Obywatelki. Kobiety w przestrzeni publicznej we Francji przełomu wieków XVIII i XIX - ebook

Tomasz Wysłobocki zaprasza czytelnika do fascynującej podróży po wydarzeniach rewolucji francuskiej widzianych z perspektywy kobiet oraz myślicieli francuskiego oświecenia, którzy się nad „kwestią kobiecą” pochylali. Na podstawie tekstów z epoki (wspomnień, raportów, traktatów, „kajetów skarg” ) od 1789 roku aż do uchwalenia Kodeksu Cywilnego (1804), Autor ukazał inne, mało znane oblicze tego burzliwego okresu historii Francji. Na kartach tej książki, napisanej ze znawstwem i swadą, ożywają kobiece postaci – obok znanych, jak Maria Antonina i pani Roland, wyłaniają się z cienia pierwsze francuskie wojujące feministki, jak Olympe de Gouges i Théroigne de Méricourt. Dla polskiego czytelnika jest to niepowtarzalna okazja zanurzenia się w ten wyjątkowy rozdział historii.

prof. Regina Bochenek-Franczakowa

(Uniwersytet Jagielloński)

Tomasz Wysłobocki (ur. 1983) – romanista, historyk i literaturoznawca zajmujący się szeroko pojętym oświeceniem francuskim oraz dziejami społeczno-politycznymi Rewolucji Francuskiej. Od początku swej kariery naukowej związany jest z Instytutem Filologii Romanskiej Uniwersytu Wrocławskiego. Rozprawę doktorską napisał pod kierunkiem prof. Krystyny Gabryjelskiej, znawczyni francuskiego klasycyzmu i oświecenia. Jest autorem kilkunastu artykułów naukowych traktujących o przemianach społecznych we Francji przełomu wieków XVIII i XIX.

1. Wprowadzenie
2. Motywacja
3. Krótko o materiałach źródłowych
4. Cele i wyzwania
5. Stan badań
6. Przestrzeń i opinia publiczna
7. Kobieta w filozofii francuskiego oświecenia
7.1. Encyklopedia Diderota i d’Alemberta
7.2. Słownik Akademii Francuskiej
7.3. Historia naturalna de Buffona
7.4. Słownik filozoficzny Woltera
7.5. Poglądy filozoficzne Jana Jakuba Rousseau
7.6. Okiem lekarza-moralisty Pierre’a Roussela
7.7. Thomas, Diderot, Galiani i pani d’Épinay – oświeceniowy spór
7.8. Podsumowanie
8. Życie kobiety
8.1. Kobiety z rodzin drobnomieszczańskich
8.1.1. Kobieta zaradna
8.1.2. Kobieta niewyedukowana i nieczuła
8.1.3. Kobieta pracująca
8.1.4. Kobieta zależna
8.2. Kobiety z bogatszych warstw społecznych
8.2.1. Śmiertelne niemowlęctwo
8.2.2. Zaniedbane dzieciństwo
8.2.3. Nieszczęsne małżeństwo
8.2.4. Pani domu czy służąca?
8.3. Kobiety samotne – wyjątki potwierdzające regułę
8.3.1. Niezamężne
8.3.2. Wdowy
8.4. Podsumowanie
9. Zanim przejdziemy do analizy źródłowej…
10. U źródeł rewolucji francuskiej – Stany Generalne
10.1. Kontekst historyczny
10.2. Francuzki się skarżą
10.2.1. Kobiet sprawy zawodowe
10.2.2. Kobiety w obronie wspólnej sprawy
10.2.3. Kobiety też są obywatelkami
10.2.4. Deklaracja praw człowieka i obywatela nie dla kobiet?
10.2.5. Kobiety żądają reprezentacji politycznej
10.2.6. Kobiety oddają, co mają
10.2.7. Kobiety w służbie cywilnej Francji
10.2.8. Kobiety do domu
10.3. Podsumowanie
11. 1791–1792: Ostatnie chwile monarchii – zwycięstwo idei republikańskich
11.1. Kontekst historyczny
11.2. Czy można powstrzymać rewolucję?
11.2.1. „Moja żona, jak mój pies, należy do mnie...”
11.2.2. Etta Palm-Aelders – zmobilizować kobiety
11.2.3. Olimpia de Gouges – Deklaracja praw kobiety i obywatelki
11.2.4. Kobiety w czynie społecznym
11.2.5. Kobiety żądają broni
11.3. Podsumowanie
12. Radykalizacja nastrojów – rewolucyjny Terror
12.1. Kontekst historyczny
12.2. 1793 – „Straszliwy rok” dla kobiet
12.2.1. Mężczyźni w obronie kobiet
12.2.2. Towarzystwo Rewolucyjnych Obywatelek Republikańskich
12.2.3. Kobiety przed Trybunałem Rewolucyjnym
11.2.4. „Rewolucje Paryskie” – kobiety na łamach prasy
12.2.5. Kobieca sprawa upadła przez... modę?
12.3. Podsumowanie
13. Zakończyć rewolucję – czasy Dyrektoriatu i Konsulatu
13.1. Kontekst historyczny – Dyrektoriat
13.2. Kontekst historyczny – Konsulat
13.3. Krok w tył
13.3.1. Czy kobiety mają rozum?
13.3.2. Czy kobiety potrzebują edukacji?
13.3.3. Żona winna być mężowi posłuszna – Kodeks cywilny
13.4. Podsumowanie
14. Konkluzja
15. Bibliografia – źródła
Stany Generalne
Monarchia konstytucyjna
Terror
Dyrektoriat i Konsulat
16. Bibliografia – opracowania
Przestrzeń publiczna
Oświecenie (varia)
Historia kobiet
Historia Francji i rewolucji francuskiej
17. Noty biograficzne mniej znanych postaci pojawiających się w książce
Indeks nazwisk