Ebook Wymiary edukacji zintegrowanej pdf

we rozwiązania, schematy, scenariusze. Obecnie w praktyce szkolnej podejście do integracji zdominowane jest jedną koncepcją realizacyjną, jaką są cykle metodyczne, czyli dłuższe jednostki czasowe obejmujące ciągłość tematyczną z realizacją różnych rodzajów edukacji wymienionych w podstawie programowej, jakimi są: edukacja polonistyczna, matematyczna, środowiskowa, artystyczna i zdrowotna. Bardzo charakterystyczne stało się więc zawężone podejście do integracji, bez ukazywania nauczycielowi ciągłej otwartości realizacji tej idei na nowe rozwiązania, na potrzebę poszukiwania różnorodnych ujęć, koncepcji praktycznych o różnej osi integracyjnej. W celu uniknięcia takiego zawężonego podejścia do edukacji wczesnoszkolnej bardzo ważne stało się poszukiwanie różnorodnych rozwiązań, z uwzględnieniem żywiołowych zainteresowań, badawczej aktywności i poznawczego entuzjazmu, które pojawiają się w rozwoju dziecka w sposób naturalny. Ich wykorzystanie w edukacji może się stać punktem wyjścia aktywnego poszukiwania spójności w świecie pełnym różnorodności, wielości, sprzeczności, jednocześnie umożliwiając harmonizowanie własnego doświadczenia i integrowanie własnej osoby. W dorobku pedagogiki wczesnoszkolnej można odnaleźć wiele podejść kształtujących praktykę. Nie wszystkie z nich są rozpowszechnione i teoretycznie w pełni ukształtowane. W literaturze oceną tej kwestii już przed laty zajęła się M. Jakowicka, stwierdzając, że w celu uniknięcia schematyzowania pracy pedagogicznej konieczne jest, zgodnie z zasadą elastyczności, wykorzystywanie obok cykli jednostek metodycznych z tematem naczelnym związanym z określoną sytuacją rzeczywistą innych strategii działania o mocy integrującej2. Obecnie jednak niezmiernie ważne jest szukanie ich nowego wyrazu w świetle osiągnięć współczesnej myśli psychologicznej, socjologicznej, pedagogicznej, a także wymagań rzeczywistości społeczno-kulturowej3. Jak pisze T. Lewowicki, ze świetnych tradycji rzeczywiście warto i należy korzystać, ale nie zwalnia to od myślenia i działania uwzględniającego dzisiejsze realia4. Podjęcie obecnie w praktyce idei integracji wymaga ustaleń nadrzędnych, poczynając od filozofii kształcenia, gdyż współczesny świat pozostaje w ciągłym procesie stawania się, jest pełen dynamicznych napięć i kontekstów wzajemnie oddziałujących na siebie. Ustalenie fundamentalnych założeń i ich pełna świadomość ułatwią w praktyce organizację działań służących integrowaniu wiedzy ucznia o sobie, o innych i o świecie. Przedstawiana książka sytuuje rozumienie integracji w filozofii progresywizmu i rekonstrukcjonizmu5. W warstwie psychologicznej zaś odwołuje się do konstruktywizmu6 umożliwiającego uczniom budowanie (konstruowanie) wiedzy o sobie, o innych i o świecie, a także nawiązuje do koncepcji humanistycznych akcentujących samoświadomość i integrowanie rozwoju w sferze poznawczej, działaniowej, emocjonalnej i duchowej. Zgodnie ze współczesnym nurtem myślenia nakreślone zostały propozycje rozumienia integracji. Książkę otwierają (kon)teksty o charakterze teoretycznym, rozwijające trzy wątki: a) rozważania o integracji, w której osią organizującą jest dążenie do samozrozumienia i świadomości swojej obecności w świecie i wśród innych - ,,Zewnętrzny świat - wewnętrzny obraz. Jedność, holizm, integracja w edukacyjnym wymiarze"; b) rozważania o integracji, której celem są rozwijanie i harmonizowanie procesów poznawczych na tle sfery afektywnej i działaniowej - ,,O integracji inaczej, czyli w poszukiwaniu nowych możliwości integralnego rozwoju dzieci"; c) rozważania o strategicznym działaniu nauczyciela podejmującego realizację kształcenia zintegrowanego - ,,Nauczyciel jako strateg w realizacji idei integracji". Każda z zaproponowanych możliwości odsłania nowe obszary do szerszej dyskusji nad współczesnym rozumieniem integracji. Jest to tym bardziej potrzebne, że w praktyce nastąpiła swoista inercja, natomiast współczesne interpretacje filozoficzne i psychologiczne problematyki integracji wskazują na szerokie możliwości jej rozumienia w praktyce. Druga część książki ma charakter bardziej praktyczny i nawiązuje do realizacji integracji, której punktem wyjścia czyni się: a) zadania zintegrowane, b) projekty, c) aktywność badawczą, d) inteligencje wielorakie, e) duchowość człowieka, f) kontinuum poznania. Przedstawiane propozycje nawiązują do znanych już koncepcji, dostosowując ich realizację do obecnych potrzeb. Są wśród nich jednak i takie, w których podejmowany jest wysiłek ,,szukania nowego" w edukacji wczesnoszkolnej. W tej części teksty zostały uszeregowane w kolejności od ukazania integracji jako równoważenia, poszukiwania zrównoważonego punktu między przeciwieństwami, do tekstu ujmującego integrację jako poruszan