Zagłada Żydów. Studia i Materiały nr 13 R. 2017 - ebook

13. numer rocznika naukowego „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” wydawanego przez Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN. To prawie dziewięćset stron pionierskich studiów, materiałów, omówień i opracowań nieznanych tekstów źródłowych. Wątkami przewodnimi numeru są dwie rocznice. Pierwsza z nich to 75 rocznica akcji „Reinhardt” czyli eksterminacji Żydów na ziemiach polskich, druga zaś – 70-lecie powstania Żydowskiego Instytutu Historycznego. Tematom tym poświęcono szereg tekstów, które – jak artykuły dotyczące struktur Żydowskiej Samopomocy Społecznej czy badań nad Zagładą prowadzonych w ŻIH w okresie stalinowskim – przedstawiają nieznane szerzej nowe ustalenia historyków. Numer uzupełniają teksty dotyczące m.in. roli formacji pomocniczych w Zagładzie w Galicji Wschodniej i na Litwie czy wyników prowadzonych od lat 70. pionierskich badań etnograficznych nad pamięcią, Znalazły się tu również recenzje najnowszych publikacji oraz komentarze do bieżących wydarzeń.

W numerze między innymi:

Studia

• Grzegorz Rossoliński-Liebe o roli ukraińskiej policji w eksterminacji Żydów w Galicji Wschodniej i na Wołyniu
• Christoph Dieckmann o niemieckiej polityce okupacyjnej i Zagładzie na Litwie

70. rocznica powstania ŻIH

• Agnieszka Haska, Tadeusz Paweł Rutkowski, Stephan Stach o Żydowskim Instytucie Historycznym i jego funkcjonowaniu w PRL

Z warsztatów badawczych

• Martyna Grądzka-Rejak o neofitach w Krakowie
• Adam Puławski o urzędzie powierniczym w Chełmie

Materiały

• Dariusz Libionka i Jan Grabowski o kolaboracji ks. Stanisława Trzeciaka oraz okupacyjnych losach ks. Tadeusza Pudra
• Integralna wersja dziennika Stanisława Żemińskiego z Łukowa

Punkty widzenia

• Jan Tomasz Gross o miejscu Zagłady w polskiej historii
• Andrzej Leder o książce Przemoc filosemicka?

Upamiętnienia Zagłady

• Nawojka Cieślińska-Lobkowicz o Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku

A także stałe działy:

• Sylwetki
• Omówienia
• Małe formy
• Recenzje
• Curiosa

• Grzegorz Rossoliński-Liebe, Ukraińska policja, nacjonalizm i zagłada Żydów w Galicji Wschodniej i na Wołyniu
• Christoph Dieckmann, Niemiecka polityka okupacyjna na Litwie  w latach 1941–1944. Podsumowanie
• Agnieszka Haska, „Zbadać i wyświetlić”. Centralna Żydowska Komisja Historyczna (1944–1947)
• Stephan Stach, „Duch czasu wycisnął jednak na tej pracy swe piętno”.  Historia Zagłady w badaniach Żydowskiego Instytutu Historycznego  w okresie stalinowskim
• Tadeusz Paweł Rutkowski, Kierunki, cele i rezultaty działań Służby Bezpieczeństwa PRL wobec Żydowskiego Instytutu Historycznego  (1961–1970)
• Gabriel N. Finder, Bernard Mark, powstanie w getcie warszawskim i proces Jürgena Stroopa
• Dionizjusz Czubala, Pamięć Zagłady w narracji folklorystycznej
• Ariko Kato, Recepcja Holokaustu w Japonii w perspektywie porównawczej: Auschwitz –Nankin – Hiroszima

• Aleksandra Bańkowska, Żydowska Samopomoc Społeczna w okresie  akcji „Reinhardt”
• Maria Ferenc Piotrowska, „Czarna, ogromna chmura wisi nad nami  i na pewno spadnie…” Żydzi w miastach i miasteczkach Generalnego Gubernatorstwa wobec wiadomości o akcji „Reinhardt”
• Adam Sitarek, „Zaprowiantowanie obozu jest podobno wzorowe…” Wiedza więźniów getta łódzkiego na temat ośrodka zagłady w Chełmnie nad Nerem
• Martyna Grądzka-Rejak, „Od dłuższego czasu straciłem wszelki kontakt z żydami i żydostwem”. Neofici w okupowanym Krakowie w świetle materiałów Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie
• Agnieszka Witkowska-Krych, Główny Dom Schronienia
• Adam Puławski, Funkcjonowanie urzędu powierniczego na przykładzie Chełma
• Maria Ciesielska, Zabiegi likwidujące skutki obrzezania wykonywane  w Warszawie w czasie drugiej wojny światowej. Wstępna próba opisu zjawiska

MATERIAŁY

• Justyna Majewska, „Świadek zeznał, co następuje...” Protokoły przesłuchania polskich pracowników kolei pracujących na stacjach w okolicy obozów  akcji „Reinhardt”
• Jacek Leociak, „Za wyżej wymienione pamiętniki nie żądałem żadnej  zapłaty”. Jak Władysław Wójcik ratował dziennik Chaima Arona Kapłana  i Archiwum Ringelbluma
• Alina Skibińska, „Ludzie opowiadali rzeczy potworne o tym, co się tam działo”. Dwa świadectwa Zagłady – Adama Ulricha z Zakrzówka  i Stanisława Ż(Rz)emińskiego z Łukowa
• Dariusz Libionka, Jan Grabowski (współpraca), Anatomia donosu  ks. Stanisława Trzeciaka na ks. Tadeusza Pudra