  Jej paradygmatem badawczym stają się same utwory Micińskiego, a więc ich złożony i wzajemnie dopełniający się horyzont.  Unika się w niej – o ile to możliwe – takich sytuacji, w których nie tekst wyznacza interpretację, lecz interpretacja determinuje tekst (Emilio Betti). Niech zatem autonomiczny świat obrazów poetyckich Tadeusza Micińskiego przemawia do nas swoim pięknem i siłą...

"Autorka podejmuje problematykę czasu u T. Micińskiego w nowym aspekcie: jako zagadnienie z kręgu „historii idei”. Jest to ważne, a jeszcze rzadkie w naszym piśmiennictwie naukowym studium z pogranicza historii literatury i historii filozofii. Odsłania dzięki temu istotne aspekty specyficznej wyobraźni i świadomości poety."

Prof. dr hab. Wojciech Gutowski

Jolanta Wróbel-Best ukończyła filologię polską i filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim w   Krakowie. Po obronie doktoratu, napisanego pod kierunkiem prof. dr hab. Marii Podrazy-Kwiatkowskiej, pracowała w Instytucie Filologii Polskiej UJ. Prowadziła także zajęcia w University of Houston. Obecnie wykłada nauki humanistyczne i filozofię w college’u w Houston (USA) oraz jest korespondentem Carleton University w Ottawie (Kanada) w zakresie literatur europejskich. Publikowała, między innymi, w amerykańskim „Przeglądzie Polskim”, „Sarmatian Review”, „Polish Review”, periodykach „ASEEES” oraz innych czasopismach. Jest autorką uznanego w Ameryce wywiadu z Adamem Zagajewskim (Poetry Summons Us to Life opublikowanego przez Rice University) i artykułów, związanych z literaturą, filozofią oraz studiami slawistycznymi. Należy do takich stowarzyszeń, jak: Association for Slavic, East European, and Eurasian Studies; American Philosophical Association; International Institute for Hermeneutics; Language, Literature, Criticism; Polish Institute of Arts and Sciences of America; Polish Studies Association. Autorka została umieszczona na liście Who’s Who in America w roku 2011 i 2012.