Ebook Codzienność, performatywność, demokracja mobi,epub

je to postulowany przeze mnie termin świeckiej teodycei nawiązujący do sekularnej intuicji Carla Schmitta o teologicznym pochodzeniu naszych terminów organizujących to, co społeczne) stawia przed człowiekiem wyzwanie przekroczenia własnych nawyków myślenia i zawieszenia dotychczasowych sądów na dany temat. Wymienione w jednym rzędzie rasizm, seksizm i szowinizm gatunkowy posiadają ten sam mechanizm zaprzeczenia oparty na supremacji jednej grupy kosztem innej. Nie oznacza to, że są tożsame w treści, lecz że w sferze formalnej wykazują podobne mechanizmy. Egzemplifikacja sposobu uzasadniania uprzedzeń poprzez nauki przyrodnicze ma na celu wykazanie istnienia wspólnego mechanizmu i skłonności dążących do obrony różnicy. Z kolei istnienie ciągłości w werbalizowaniu się pojęć denotujących w danej kulturze i czasie dyskryminację polega na założeniu historiozoficznej konceptualizacji etyki jako teorii moralności rozszerzającej zakres swojej przestrzeni i roszczeń wraz z rozwojem kultury i wiedzy o świecie. Jednocześnie z momentem werbalizowania się pojęcia mającego za cel opis istniejącej dyskryminacji, asymetrii w rozważeniu interesów danej grupy kosztem drugiej, następuje zapowiedź rodzącego się otwartego antagonizmu i dialogu zmierzającego do rozwiązania problemu, tak jak emancypacji uciskanej grupy wraz z rosnącą świadomością prześladowanych i prześladujących. Takim momentem i konsekwencją posiadanej wiedzy był rok 1972, w którym psycholog Richard Ryder29 upomniał się o sytuację zwierząt, nazywając panującą wobec nich postawę szowinizmem gatunkowym30. Następnym etapem rozwoju idei istnienia statusu moralnego zwierząt było opublikowanie przez Petera Singera w 1975 roku Wyzwolenia zwierząt, które zagwarantowało pojęciu szowinizmu gatunkowego wejście do powszechnego użycia w toczącej się debacie na temat praw zwierząt. Rok później Richard Dawkins w Samolubnym genie, wyciągając wnioski z tego, co wiemy o ewolucji organizmów żywych, za pomocą pojęcia szowinizmu gatunkowego krytykował naszą moralność za brak logiki i konsekwencji w wytaczaniu granic jej obowiązywania. Mając na względzie poczynione wcześniej uwagi, należy podkreślić, że między innymi ze środowiska biologów wywodziła się krytyka dotychczasowej etyki (Dawkins - zoolog, Ryder - psycholog). Stało się tak, że sami specjaliści z danych dyscyplin przyrodniczych wytrącili obrońcom tradycyjnej etyki możliwość naukowego uzasadnienia istnienia znaczącej różnicy biologicznej jako granicy moralności. Miały na to wpływ głównie dwa czynniki: posiadana wiedza na temat ewolucji oraz epistemologiczne przesłanki dotyczące eksperymentów na zwierzętach. Ewolucyjne pokrewieństwo organizmów żywych dawało podstawy do wniosku, że wszystkie zwierzęta znajdują się na tym samym biologicznym kontinuum co ludzie, a tym samym wszystkie istoty powinny się znaleźć na kontinuum moralnym. Drugi czynnik związany był z istniejącą do dziś metodologią badań na zwierzętach, w których genetyczne pokrewieństwo daje możliwość ekstrapolacji na człowieka wyników eksperymentu na zwierzęciu. Ekstrapolacja badań na zwierzętach jest możliwa ze względu na zdolność do odczuwania przez nie bólu, który na poziomie biologicznym jest podobny u człowieka. Jednak wniosek o istnieniu ciągłości genetycznej organizmów większość środowiska naukowego traktowała jedynie jako uzasadnienie eksperymentowania na zwierzętach, a nie jako argument na rzecz etycznego traktowania niektórych zwierząt ze względu na genetyczną bliskość31. Szowinizm gatunkowy to pejoratywne określenie postawy ludzi czerpiących korzyści z cierpienia i zabijania zwierząt. Singer we wstępie do Wyzwolenia zwierząt stwierdza również, że większość ludzi to szowiniści gatunkowi32. Przeciwnicy szowinizmu gatunkowego krytykują instrumentalną postawę wobec zwierząt, atakują wyobrażenia religijne i kulturowe mity na temat świata przyrody. Zakres roszczeń przeciwników stronniczej postawy ludzi w stosunku do własnego gatunku jest szeroki i rozciąga się na całą sferę działalności człowieka. Aktywiści ruchu wyzwolenia zwierząt żądają rewolucyjnych zmian w naszym podejściu do innych gatunków zwierząt, zmian w nawykach myśleniowych i obowiązującym ustawodawstwie. Domagają się przyznania zwierzętom praw i ochrony, uwzględnienia ich interesów w naszej przestrzeni moralnej. W praktyce żądają zaostrzenia przepisów w przypadku prowadzenia badań na zwierzętach, likwidacji przemysłu mięsnego oraz odejścia od takich form rozrywki, jak polowanie, zoo czy cyrk. Szowinizm gatunkowy jest postawą charakteryzującą się supremacją ludzkości jako gatunku. Przynależność do gatunku homo sapiens jest sakralizowaną granicą naszej przestrzeni moralnej, jak pisze Richard Dawkins: ,,Odczucie, że członkowie własnego gatunku zas