Cytaty z młodości Rozmowy Wacława Krupińskiego z ludźmi kultury

Witajcie w technoświecie. W świecie, w którym przez 24 godziny na dobę nieświadomie pracujemy dla wielkich firm technologicznych, przekazując im bezcenne dane. W którym sztuczna inteligencja zastępuje ludzką pracę, infosfera zatruta jest masą kłamstw i bzdur, a technologie, które powinny nam służyć, wymykają się nam spod kontroli, zaczynają nami rządzić.
Stop. A może nie jest tak źle? Ubóstwo na świecie maleje, poszerzają się obszary demokracji, firmy technologiczne oferują nam masę wspaniałych narzędzi, których potrzebujemy do rozwiązywania codziennych problemów…
Ta rozmowa to starcie technosceptyka, profesora Andrzeja Zybertowicza, socjologa, nauczyciela akademickiego, doradcy społecznego prezydentów Lecha Kaczyńskiego i Andrzeja Dudy – z (umiarkowanym) technoentuzjastą, socjologiem Jaremą Piekutowskim.
Jak zatruta infosfera szkodzi państwu (polskiemu i nie tylko)? Jak Putin prowadzi przeciwko Zachodowi walkę informacyjną? Jak wyzwolić się z panowania technologii i cybernetycznych władców? Czy potrzebne jest nam Wielkie Spowolnienie? O tym wszystkim opowiada profesor Zybertowicz w wywiadzie-rzece.
***
„Od polityki po duchowość, w wielkim biznesie i wychowaniu dzieci – nasze życie »cyfryzuje się« na każdym froncie. W tym, co najbardziej intymne, i tam, gdzie to najbardziej powszechne. Nie ma dziś ważniejszego, bardziej wszechobejmującego tematu. Dlatego tak ważne jest, żeby myśleć i mówić o nim tak, jak to zrobili profesor Andrzej Zybertowicz z Jaremą Piekutowskim. Z szerokiej perspektywy, ze świadomością przełomowości czasu, w jakim żyjemy. Wskazując zagrożenia, ale nie rozrywając szat. A nawet pozostawiając czytelnika z nadzieją, że człowieczeństwu, jakie znamy, uda się wyjść z tego wszystkiego cało”– Jan Maciejewski, publicysta („Plus Minus”, „Kontra”, „Teologia Polityczna”).
***
„Czytam Zybertowicza od lat. Uważam, że absolutna ekstraklasa europejskich intelektualistów naszych czasów. Cyber kontra real tylko mnie w tym przekonaniu utwierdza. Zresztą przekonajcie się sami” – Rafał Woś, dziennikarz, felietonista, publicysta ekonomiczny autor książek i scenariuszy filmowych.
***
„Cyberprzestrzeń jest współczesnym polem walki, na którym zaciera się pojęcie czasu pokoju, kryzysu i wojny, co pokazuje w szczególności obecny konflikt w Ukrainie. Czy jesteśmy gotowi na rewolucję technologiczną, jaką niesie? Czy nie jest jednak odwrotnie, że to potoczne cyber nas kontroluje, uzależnia? Czy współczesny człowiek – użytkownik globalnej sieci Internet – jest w stanie rozróżnić prawdę od fałszu w tym całym infozgiełku? Na te i wiele innych pytań odpowiedzi udzieli prof. Andrzej Zybertowicz w publikacji »Cyber kontra real«” – Gen. bryg. Karol Molenda.

Jak technologie ery internetu zmieniają współczesną kulturę? Dwaj badacze mediów przyglądają się czasom, w których stare kategorie przestały pasować do wyłaniających się zjawisk. Dwa zero. Alfabet nowej kultury i inne teksty to przystępny i wciągający przewodnik po nowej rzeczywistości, w której real miesza się wirtualem, cyfrowe splata się z analogowym, a twórcy muszą na nowo ułożyć się z odbiorcami. Publikowane w latach 2009-2013 w internetowym magazynie dwutygodnik.com teksty składają się nie tylko na opis przemian związanych z nowymi technologiami, ale i na pozytywny projekt wykorzystania tych technologii do budowania bardziej otwartej i zróżnicowanej kultury życia codziennego.



Przyszłość nie jest już taka jak kiedyś – powiedział Robert Graves i to widać także po tekstach Filiciaka i Tarkowskiego. W 2006 roku przyszłość kultury wyglądała różowo. Internet miał nam dać wolność, równość, braterstwo, powszechny dostęp do kultury i erupcję kreatywności. Zamiast tego dostaliśmy korporacyjne monopole i filmy o przebieraniu psa za pająka. Czytając te teksty, uroniłem łezkę nostalgii za utraconym cyberoptymizmem.

Wojciech Orliński, „Gazeta Wyborcza”

Pisane na gorąco minieseje to słownik na nowe czasy – doskonale dokumentują zachodzące w kulturze współczesnej zmiany, których konsekwencji ciągle nie znamy. Autorzy bez łzawego sentymentalizmu za starym światem i nadmiernej euforii wobec przyszłości pomagają zrozumieć ten złożony i burzliwy proces.

Edwin Bendyk, „Polityka”

Seria książkowa powstaje we współpracy z Narodowym Instytutem Audiowizualnym, wydawcą magazynu dwutygodnik.com.

We wspólnej serii magazynu dwutygodnik.com i wydawnictwa słowo/obraz terytoria będziemy publikować książki poświęcone współczesnej kulturze i jej pograniczom. Ich autorami będą stali współpracownicy magazynu. Jako kolejne w serii ukażą się książki Iwony Kurz i Macieja Sieńczyka.

W eseju autor tworzy portret czytelnika XXI wieku – to osoba, która znaczną część swojego życia spędza w świecie wirtualnym.

Gender – najpopularniejsze słowo ostatniego sezonu 2013/2014. Dla jednych niewinne pojęcie socjologiczne, dla innych ideologia gorsza od nazizmu i komunizmu. Podobno wysadza dzieci z płci biologicznej, rozbija rodziny, niszczy podstawy cywilizacji. Ale czy rzeczywiście? Uważamy, że nie. Płci biologicznej nie da się zmienić, można ją co najwyżej skorygować. Dzięki prawu osób homoseksualnych do zakładania rodzin będzie ich jeszcze więcej. A podstawą cywilizacji jest zdolność wzajemnego zrozumienia. Ciągle wierzymy, że jest to możliwe. Dlatego wydajemy ten przewodnik. Wśród autorów m.in.: Judith Butler, Kinga Dunin, Małgorzata Fuszara, Maciej Gdula, Ewa Graczyk, Anna Grodzka, Agnieszka Graff, Ewa Łętowska, Jaś Kapela, Michael S. Kimmel, Marta Konarzewska, Lucyna Kopciewicz, Agnieszka Kościańska, Kaja Malanowska, Zuzanna Radzik, Sławomir Sierakowski, Kazimiera Szczuka.

Ostatnie, tajemnicze 74 dni i noce Adama Mickiewicza, opisane w niespotykany dotąd sposób. Autor przekracza historię literatury i zamienia jej opowieść w dzieło literackie: opowieść filmową, prozę poetycką.

Prof. Krzysztof Rutkowski, wybitny eseista, tłumacz i znawca literatury romantycznej ponownie sięgnął do Mickiewicza i napisała utwór wyjątkowy, jeśli chodzi o najnowszą literaturę i szerzej humanistykę polską. Autor odkrywa nieznane lub prawie całkowicie zapomniane aspekty życia, twórczości i działań Adama Mickiewicza pokazuje co robił Mickiewicz w ciągu ostatnich miesięcy w Turcji, jak ważne i ciekawe były jego przedsięwzięcia polityczne podejmowane podczas wojny krymskiej w celu odzyskania niepodległości Rzeczypospolitej, przedstawia całość jego wyobrażeń o roli poety i poezji w życiu narodu.

Bronisław Geremek był wybitnym historykiem i wybitnym politykiem niepodległej Polski. Zasiadając w Parlamencie Europejskim, odgrywał istotną rolę w polityce Unii. Te dokonania nie tłumaczą jednak, jak sądzę, poruszenia, jakie jego śmierć wywołała w Europie; hołdów, które składano, niezależnie od kolorów politycznych i ideowych, jego pamięci. Oczywiście, jak w przypadku zgonu każdej ważnej postaci międzynarodowej, hołdy były gestem czynionym wobec jego ojczyzny. Oznaczały: wyrażamy szacunek dla waszego kraju, uczestniczymy w waszej żałobie. Ale też hołdy Europy i nie tylko Europy wynikały z niezwykłego połączenia różnych przymiotów i cech osobistych, które czyniły z Geremka postać wybitną i zarazem dla Europy symboliczną. Bronisław Geremek, jak żaden inny polityk europejski, był w pełnym tego słowa znaczeniu Europejczykiem początku naszego wieku. Nie kwestionując historycznych zasług wielu wybitnych postaci z Polski i innych krajów regionu, tylko Geremek mógł być w pełni utożsamiany z ideą europejską po obu stronach historycznego, europejskiego podziału.

Aleksander Smolar, fragment Wstępu