Wybór prozy - ebook

NOTA EDYTORSKA

Niniejsze wydanie, oparte na dwunastotomowej edycji Utworów zebranych Tadeusza Różewicza, zawiera wybrane teksty z trzech tomów Prozy (I–III). Utwory prozą opublikowane w zbiorach Echa leśne, Kartki z Węgier, Opadły liście z drzew, Margines, ale... – nieuwzględnione lub niekompletne w Utworach zebranych – są podane za ich książkowymi pierwodrukami. Artykuł Słowo o żołnierzu polskim i fragment reportażu Most płynie do Szczecina zostały tu włączone za ich pierwodrukami w prasie. Kolejność utworów odpowiada ich układowi w publikacjach, które są podstawą tego wydania, z wyjątkiem Uśmiechów, powielających porządek z Utworów zebranych. Układ tekstów w części Przygotowanie do wieczoru autorskiego odpowiada drugiemu wydaniu tego zbioru z 1977 roku.

Nie wszystkie cytaty, aluzje, imiona, nazwiska i pseudonimy pojawiające się w tekstach Różewicza udało się zidentyfikować. Utwory prozą tego autora w większości są dziełami intertekstualnymi i erudycyjnymi, usytuowanymi na pograniczu fikcji i dokumentu, a przy tym zawierają wiele śladów autobiograficznych, często niejasnych albo celowo zatartych z powodów artystycznych, politycznych lub osobistych. Tego typu wątpliwości zostały zaznaczone w przypisach. Liczne prace poświęcone przede wszystkim prozie i biografii Różewicza ujęto w Wybranej bibliografii.

Tam, gdzie teksty w edycji Utworów zebranych zawierały ewidentne błędy, przywrócono poprawne wersje z pierwodruku lub dodano przypis z wyjaśnieniem. W niektórych wypadkach interpunkcję i ortografię uwspółcześniono, jeżeli korekta nie naruszała znaczenia dzieła.WYKAZ SKRÓTÓW

+--------------------------------------+--------------------------------------+
| EL | – Echa leśne, Warszawa 1985. |
+--------------------------------------+--------------------------------------+
| K | – Kartki z Węgier, Warszawa 1953. |
+--------------------------------------+--------------------------------------+
| MA | – Margines, ale..., oprac. |
| | J. Stolarczyk, Wrocław 2010. |
+--------------------------------------+--------------------------------------+
| MO | – Matka odchodzi, w: Utwory zebrane, |
| | t. 11, Wrocław 2004. |
+--------------------------------------+--------------------------------------+
| MPS | – Most płynie do Szczecina, „Trybuna |
| | Tygodnia” (niedzielny dodatek do |
| | „Trybuny Robotniczej”) 1947, nr 9 |
| | (986). |
+--------------------------------------+--------------------------------------+
| NSB | – Nasz starszy brat, oprac. |
| | T. Różewicz, w: Utwory zebrane, |
| | t. 12, Wrocław 2004. |
+--------------------------------------+--------------------------------------+
| O | – Opadły liście z drzew, Warszawa |
| | 1955. |
+--------------------------------------+--------------------------------------+
| P I–IV | – Poezja, t. 1–4, w: Utwory zebrane, |
| | Wrocław 2005–2006. |
+--------------------------------------+--------------------------------------+
| Pr I–III | – Proza, t. 1–3, w: Utwory zebrane, |
| | Wrocław 2003–2004. |
+--------------------------------------+--------------------------------------+
| U | – Uśmiechy, Warszawa 1955. |
+--------------------------------------+--------------------------------------+
| WS | – Wbrew sobie. Rozmowy z Tadeuszem |
| | Różewiczem, oprac. J. Stolarczyk, |
| | Wrocław 2011. |
+--------------------------------------+--------------------------------------+INFORMACJA O AUTORZE OPRACOWANIA

WOJCIECH BROWARNY • urodzony w 1970 roku, historyk literatury polskiej, krytyk literacki, regionalista, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego. Pracuje w Instytucie Filologii Polskiej UWr, w którym kieruje Zakładem Historii Literatury Polskiej po 1918 roku i Pracownią Badań Regionalnych. Członek Komitetu Nauk o Literaturze Polskiej Akademii Nauk w kadencji 2020–2023. Naukowo zajmuje się prozą i biografią Tadeusza Różewicza, literaturą Wrocławia i Dolnego Śląska, antropologicznymi problemami nowoczesności, związkami kultury i historii z przyrodą. Jako recenzent współpracuje z miesięcznikiem „Nowe Książki”. Autor książek: Opowieści niedyskretne. Formy autorefleksyjne w prozie polskiej lat dziewięćdziesiątych (2002), Fikcja i wspólnota. Szkice o tożsamości w literaturze współczesnej (2008), Tadeusz Różewicz i nowoczesna tożsamość (2013, wyd. ang. Tadeusz Różewicz and Modern Identity in Poland since the Second World War, tłum. P. Zazula, 2019), Historie odzyskane. Literackie dziedzictwo Wrocławia i Dolnego Śląska (2019), oraz przewodnika literackiego W drodze. Wrocław śladami Tadeusza Różewicza (2021).