„Myśl polska winna pracować nie w kierunku poszukiwania koalicji równoważącej kooperację rosyjsko-niemiecką, gdyż taka koalicja, jak widzieliśmy, byłaby niemożliwością. Polska myśl polityczna winna pracować ku powołaniu do życia kombinacji politycznej odciągającej Niemców od Sowietów, właściwie Niemców od Rosji”.
Władysław Studnicki

Publicystyka Studnickiego z dwudziestolecia międzywojennego dowodzi nie tylko jego determinacji w dążeniu do postawionego celu. Świadczy też o bogactwie argumentacji ówczesnych zwolenników sojuszu z Niemcami. Wskazuje, że powodzenie tej koncepcji nie zależało od udzielenia odpowiedzi na trywialne pytanie: „tak czy nie?”, ale od konsekwentnej realizacji rozpisanego na dłuższy czas planu, do której należało przystąpić w okresie dobrej koniunktury.
Trafność przewidywań, logika argumentacji i trzeźwość sądów stawia dorobek Studnickiego wśród najciekawszych w polskiej myśli politycznej prób zmierzenia się z wyzwaniami stojącymi przed państwem słabym, wtrąconym w zmagania mocarstw.
Jan Sadkiewicz

Trwający do dziś spór o szanse i zagrożenia związane z ideą sojuszu polsko-niemieckiego sprowadzony został w zasadzie do dylematu: czy na przełomie 1938 i 1939 roku należało, czy też nie należało przyjmować żądań niemieckich i brać udziału w krucjacie antysowieckiej. Tymczasem dla ówczesnych zwolenników przymierza Warszawy z Berlinem była to sprawa bardziej złożona, a jej powodzenie nie zależało od udzielenia odpowiedzi na trywialne pytanie: „tak czy nie?”, ale od konsekwentnej realizacji rozpisanego na dłuższy okres planu, do której należało przystąpić w okresie dobrej koniunktury, zapoczątkowanej zerwaniem przez Hitlera współpracy niemiecko-sowieckiej. Władysław Studnicki, autor niezwykłej, profetycznej książki Wobec nadchodzącej drugiej wojny światowej, był czołowym rzecznikiem tej koncepcji, a jego publicystyka z lat 20. i 30. XX wieku dowodzi, jak wielu błędnych założeń można było uniknąć.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury

Spis treści

Jan Sadkiewicz, Wstęp

Władysław Studnicki, O przymierze z Niemcami

Spór nieskończony aktywizmu i pasywizmu
W sprawie bezpieczeństwa Polski
Fałsze konwencjonalne i prawda o stosunkach polsko-czeskich
Wojna celna z Niemcami
Konieczność zmiany kursu w polityce zagranicznej
Zbliżający się wypadek dziejowy
W sprawie traktatu handlowego z Niemcami
Mniejszość niemiecka w Polsce
W odpowiedzi panu Saurweinowi
W obronie naszej całości
W sprawie wzrostu radykalizmu
Z powodu wskazań czołowego człowieka endecji
Przeciw błędnym wskazaniom
Rozbrojenie a pokój
Na marginesie ratyfikacji traktatu z Niemcami
Argumenty posła Zielińskiego
Projektowane bloki gospodarcze
Austria i Prusy Wschodnie
W odpowiedzi na koncepcje słowiańskie p. Stanisława Cywińskiego
Odparte argumenty
Sprawa zmienności traktatów
Kwestie przesądzone i nietykalne
Współpraca czy zabór. Zakończenie polemiki z posłem Zielińskim
Potrzeba idei
Geneza wojen i możliwości wojny amerykańsko-angielskiej
Polska i Mała Ententa
Rosja sowiecka a rozbrojenie
Adolf Hitler najwpływowszy polityk współczesnych Niemiec w świetle swego dzieła Mein Kampf
Koncepcje polityki zewnętrznej Hitlera
Najcharakterystyczniejsze postulaty w polityce zewnętrznej Hitlera
Z powodu śmierci Arystydesa Brianda
Sprawy polsko-gdańskie
Przesadne nadzieje i przesadny pesymizm
W sprawie ugody z Niemcami. Odpowiedź „Gazecie Warszawskiej”
W sprawie porozumienia polsko-niemieckiego
Wyznanie germanofila polskiego
O przymierze z Niemcami
Dwa systemy polityczne Europy
Nie hitleromani, lecz także nie hitleromaniacy
„Nasi hitleromani”
Szkic programu na chwilę obecną
PPS wysługująca się Sowietom
Sielanka polsko-francuska
Z dyskusji o zasadniczej linii nowej polityki zewnętrznej
Przeciwnicy i zwolennicy przymierza polsko-niemieckiego
Notatki polemiczne. Pan Stanisław Stroński
Dziś i w 1914 roku
Adolf Bocheński: Między Niemcami a Rosją
Notatki polemiczne. „Alma Mater”
W odpowiedzi generałowi Sikorskiemu
Z powodu wizyty ministra Delbosa
Co osiągnęliśmy i co moglibyśmy osiągnąć za pomocą ultimatum, skierowanego do Litwy
Konsekwencje Anschlussu
Polska wobec sprawy Czechosłowacji
Kwestia Rusi Zakarpackiej i Słowacczyzny
1938 rok koryguje błędy 1918 roku
Chcą sprowadzić politykę polską na manowce
Zasadnicze problematy polityki międzynarodowej
Hitler w Mein Kampf podejmuje ideę „Drang nach Osten”
Polska i wojna
Czy tak wszystko jasne w polityce zewnętrznej
O stanowisko Polski w konflikcie niemiecko-czeskim
Kwestia słowacka, a racja stanu Polski
Wspólną granicę z Węgrami jeszcze osiągnąć możemy
W nowej sytuacji międzynarodowej
Słodkie złudzenie czy twarda rzeczywistość
Tworzenie Ukrainy z Polską lub przeciwko Polsce
Spór o koncepcję ukraińską
Z nami lub przeciwko nam
Pod adresem Niemiec
Podstawy systemu politycznego świata
Wobec nowej sytuacji

• dwudziestolecie międzywojenne
• historia
• polityka
• Polska
• polityka zagraniczna