Maria Amparo Muñoz y de Borbón, księżna Czartoryska - ebook

W ręce Czytelnika oddajemy wzruszającą opowieść o ludzkiej miłości, narodzinach, życiu i umieraniu.  Bohaterką główną jest María Amparo Muñoz y de Borbón (1834-1864), córka królowej hiszpańskiej Marii Krystyny i jej męża, sierżanta gwardii, Agustína Fernanda Muñoza. Była ona żoną Władysława Czartoryskiego, założyciela Muzeum i Biblioteki książąt Czartoryskich w Krakowie. Została matką Augusta Czartoryskiego, jak dotąd jedynego polsko-hiszpańskiego błogosławionego. Przez wzgląd na morganatyczne małżeństwo rodziców urodziła się i wychowała w tajemnicy przed światem. Żyła w epoce romantyzmu. Jako panienka miała więc romantyczne pragnienia i tęsknoty. Za mąż wyszła z miłości. Jej miłość do męża była autentyczna, gorąca, wierna a zarazem naznaczona bólem, z przyczyn niezależnych od obojga małżonków, którzy do końca darzyli się wielkim uczuciem i wzajemnym szacunkiem. Jednak nie potrafiła się wczuć ani zrozumieć poświęcenia męża i jego rodziny sprawie zabiegów na rzecz przywrócenia Polsce niepodległości. Lubiła zabawy, kosztowne stroje, muzykę, luksusy, miała poczucie humoru, a mimo to była nieszczęśliwa: niespełniona jako żona, matka i synowa. Na „spełnienie” zabrakło zdrowia, okoliczności zewnętrznych, a nade wszystko czasu. Zgasła w tragicznych okolicznościach, w kwiecie wieku na nieuleczalną wówczas gruźlicę. Jej krótkie życie można przyrównać do róży, która urzeka swym pięknem i zapachem a jednocześnie ma kolce, znamionujące cierpienie.

Barbara Obtułowicz – dr. hab. prof. Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, historyk, hispanista. Wielokrotna stypendystka Ministerstwa Spraw Zagranicznych Królestwa Hiszpanii. Prowadzi prace badawcze w zakresie XVIII i XIX – wiecznej historii Hiszpanii i Latynoameryki. Dotyczą one zarówno zagadnień polityczno-dyplomatycznych, jak również społecznych i kulturalnych, związanych z teatrem hiszpańskim oraz kobietą hiszpańską doby romantyzmu, a przede wszystkim z dziedziną biografistyki. W ostatnich latach poszerzyła obszar zainteresowań badawczych o rodzinę Czartoryskich. Publikacje Barbary Obtułowicz opierają się na dokumentacji rękopiśmiennej z archiwów Hiszpanii, Francji, Watykanu, Ameryki Łacińskiej i Polski. Współpracuje z ośrodkami naukowymi w Hiszpanii (Madryt, Barcelona, Alicante, Valladolid), Argentynie (Buenos Aires)i w Polsce. Autorka wielu recenzji,ponad 70 artykułów w czasopismach krajowych i zagranicznych oraz trzech monografii: Książę Pokoju księciem wojny. Polityka Manuela Godoya wobec Francji w latach 1792-1808, Kraków 1999; Kobieta hiszpańska w dobie kształtowania się społeczeństwa liberalnego, Kraków 2004; Luis José Sartorius, hrabia de San Luis. “Polak”, który nie był Polakiem, Kraków 2012.

WSTĘP ............................................................... 7

ROZDZIAŁ I. RODZICE  ....................................... 13

ROZDZIAŁ II. PANNA MUÑOZ Y DE BORBÓN............. 25

Skrywane potomstwo  ......................................... 27

Negatywne konsekwencje morganatycznego

małżeństwa Marii Krystyny ................................... 32

Czy twoja „czarnula” zobaczy Cię wkrótce?–

dzieciństwo z dala od matki ................................. 39

Aby nasze dzieci otrzymały dobrą edukację ............ 42

Abyś był ze mnie zadowolony, postaram się być rozważna

–wychowanie religijne i moralne ............................ 45

Kształcenie intelektualne ..................................... 49

Z ogromną przyjemnością uczę się gry na fortepianie

– kształcenie artystyczne ...................................... 52

Życie towarzyskie i kulturalne  ............................... 55

Aby moje dzieci nabrały mocnego zdrowia................ 65

Rozkład dnia  ...................................................... 69

Stosunki w rodzinie ............................................... 74

Złodziejka – geneza rewolucji lipcowej 1854 r. ..........  79

Śmierć Krystynie, śmierć Złodziejce! – wybuch rewolucji 84

Ucieczka z przygodami  .......................................... 89

Ucieczka księstwa de Riánsares  .............................. 96

ROZDZIAŁ III. KSIĘŻNA CZARTORYSKA  .................. 103

Miłość od pierwszego wejrzenia  ............................. 105

Amparo, dyplomacja i sprawa polska ...................... 114

Poznawanie nowej ojczyzny  ................................... 128

Żona i matka  ...................................................... 146

Pod wpływem polskiego pomieszały mi się

w głowie wszystkie języki ....................................... 180

Amparetkaw najbliższej polskiej rodzinie Czartoryskich 189

Amparitaw rodzinach Muñozów i Burbonów  .............. 208

Czy to źle być wesołą?  ......................................... 218

Życie kulturalne i towarzyskie oraz

działalność artystyczna .......................................... 223

Jestem w stanie, który prowadzi mnie do czarnej rozpaczy

– zaostrzenie choroby ............................................ 234

Wyścig z czasem  .................................................. 240

Zabierz mnie do Hiszpanii..., jeżeli nie pojadę do Madrytu,

wkrótce umrę  ....................................................... 246

Ostatnia podróż do… Polski  .................................... 253

ZAKOŃCZENIE  ....................................................... 257

WYKAZ SKRÓTÓW  ................................................. 267

BIBILOGRAFIA  ...................................................... 269

RESUMEN  ............................................................. 275

SPIS ILUSTRACJI  .................................................. 281

INDEKS OSÓB  ....................................................... 287