Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny w obszarze polityki wyznaniowej oraz polityki narodowościowej Polski Ludowej i III Rzeczypospolitej

-22%

Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny w obszarze polityki wyznaniowej oraz polityki narodowościowej Polski Ludowej i III Rzeczypospolitej

1 opinia

Format:

pdf, ibuk

DODAJ DO ABONAMENTU

WYBIERZ RODZAJ DOSTĘPU

85,80  110,00

Format: pdf

 

Dostęp online przez myIBUK

WYBIERZ DŁUGOŚĆ DOSTĘPU

Cena początkowa: 110,00 zł (-22%)

Najniższa cena z 30 dni: 85,80 zł  


85,80

w tym VAT

TA KSIĄŻKA JEST W ABONAMENCIE

Już od 24,90 zł miesięcznie za 5 ebooków!

WYBIERZ SWÓJ ABONAMENT

Prezentowana książka, zgodnie z postawionymi przez Autora celami głównymi i szczegółowymi, wypełnia istniejącą dotąd lukę na rynku rodzimej literatury naukowej w odniesieniu do polskiego prawosławia w Polsce Ludowej oraz III RP. […] Stefan Dudra pokazuje funkcjonowanie polskiej Cerkwi Prawosławnej kompleksowo. Uwzględnia aspekty: polityczne, historyczne, prawne, administracyjne, doktrynalne, finansowo-majątkowe, narodowościowe, edukacyjne, kulturalne, społeczne, organizacyjne, duszpasterskie, opiekuńcze, charytatywne, naukowe, demograficzne, statystyczne, ekumeniczne, medialne, a także międzynarodowe. Z uznaniem należy odnieść się do obiektywizmu i wieloaspektowej rzetelności Autora oraz jego kunsztu warsztatowego, na który składają się solidna kwerenda źródłowa archiwów państwowych i kościelnych oraz imponująca liczba książek, artykułów i innych dokumentów, będących podstawą opracowania.
z recenzji dr. hab., prof. nadzw. Pawła A. Leszczyńskiego


Z założenia jest to całościowe ujęcie, w którym podjęto próbę ukazania działań państwa polskiego po roku 1944 do chwili obecnej w stosunku do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, podjętych w ramach polityki wyznaniowej i narodowościowej.


Na rynku wydawniczym widoczny jest brak tak cennego pod względem poznawczym i analitycznym kompleksowego podejścia do tytułowej problematyki. Rozważania zawarte w prezentowanej książce mogą być interesujące dla historyków oraz badaczy rozwiązań prawno-administracyjnych.


z recenzji prof. dr. hab. Grzegorza Rydlewskiego


Stefan Dudra – historyk i politolog, profesor nadzwyczajny na Uniwersytecie Zielonogórskim, kierownik Zakładu Stosunków Międzynarodowych Instytutu Politologii UZ oraz Pracowni Badań nad Mniejszościami Narodowymi i Etnicznymi. Członek Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się wokół zagadnień związanych z państwową polityką wyznaniową i narodowościową. Autor licznych publikacji w czasopismach naukowych i pracach zbiorowych.


Rok wydania2019
Liczba stron958
KategoriaStosunki międzynarodowe
WydawcaWydawnictwo Naukowe Scholar
ISBN-13978-83-7383-987-8
Numer wydania1
Język publikacjipolski
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

Ciekawe propozycje

Spis treści

  Spis treści
  Wykaz skrótów     11
  Wstęp     13
  CZĘŚĆ I
  TEORIA–SYSTEM–PRAWO
  Rozdział 1. Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny w obrębie polityk
  wyznaniowej i narodowościowej państwa. Konceptualizacja pojęć     51
  1.1. Ogólne założenia polityki wyznaniowej państwa     51
  1.1.1. Podstawy ideologiczne oraz kierunki i uwarunkowania polityki
  wyznaniowej w Polsce Ludowej     51
  1.1.2. Periodyzacja i główne determinanty polityki wyznaniowej
  wobec PAKP     60
  1.1.3. Wykorzystywanie PAKP do walki z Kościołem rzymskokatolickim     66
  1.1.4. Polityka wyznaniowa po 1989 r.     77
  1.2. Państwowa administracja wyznaniowa     82
  1.2.1. Struktury partyjne odpowiedzialne za walkę z religią     83
  1.2.2. Struktury administracyjne odpowiedzialne za walkę z religią     84
  1.2.3. Struktury aparatu bezpieczeństwa odpowiedzialne za walkę z religią     89
  1.2.4. Administracja wyznaniowa po 1989 r.     92
  1.3. Polityka wyznaniowa a polityka narodowościowa     95
  1.4. Podstawy ustrojowe Kościoła prawosławnego    117
  1.4.1. Autokefalia i autonomia     117
  1.4.2. Istota prawosławnej soborowości     124
  1.4.3. Zasada synergii     126
  1.5. Podmioty decyzyjne Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego     130
  Rozdział 2. Pozycja PAKP w systemie polityczno-prawnym państwa     137
  2.1. Relacje prawne w okresie Polski Ludowej     140
  2.2. Konstytuowanie się stosunków prawnych w okresie demokratyzacji
  państwa     152
  2.3. PAKP wobec konkordatu oraz konstytucyjnego modelu stosunków
  państwo–Kościół     155
  2.4. Kształtowanie prawa wewnętrznego Polskiego Autokefalicznego Kościoła
  Prawosławnego     164
  Rozdział 3. Stan materialny i finansowanie PAKP. Regulacja spraw majątkowych     168
  3.1. Liczba wiernych a możliwości finansowe PAKP     169
  3.2. Finansowanie działalności PAKP     174
  3.2.1. Fundusz Kościelny     175
  3.2.2. Darowizny     184
  3.2.3. Finansowanie przez podmioty samorządowe     185
  3.3. Polityka podatkowa     188
  3.4. Regulacja spraw majątkowych PAKP     192
  3.4.1. Stan majątkowy i regulacja kwestii majątkowych w Polsce Ludowej     192
  3.4.2. Stan majątkowy na Ziemiach Odzyskanych     199
  3.4.3. Regulacja spraw majątkowych po 1989 r.     203
  CZĘŚĆ II
  4.1. Kościół i władze państwowe wobec przesiedleń ludności prawosławnej
  do USRR i BSRR oraz Akcji „Wisła”     215
  4.1.1. Akcja wysiedleńcza do USRR i BSRR     215
  4.1.1.1. Wysiedlenia Ukraińców i Łemków z Polski
  południowo-wschodniej     217
  4.1.1.2. Przesiedlenia Białorusinów do BSRR     225
  4.1.2. Kościół prawosławny wobec Akcji „Wisła”     229
  4.1.3. Duchowieństwo i wierni prawosławni w Centralnym Obozie Pracy
  w Jaworznie     237
  4.2. Sprawa jurysdykcji nad parafiami w województwie białostockim     241
  4.3. Odsunięcie metropolity Dionizego od zarządzania Cerkwią .
  Powołanie i działalność Tymczasowego Kolegium Rządzącego PAKP     249
  4.4. Autokefalia w polityce władz państwowych     256
  4.5. Sprawa wyboru nowego metropolity 1948–1951     262
  Rozdział 5. Polityka państwa wobec hierarchii i duchowieństwa prawosławnego     269
  5.1. Polityka państwa wobec wyborów i działalności zwierzchników PAKP     269
  5.2. Hierarchia prawosławna w polityce władz     290
  5.3. Duchowieństwo prawosławne po drugiej wojnie światowej     295
  5.3.1. Duchowieństwo w placówkach diasporalnych     301
  5.3.2. Polityka kadrowa i ingerencje władz w ruch personalny kleru     310
  5.3.3. Konflikty parafialne jako element polityki wyznaniowej
  i narodowościowej państwa wobec duchowieństwa     314
  5.3.4. Wykształcenie duchowieństwa     318
  Rozdział 6. Duszpasterstwo wojskowe i specjalne     322
  6.1. Prawosławny Ordynariat Wojska Polskiego     322
  6.2. Duszpasterstwo specjalne     333
  6.2.1. Duszpasterstwo w państwowych zakładach penitencjarnych     333
  6.2.2. Duszpasterstwo w zakładach opieki zdrowotnej i społecznej     339
  6.2.3. Duszpasterstwo stanowo-zawodowe     341
  6.2.3.1. Prawosławne duszpasterstwo akademickie     341
  6.2.3.2. Duszpasterstwo służb mundurowych     342
  CZĘŚĆ III
  ETNOS–ADMINISTRACJA–KONTROLA
  Rozdział 7. Kwestia narodowościowa w Koś ciele prawosławnym     347
  7.1. Zagadnienia narodowościowe w działalności PAKP (1918–1945)     348
  7.2. Sprawy narodowościowe po drugiej wojnie światowej     352
  7.2.1. Białorusini     353
  7.2.2. Ukraińcy     360
  7.2.3. Polacy     365
  7.2.4. Łemkowie     372
  7.2.5. Rosjanie     376
  7.2.6. Inne grupy narodowościowe     378
  7.3. Kwestia narodowościowa wśród duchowieństwa     380
  Rozdział 8. Polityka władz państwowych wobec tworzenia i rozwoju prawosławnej
  struktury administracyjno-kościelnej     385
  8.1. Struktura diecezjalna i dekanalna     385
  8.1.1. Koś cielne jednostki zagraniczne w jurysdykcji PAKP     394
  8.2. Struktura parafialna     397
  8.2.1. Sieć parafialna diecezji warszawsko-bielskiej     398
  8.2.2. Sieć parafialna diecezji białostocko-gdańskiej     399
  8.2.3. Sieć parafialna diecezji łódzko-poznańskiej     405
  8.3. Budowa sieci parafialnej na Ziemiach Zachodnich     407
  8.4. Odbudowa życia religijnego w Polsce południowo-wschodniej     412
  8.4.1. Odbudowa sieci parafialnej na Lubelszczyźnie     414
  8.4.2. Odbudowa sieci parafialnej na Podkarpaciu     418
  8.5. Nieudane próby erygowania parafii. Placówki zamknięte    423
  8.6. Życie monastyczne     429
  8.6.1. Monaster św. Onufrego w Jabłecznej     431
  8.6.2. Monaster św. św. Marty i Marii na św. Górze Grabarce     433
  8.6.3. Monaster Zwiastowania Przenajświętszej Bogurodzicy
  i św. Apostoła Jana Teologa w Supraślu     435
  8.6.4. Rozwój życia monastycznego po 1989 r.     437
  Rozdział 9. PAKP pod nadzorem bezpieki i aparatu partyjno-rządowego     441
  9.1. Represje wobec prawosławnego duchowieństwa     441
  9.2. Penetracja środowiska kościelnego w Polsce Ludowej     446
  9.2.1. Aparat bezpieczeństwa wobec metropolity Dionizego (Waledyński)     447
  9.2.2. PAKP w działalności aparatu partyjno-rządowego i bezpieczeństwa     449
  9.2.3. Aparat państwowy wobec stosunków PAKP z Kościołem
  rzymskokatolickim     470
  9.2.4. Aspekt międzynarodowy w działalności aparatu bezpieczeństwa
  wobec PAKP     473
  9.3. Sieć agenturalna     477
  9.3.1. Zadania i uwarunkowania współpracy     477
  9.3.2. Sieć tajnych współpracowników     480
  
  CZĘŚĆ IV
  IRENOLOGIA–EKUMENIA–DIALOG
  Rozdział 10. Stanowisko Kościoła wobec przemian społeczno-politycznych     489
  10.1. PAKP wobec zachodzących zmian politycznych     490
  10.2. Kościół prawosławny wobec Ziem Odzyskanych     515
  10.3. Kościół jako element propagandy państwowej w walce o pokój     520
  10.4. PAKP wobec zagadnień społecznych     523
  Rozdział 11. PAKP w działalności ekumenicznej i stosunkach międzywyznaniowych    538
  11.1. Działalność ekumeniczna Kościoła prawosławnego     538
  11.1.1. Działalność w ramach Polskiej Rady Ekumenicznej     538
  11.1.1.1. Dialog katolicko-prawosławny w ramach Polskiej Rady
  Ekumenicznej     547
  11.2. Stosunki międzywyznaniowe i międzyreligijne     557
  11.2.1. Stosunki prawosławno-rzymskokatolickie     558
  11.2.1.1. Konflikty majątkowe     562
  11.2.1.2. Antagonizmy na cmentarzach    567
  11.2.1.3. Kwestia małżeństw mieszanych we wzajemnych relacjach    569
  11.2.1.4. Zjawiska pozytywne w relacjach
  prawosławno-katolickich     571
  11.2.2. Relacje z Kościołem katolickim obrządku bizantyjsko-słowiańskiego    575
  11.2.3. Relacje PAKP z Kościołami nierzymskokatolickimi     577
  11.2.4. Stosunki z innymi religiami     580
  11.3. Kościół prawosławny w polityce państwa wobec grekokatolików     581
  11.3.1. Akcja misyjna PAKP wśród grekokatolików     586
  Rozdział 12. Działalność międzynarodowa PAKP     611
  12.1. Uwarunkowania działalności międzynarodowej PAKP i kontakty
  z innymi Kościołami prawosławnymi     611
  12.2. Kościół wobec wybranych zagadnień międzynarodowych     622
  12.3. Działalność w światowym ruchu ekumenicznym     640
  12.3.1. Światowa Rada Kościołów     642
  12.3.2. Konferencja Kościołów Europejskich     648
  12.3.3. PAKP w międzynarodowych dialogach bilateralnych     651
  12.3.3.1. Dialog prawosławno-rzymskokatolicki     651
  12.3.3.2. Kwestia uniatyzmu w dialogu katolicko-prawosławnym     657
  12.3.4. Dialog ekumeniczny z innymi Kościołami i religiami     659
  12.4. Sobór Ogólnoprawosławny w kontaktach międzynarodowych PAKP     669
  CZĘŚĆ V
  TRADYCJA–LAIKAT–KULTURA
  Rozdział 13. Dziedzictwo i tradycja cerkiewna w polityce historycznej państwa     679
  13.1. Zagadnienie świątyń i mienia cerkiewnego w okresie akcji wysiedleńczych     681
  13.2. Prawosławne dziedzictwo historyczne po Akcji „Wisła”     688
  13.2.1. Losy obiektów sakralnych     688
  13.2.2. Akty wandalizmu wobec prawosławnych obiektów sakralnych     696
  13.2.3. Prawosławne nekropolie     700
  13.3. Władze państwowe wobec kościelnych inicjatyw budowlanych     705
  13.3.1. Uwarunkowania prawno-polityczne dotyczące budownictwa
  kościelnego     705
  13.3.2. Prawosławne budownictwo sakralne     708
  13.3. Zagadnienie świątyń na Ziemiach Odzyskanych i w Polsce
  południowo-wschodniej     716
  13.4. Utensylia i wyposażenie świątyń     720
  13.5. Ochrona materialnego dziedzictwa historycznego i tradycji cerkiewnej     724
  13.5.1. Działania państwa     724
  13.5.2. Działania Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego     727
  13.5.3. Działania organizacji społecznych     731
  Rozdział 14. Ewolucja podmiotowości prawosławnego laikatu     735
  14.1. Działalność edukacyjna PAKP     735
  14.1.1. Szkolnictwo i działalność oświatowo-wychowawcza
  Kościoła prawosławnego     735
  14.1.1.1. Działania na rzecz reaktywowania Studium Teologii
  Prawosławnej     737
  14.1.1.2. Prawosławne Seminarium Duchowne     739
  14.1.1.3. Sekcja Prawosławna Chrześcijańskiej Akademii
  Teologicznej     746
  14.1.1.4. Inne inicjatywy edukacyjne     751
  14.2. Nauczanie religii prawosławnej     754
  14.2.1. Nauczanie religii w okresie Polski Ludowej     755
  14.2.2. Specyfika nauczania religii na Ziemiach Odzyskanych     763
  14.2.3. Religia w systemie oświatowym po 1989 r.     767
  14.3. Działalność wydawnicza Kościoła prawosławnego     777
  14.4. Bractwa i organizacje cerkiewne     788
  14.4.1. Bractwo Młodzieży Prawosławnej     790
  14.4.2. Bractwa prawosławne dorosłych     796
  14.4.3. Inne organizacje i instytucje cerkiewne     799
  14.4.4. Laikat prawosławny wobec ruchu pątniczego     801
  14.5. Rola PAKP w realizacji zadań związanych z pomocą społeczną     804
  14.6. Działalność kulturalna Kościoła prawosławnego     816
  14.6.1. Muzyka cerkiewna jako składnik prawosławnej kultury     817
  14.6.2. Centra kultury prawosławnej     821
  14.6.3. Stowarzyszenia i fundacje prawosławne     826
  14.6.4. Środki masowego przekazu w działalności Kościoła prawosławnego     827
  Zakończenie     835
  Bibliografia     846
  Indeks     936
RozwińZwiń