Ebook Zmierzch antropocentryzmu w perspektywie etyki nowej Petera Singera mobi,epub,pdf

awdziwy problem w tym, że lokalna elita, która nie toleruje toczącej się gdzie indziej otwartej debaty, skazuje miejscową kulturę na parafiańszczyznę, marginalizację i opóźniony rozwój. Dlatego wyrzucenie Singera z najlepszego polskiego uniwersytetu nie jest problemem Singera ani tego uniwersytetu. To jest syndrom polskiego problemu64. Sam zainteresowany w jednym z wywiadów powiedział, że zdarzały mu się różne nieprzyjemności (jak choćby w Niemczech), ale pierwszy raz z powodu jego nazwiska odwołano całą konferencję. Na szczęście postulat Singera domagającego się nowej, praktycznej etyki spotkał się z różnych względów i w różnych środowiskach ze zrozumiałym zainteresowaniem. Singer twierdzi, że nowa etyka, która jest również bioetyką, stoi obecnie bliżej życia, ponieważ ,,nie są to akademickie problemy wynajdywane w abstrakcyjnych teoriach filozofów, którzy publikując swe teksty w uczonych pismach, odlegli są od realnego świata"65. W tym znaczeniu Singer jawi się jako realista66. W moim ujęciu autor Animal Liberation jest też kimś, kogo można uznać za ,,optymistę technicznego", ponieważ uznaje fakt rozwoju techniczno-naukowego jako coś oczywistego, w związku z czym etyka musi ową rację zaakceptować i się do niej odnieść, zatem czerpać ze zdobyczy nauki i techniki. Nie oznacza to, że Singer jest zwolennikiem imperatywu technologicznego, który głosi, że sama możliwość zastosowania technologii jest wystarczającym powodem powinności jej stosowania. W wąskim sensie postawa Singera jest wyrazem scjentyzmu, przez który można rozumieć pewną postawę światopoglądową, polegającą na określonym sposobie widzenia ,,świata, człowieka, rozumu i nauki"67, która ,,ma źródło w teoretycznych i praktycznych sukcesach nauk empirycznych"68. Scjentyzm jest poglądem wyrosłym na gruncie pozytywizmu, ale swymi korzeniami sięga początku nowożytności. Cechą stałą w scjentyzmie jest przekonanie o ,,zasadniczej jedności poznania (i rozumu), którego szczytowym osiągnięciem są nauki przyrodnicze"69. Scjentyści, odwołując się do ideału nauki, przyjmują, że ,,racjonalność człowieka realizuje się w czystej postaci w nauce i że jedynym sposobem uzyskania prawdziwej, pozbawionej tajemnic wiedzy o świecie jest poznanie naukowe (tylko fakty są naukowe)"70. Ważną kwestią podejmowaną w ramach scjentyzmu jest problem nauki praktycznej71, którą pojmuje się utylitarnie, a ma ona służyć temu, aby człowiek mógł lepiej ugruntować swój byt i co za tym idzie, zrozumieć swoje miejsce w świecie, który może być faktycznie zrozumiały tylko poprzez zdobycze nauki. Między innymi dlatego scjentyści uważają naukę ,,za najbardziej skuteczny środek przekształcania rzeczywistości dla potrzeb człowieka"72. Postawa scjentystyczna chce być też postawą w pełni racjonalną i często prowadzi do odrzucenia metafizycznych twierdzeń czy też światopoglądu religijnego. ,,Zaufaniu do nauki towarzyszy krytyczny stosunek do wszystkich systemów metafizycznych, często z wyraźną wrogością wobec religii, której misję - moralną, społeczną, polityczną - ma przejąć nauka"73. Scjentyzm niemal wymusza postawę ateistyczną, którą Singer wprost postuluje, np. w Etyce praktycznej74 i w wielu innych tekstach75. Postawa ateistyczna w etyce oczywiście nie jest żadnym novum, ale akurat u Singera przybiera postać swoistego i dobrze uzasadnionego idée fixe. Ciekawe jest też to, że autor Animal Liberation traktuje ateizm jako stanowisko przeciwne teizmowi, a nie jako wulgarne i potoczne hasło Boga nie ma76 itp. Bardzo istotne dla mnie jest też to, że w filozofii Singera postawa ateistyczna oraz scjentystyczna jest skorelowana zarówno z ontologią, jak i antropologią, co czyni tę filozofię szczególnie interesującą. U Singera byt pozbawiony jest jakiegokolwiek poziomu transcendentnego czy szerzej - po prostu metafizycznego. Byt spełnia się w doczesności, w skończonej perspektywie czasowej, a to, co jest istotne, ograniczone zostaje do tego, co ostatecznie oparte jest na doświadczeniu zmysłowym. Poza tym implikuje to przekonanie Singera, że człowiek (i zwierzę) zredukowany jest przede wszystkim do wymiaru dostrzeganego w perspektywie nauk biologicznych, może być sprowadzony do poziomu głównie somatycznego i, co oczywiste, istota ludzka pozbawiona jest wymiaru transcendentnego. Singer opowiada się za bytem czasowo ograniczonym, który tylko tu i teraz ma swój początek i koniec. Rozciąga się pomiędzy najważniejszymi i odwiecznymi problemami filozofii - między życiem i śmiercią. Etyka Petera Singera wyrasta z filozofii anglosaskiej, konkretnie z tradycji empiryzmu Johna Lockea oraz z utylitaryzmu. Od Lockea autor Practical Ethics przejmuje koncepcję osoby zmodyfikowaną na potrzeby własnej filozofii, która to koncepcja dostarcza mu kryteriów oceniania jakości życia i leży u po