MOCĄ DUCHA ŚWIĘTEGO PRZEMIENIAMY ŚWIAT- PORADNIK METODYCZNY KL.8 SP - KS.W.JANIGA - ebook

MOCĄ DUCHA ŚWIĘTEGO PRZEMIENIAMY ŚWIAT- PORADNIK METODYCZNY KL.8 SP ebook

KS.W.JANIGA

0,0

Opis

Mocą Ducha Świętego przemieniamy świat. Poradnik metodyczny dla VIII klasy szkoły podstawowej stanowi część serii poradników metodycznych pt. Z Bogiem przez życie przygotowanych przez grono specjalistów w zakresie katechetyki, związanych ze środowiskiem akademickim Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Poradnik zawiera przejrzyste konspekty jednostek lekcyjnych, w których wykorzystano wiele metod i materiałów dynamizujących przebieg katechezy i angażujących uczniów. Logiczna i przejrzysta struktura lekcji pomoże katechetom w sprawnym prowadzeniu lekcji, a uczniom w szybkim i skutecznym przyswajaniu treści.

Ebooka przeczytasz w aplikacjach Legimi na:

Androidzie
iOS
czytnikach certyfikowanych
przez Legimi
czytnikach Kindle™
(dla wybranych pakietów)
Windows
10
Windows
Phone

Liczba stron: 723

Odsłuch ebooka (TTS) dostepny w abonamencie „ebooki+audiobooki bez limitu” w aplikacjach Legimi na:

Androidzie
iOS
Oceny
0,0
0
0
0
0
0
Więcej informacji
Więcej informacji
Legimi nie weryfikuje, czy opinie pochodzą od konsumentów, którzy nabyli lub czytali/słuchali daną pozycję, ale usuwa fałszywe opinie, jeśli je wykryje.

Popularność




Wprowadzenie

Zestaw pomocy do nauki religii w ósmej klasie szkoły podstawowej zatytułowany Mocą Ducha Świętego przemieniamy świat jest częścią serii tworzonych od podstaw pakietów edukacyjnych, wydawanych pod wspólnym tytułem ZBogiem przez życie pod redakcją ks. Mariana Zająca. Publikacje z tej serii realizują założenia nowej Podstawy programowej katechezy oraz Programu nauczania religii autorstwa Komisji Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski z 2018 roku.

W założeniach teoretycznych tej serii przyjęto model katechezy antropologiczno-kerygmatycznej, w którym punktem wyjścia każdej jednostki jest sytuacja egzystencjalna adresatów katechezy. Po jej analizie następuje przedstawienie orędzia chrześcijańskiego w taki sposób, aby zgodnie z założeniami Podstawy programowej katechezy w ciągu wszystkich etapów edukacyjnych sukcesywnie omówić cały depozyt wiary. Ostatni etap katechezy stanowi życiowa aplikacja przekazanych treści, polegająca na wyraźnym budowaniu postaw chrześcijańskich.

Pakiet edukacyjny do ósmej klasy szkoły podstawowej składa się z następujących elementów:

1. Podręcznik ucznia

2. Karty pracy ucznia

3. Poradnik metodyczny dla nauczyciela

Dodatkowo pakiet jest wzbogacony pomocami zamieszczonymi na stronie internetowej www.kulkat.pl: materiałami audio-video, propozycjami pieśni, prezentacjami multimedialnymi, planem edukacyjnym, minikonspektami oraz sukcesywnie rozbudowywanymi alternatywnymi konspektami zajęć.

Podręcznik ucznia

Podręcznik składa się z 60 jednostek tematycznych podzielonych na odpowiednie działy wynikające z Programu nauczania religii. Katechezy nawiązujące do historii zostały ze względu na bogactwo treści programowych świadomie rozbudowane.Liczba 60 katechez wydaje się optymalna, biorąc pod uwagę przewidziany okres nauczania w ciągu jednego roku szkolnego.Całość materiału zaplanowana jest na 66-70 godzin lekcyjnych.

Oprócz treści wynikających bezpośrednio z programu, dodatkowo przewidziano katechezy okolicznościowe związane z programem duszpasterskim Kościoła, czy przygotowujące do ważnych uroczystości kościelnych i państwowych oraz parafialnych, opracowane według planu dydaktycznego danego katechety i jego autorstwa. Takie podejście wynika z konieczności (w obecnej koncepcji dydaktycznej) łączenia nauczania religii w szkole z wydarzeniami roku liturgicznego oraz korelacji katechezy z innymi przedmiotami szkolnymi.

Przyjęte założenia teoretyczne mają odzwierciedlenie w strukturze poszczególnych jednostek katechetycznych, na którą składają się następujące części:

1. Świat, w którym żyję

2. Wiara i życie Kościoła

3. Zapamiętaj

4. Zastosuj

5. Modlitwa

Pierwsza część każdej katechezy, „Świat, w którym żyję”, jest poświęcona różnym problemom i sytuacjom egzystencjalnym przeżywanym przez ósmoklasistów podczas drugiego etapu edukacyjnego. Są to opowiadania, świadectwa, historie i wiersze, które poruszają serca i wyobraźnię, uczą i wychowują, a zarazem ukierunkowują na główne treści katechezy. Przekazano je zrozumiałym dla uczniów językiem. W założeniach autorów mają prowadzić przede wszystkim do zainteresowania problematyką omawianą na lekcjach religii.

Druga część każdej jednostki, zatytułowana „Wiara i życie Kościoła”, przedstawia najważniejsze treści zawarte w Podstawie programowej katechezy i Programie nauczania religii. Są one zgodne z oficjalnym posoborowym nauczaniem Kościoła. W celu zapewnienia im jak największej poprawności biblijno-dogmatycznej, poddano je ocenie teologicznej ks. prof. dr. hab. Mariana Zająca, redaktora całej serii ZBogiem przez życie.

Podręcznik dla ucznia zawiera jeszcze trzy elementy. W części „Zapamiętaj” zawarto syntezę najistotniejszych treści omawianych w czasie katechezy. Część „Zastosuj” jest poświęcona kształtowaniu postaw religijno-moralnych. Zawarte w niej refleksje i polecenia dotyczą osobistej wiary katechizowanych, praktykowania modlitwy, czynnego udziału w liturgii (zwłaszcza Mszy św.), reakcji na wezwanie Boga zawarte w Piśmie Świętym czy wrażliwości na potrzebujących pomocy.

Wyraźne nachylenie katechetyczno-mistagogiczne tej i pozostałych części w strukturze jednostki wynika bezpośrednio z programu nauczania zakładającego, że katecheza w drugim etapie edukacyjnym powinna mieć wymiar mistagogiczny. Ponadto jest zamierzonym wyborem autorów, podyktowanym świadomością aktualnej koncepcji nauczania religii w Polsce jako katechezy szkolnej, przy jednoczesnym braku systematycznej katechezy parafialnej. W związku z tym katecheza szkolna staje się jedynym sposobem systematycznej formacji chrześcijańskiej, realizującej nie tylko funkcję nauczania i wychowania, ale również wtajemniczenia, chociaż w znacznie ograniczonym wymiarze, wynikającym ze specyfiki środowiska szkolnego.

Każda jednostka katechetyczna zakończona jest „Modlitwą”, nawiązującą ściśle do tematu lekcji. W zamyśle autorów modlitwy te powinny być odmawiane w czasie katechezy lub indywidualnie przez uczniów.

Konstytutywnym elementem podręcznika dla ucznia jest jego szata graficzna. W podręczniku Mocą Ducha Świętego przemieniamy świat każdy dział ma swoją kolorystykę, a poszczególne jednostki zostały zilustrowane zgodnie z podziałem treści na opisane wyżej elementy. Pierwsza część katechezy poświęcona kwestiom egzystencjalnym zawiera tematycznie dobrane fotografie. W drugiej części, poświęconej wierze i życiu Kościoła, zamieszczono natomiast przede wszystkim dobrane tematycznie dzieła wybitnych artystów wszystkich epok. Taki sposób służyć ma przede wszystkim przybliżeniu uczniom dorobku kultury chrześcijańskiej, bez jej znajomości nie można zrozumieć historii, a także teraźniejszości świata, Europy i Polski. Szata graficzna ostatniej strony każdej katechezy ma na celu podkreślenie najistotniejszych treści, budowanie postaw i wychowanie do modlitwy. Zawarte w niej ilustracje wzmacniają ten przekaz.

Karty pracy

Integralną część pakietu edukacyjnego do ósmej klasy szkoły podstawowej stanowią karty pracy z miejscem na notatkę. Forma tej osobnej publikacji z założenia jest bardzo prosta i czarno-biała. Prosta forma podyktowana jest również troską o minimalizację kosztów podręczników, co wydaje się dzisiaj dość istotne. Najistotniejsze jest jednak założenie, że zadania zawarte w kartach pracy mają pomóc w utrwaleniu treści, a zarazem rozwijać umiejętności manualne, wyobraźnię, kreatywność i zdolność logicznego myślenia. Warto zaznaczyć, że wszystkie karty pracy są umieszczone w podręczniku metodycznym, co ułatwi katechetom prowadzenie zajęć.

Poradnik metodyczny

Zgodnie z przyjętymi zasadami scenariusz konspektu lekcyjnego w poradniku metodycznym dla nauczyciela ma następującą strukturę:

I. Założenia edukacyjne:

1. Cele katechetyczne – wymagania ogólne

2. Treści nauczania – wymagania szczegółowe:

Wiedza

Umiejętności

Postawy

3. Korelacja z edukacją szkolną

4. Metody i techniki

5. Środki dydaktyczne

II. Przebieg katechezy:

1. Modlitwa

2. Sytuacja egzystencjalna

3. Wiara i życie Kościoła

4. Zastosowanie życiowe

5. Podsumowanie treści

6. Notatka

7. Praca domowa

8. Modlitwa

Założenia edukacyjne zostały opracowane według najnowszych wytycznych zarówno Podstawy programowej katechezy, Programu nauczania religii, jak również Podstawy programowej kształcenia ogólnego i rozporządzeń Ministerstwa Edukacji Narodowej. Potwierdza to przede wszystkim sformułowanie celów każdej jednostki lekcyjnej językiem wymienionych wymagań. Wyszczególnienie metod i technik oraz środków dydaktycznych dopełnia pierwszą część konspektu każdej lekcji. Taka forma opracowania założeń edukacyjnych wynika z dążenia, żeby proponowane materiały stanowiły realną pomoc dla katechetów, którzy są zobowiązani przez dyrektorów szkoły do respektowania najnowszych wytycznych władz oświatowych.

Proponowany przebieg katechezy ściśle związany jest ze strukturą podręcznika dla ucznia. Punktem wyjścia jest zawsze sytuacja egzystencjalna, a do jej analizy stosowane są różne metody. Ma to na celu zapewnienie pluralizmu metodycznego i większej aktywności uczniów.

Część poradnika zatytułowana „Wiara i życie Kościoła” proponuje różne metody i techniki zapoznania katechizowanych z głównymi treściami lekcji. Uwzględnia także metody i techniki multimedialne, tj. filmy, prezentacje, ilustracje, które są dostępne na stronie internetowej www.kulkat.pl.

Każdy scenariusz zajęć ma wyodrębniony element strukturalny określony jako „Zastosowanie życiowe”. Ma on na celu kształtowanie postaw chrześcijańskich wychowanków, a także wieloaspektowe wprowadzanie w chrześcijaństwo. Z jednej strony takie ujęcie może budzić obawy o możliwości realizacji tych celów w szkole, z drugiej jednak koncepcja nauczania religii w polskiej szkole zakłada wyraźny wymiar katechetyczno-mistagogiczny i do jego realizacji autorzy i redaktorzy podręczników są zobowiązani. Przyjęte założenia powinny pomóc katechizowanym w przyjęciu orędzia Bożego i podjęciu konkretnych postanowień życiowych. W punkcie „Zastosowanie życiowe” proponowane są metody o charakterze problemowym, nastawione na ukazanie piękna chrześcijaństwa i postaw z niego wypływających. Jest to świadomy wybór autorów, którzy są przekonani o dużym znaczeniu sfery wolitywno-emocjonalnej w budowaniu postaw. Każdą jednostkę kończy „Podsumowanie treści”, propozycja „Notatki” do zeszytu i „Modlitwa”. Taki układ nawiązuje do sprawdzonych wzorców dydaktycznych i postuluje dokonanie syntezy najważniejszych treści, ich zapisanie oraz sugestie pracy domowej.

Wyjaśnienia wymaga również forma konspektów. Są one przygotowane w sposób bardzo szczegółowy, często sugerujący nie tylko treści i metody, ale również konkretne sformułowania, których może użyć katecheta. Takie podejście jest świadomym wyborem autorów i redaktorów poradnika. Praktyka dowiodła bowiem, że konspekty w formie luźnych sugestii czy kilku punktów nie spełniają oczekiwań katechetów. Oczywiście katecheta może zrealizować lekcję religii w inny sposób niż proponowany w poradniku. Przedstawiony w nim scenariusz stanowi jednak całościową wizją konkretnej jednostki lekcyjnej. Dla doświadczonych katechetów poradnik metodyczny będzie stanowić zapewne tylko źródło inspiracji, natomiast w przypadku niezbyt doświadczonych katechetów daje nadzieję, że wiernie zrealizują przyjęty program. Redaktorzy wyrażają przekonanie, że zaproponowane scenariusze pozwalają na pełne zrealizowanie podjętego na lekcji tematu.

Strona internetowa www.kulkat.pl

Na tej stronie w różnych zakładkach zamieszczono pomoce multimedialne do wybranych jednostek lekcyjnych (filmy, prezentacje, obrazy, pliki audio, materiały do wydruku, itp.), plan edukacji rocznej, kryteria oceniania, minikonspekty. Po zalogowaniu mogą z niej korzystać wszyscy katecheci, bez względu na to, z jakich pomocy korzystają.

Autorzy i redaktorzy pakietu edukacyjnego do nauczania religii w ósmej klasie szkoły podstawowej Mocą Ducha Świętego przemieniamy świat dołożyli wszelkich starań, aby proponowane pomoce były z jednej strony pożyteczne i atrakcyjne dla uczniów, a z drugiej strony, żeby stanowiły bardzo praktyczne narzędzie pracy dla katechetów. Oczywiście mamy świadomość tego, że żadne ludzkie dzieło nie jest doskonałe, dlatego jesteśmy otwarci na permanentne udoskonalanie tych materiałów. Praktycznym wyrazem takiego podejścia będzie sukcesywne umieszczanie na stronie internetowej alternatywnych konspektów do poszczególnych katechez, a także materiałów multimedialnych do pobierania. W tym wymiarze bardzo liczymy na współpracę katechetów korzystających z zaprezentowanych pomocy dydaktycznych.

Ks. Waldemar Janiga

Piękno i wartość życia

I. Założenia edukacyjne

1. Cele katechetyczne – wymagania ogólne

Ukazanie piękna i wartości ludzkiego życia.

Wskazanie sposobów pracy nad rozwojem emocjonalnym i społecznym.

2. Treści nauczania – wymagania szczegółowe

Wiedza:

Uczeń:

Definiuje pojęcie sensu życia.Streszcza wydarzenia biblijne – przebaczenie grzesznej kobiecie (Łk 7,36-50) oraz uzdrowienie paralityka (J 5,1-9a).Wyjaśnia, na czym polegają piękno i wartość ludzkiego życia.

Umiejętności:

Uczeń:

Wymienia wartości nadające sens ludzkiemu życiu.Wyjaśnia i podaje przykłady, jak pracować nad własnym rozwojem emocjonalnym i społecznym. Tłumaczy, na czym polega szczęście własne i bliźnich.

Postawy:

Uczeń:

Podejmuje refleksję nad sensem swojego życia.Okazuje szacunek wobec ludzkiego życia, siebie i innych.Stara się żyć według wartości chrześcijańskich.Angażuje się we własny rozwój emocjonalny i społeczny.

3. Korelacja z edukacją szkolną

Język polski:analiza tekstu literackiego (poetyckiego, prozatorskiego), metody dramowe.

Wiedza o społeczeństwie: analiza artykułu prasowego.

4. Metody i techniki

Analiza tekstu biblijnego, analiza tekstu literackiego, analiza artykułu prasowego, bibliodrama, burza mózgów, mapa mentalna, hierarchia wartości, rozmowa kierowana, prezentacja nagrań.

5. Środki dydaktyczne

Pismo Święte, podręcznik ucznia, karty pracy, tablica, zestaw audio, propozycje multimedialne, projektor, ekran.

II. Przebieg katechezy

1. Modlitwa

Katecheta mówi:

„Pochodzimy od Boga, w którym znajduje się całe szczęście nieba i ziemi, i oczekujemy udziału w Jego szczęśliwości bez końca” (Youcat 1). Do Niego zanieśmy naszą modlitwę:

Ojcze nasz...

2. Sytuacja egzystencjalna

Wariant I

Katecheta prosi o przeczytanie tekstu piosenki (jest zamieszczony w podręczniku):

„Chcesz wiedzieć, skąd ten świat,

Z jakich gwiazd tu spadł,

Skąd się wziął księżyc, ja i kwiat.

Wciąż pytasz mnie, a ja nie wiem prawie nic,

Może tylko tyle, że tak pięknie żyć.

Pięknie żyć – znaczy kochać świat.

Pięknie żyć – tak jak żyje ptak.

Pięknie żyć – tańczyć tak jak wiatr,

A Ziemi życzyć naj-, jak najdłuższych lat.

Chcesz znaleźć skarb

I śnić najwspanialsze sny,

Gdzie i jak – Ty podpowiesz mi.

Jawa jak sen, jak baśń, czarodziejska nić,

Jeśli mi uwierzysz, że tak pięknie żyć.

Chcesz wiedzieć, gdzie Twój śmiech,

Kiedy smutno Ci,

Gdzie ten klucz do zagadek drzwi.

Masz serce tak jak ja,

Czujesz jego rytm.

Serce podpowiada, że tak pięknie żyć”.

Anna Bernat, Pięknie żyć

Wariant II

Katecheta odtwarza piosenkę:

Ryszard Rynkowski – Pięknie żyć, https://www.youtube.com/watch?v=xd7Vu-ALZ2s

Katecheta zadaje pytania:

Jak rozumiesz tytuł utworu? (żyć pięknie to żyć w sposób podobający się, godny naśladowania, dający satysfakcję) Czy „żyć dobrze” i „żyć pięknie” to synonimy? (wypowiedzi uczniów; można nawiązać do klasycznej zasady pulchrum et bonum convertuntur – „prawda, dobro i piękno zastępują się wzajem” – oraz do pojęcia kalokagathii: ideał harmonijnego połączenia w człowieku piękna ciała z dobrocią i dzielnością moralną)Czym dla podmiotu lirycznego jest „pięknie żyć”? (kochać świat, tańczyć jak wiatr, żyć jak ptak, znaleźć skarb, śnić najwspanialsze sny, cieszyć się, znaleźć odpowiedzi na pytania)Dlaczego adresat liryczny zadaje podmiotowi lirycznemu pytania? (chce odnaleźć sens życia i jego wartość)

Katecheta konkluduje i zapowiada temat:

Każdy z nas zadaje sobie najważniejsze życiowe pytania: Skąd przychodzimy? Dokąd zmierzamy? Kim jesteśmy? Jakie są cel i sens naszego życia? Co robić, żeby życia nie zmarnować? To właśnie religia – łączność człowieka z Panem Bogiem – daje nam odpowiedzi na te pytania, ukazuje piękno i wartość życia. Właśnie taki będzie temat dzisiejszej katechezy.

3. Wiara i życie Kościoła

Katecheta zadaje pytanie:

Co nadaje życiu sens? (odpowiedzi można zapisać w postaci mapy mentalnej na tablicy)

Wariant I

Katecheta przeprowadza dyskusję na forum klasy. Po ustaleniu wspólnego rozwiązania uczniowie wpisują je do zeszytów.

Wariant II

Uczniowie samodzielnie wykonują zadanie, a następnie porównują wyniki swojej pracy.

Uwaga! Zadanie nie ma klucza odpowiedzi, jest przyczynkiem do dyskusji katechety z uczniami.

Katecheta prosi o wykonanie zadania 1. w kartach pracy:

Co według Ciebie nadaje sens ludzkiemu życiu? Utwórz hierarchię wartości – wypisz podane propozycje od najważniejszej do najmniej ważnej.

Katecheta prosi o przeczytanie fragmentów Pisma Świętego (są zamieszczone w podręczniku):

Wariant I

Jeden z uczniów czyta teksty Pisma Świętego.

Wariant II

Wybrani uczniowie czytają teksty z podziałem na role: narrator, Jezus, Szymon, współbiesiadnicy, chory.

Narrator: „Jeden z faryzeuszów zaprosił [Jezusa] do siebie na posiłek. Wszedł więc do domu faryzeusza i zajął miejsce za stołem. A oto kobieta, która prowadziła w mieście życie grzeszne, dowiedziawszy się, że gości w domu faryzeusza, przyniosła flakonik alabastrowy olejku i stanąwszy z tyłu u Jego stóp, płacząc, zaczęła łzami oblewać Jego stopy i włosami swej głowy je wycierała. Potem całowała Jego stopy i namaszczała je olejkiem.

Widząc to, faryzeusz, który Go zaprosił, mówił sam do siebie:

Faryzeusz: «Gdyby On był prorokiem, wiedziałby, co to za jedna i jaka to jest ta kobieta, która się Go dotyka, że jest grzesznicą».

Narrator: Na to Jezus rzekł do niego:

Jezus: «Szymonie, mam ci coś do powiedzenia».

Narrator: On rzekł:

Szymon: «Powiedz, Nauczycielu!»

Jezus: «Pewien wierzyciel miał dwóch dłużników. Jeden winien mu był pięćset denarów, a drugi pięćdziesiąt. Gdy nie mieli z czego oddać, darował obydwom. Który z nich więc będzie go bardziej miłował?»

Narrator: Szymon odpowiedział:

Szymon: «Przypuszczam, że ten, któremu więcej darował».

Narrator: On zaś mu rzekł:

Jezus: «Słusznie osądziłeś».

Narrator: Potem zwróciwszy się w stronę kobiety, rzekł do Szymona:

Jezus: «Widzisz tę kobietę? Wszedłem do twego domu, a nie podałeś Mi wody do nóg; ona zaś łzami oblała Mi stopy i otarła je swymi włosami. Nie powitałeś Mnie pocałunkiem; a ona, odkąd wszedłem, nie przestała całować nóg moich. Głowy nie namaściłeś Mi oliwą; ona zaś olejkiem namaściła moje stopy. Dlatego powiadam ci: Odpuszczone są jej liczne grzechy, ponieważ bardzo umiłowała. A ten, komu mało się odpuszcza, mało miłuje».

Narrator: Do niej zaś rzekł:

Jezus: «Odpuszczone są twoje grzechy».

Narrator: Na to współbiesiadnicy zaczęli mówić sami do siebie:

Współbiesiadnicy: «Któż On jest, że nawet grzechy odpuszcza?»

Narrator: On zaś rzekł do kobiety:

Jezus: «Twoja wiara cię ocaliła, idź w pokoju!»”

Łk 7,36-50

Narrator: „Potem było święto żydowskie i Jezus udał się do Jerozolimy. W Jerozolimie zaś jest przy Owczej [Bramie] sadzawka, nazwana po hebrajsku Betesda, mająca pięć krużganków. Leżało w niej mnóstwo chorych: niewidomych, chromych, sparaliżowanych. Znajdował się tam pewien człowiek, który już od lat trzydziestu ośmiu cierpiał na swoją chorobę. Gdy Jezus ujrzał go leżącego i poznał, że czeka już długi czas, rzekł do niego:

Jezus: «Czy chcesz wyzdrowieć?»

Narrator: Odpowiedział Mu chory:

Chory: «Panie, nie mam człowieka, aby mnie wprowadził do sadzawki, gdy nastąpi poruszenie wody. W czasie kiedy ja dochodzę, inny wstępuje przede mną».

Narrator: Rzekł do niego Jezus:

Jezus: «Wstań, weź swoje nosze i chodź!»

Narrator: Natychmiast wyzdrowiał ów człowiek, wziął swoje nosze i chodził”.

J 5,1-9a

Katecheta prowadzi analizę tekstu biblijnego:

Z jakimi problemami mierzą się bohaterowie tych perykop? (jawnogrzesznica – grzeszne życie; Szymon – osądzenie kobiety; paralityk – choroba i samotność)W jaki sposób Jezus odpowiada na ich problemy? (odpuszcza grzechy, opowiada Szymonowi przypowieść, uzdrawia paralityka i posyła go)W jaki sposób to, co robi Jezus, nadaje sens ich życiu? (przywraca im wiarę w siebie i drugiego człowieka, wskazuje na to, że potrafią kochać i są godni miłości, daje możliwość uczynienia dobra)

Katecheta prosi o wykonanie zadania 2. w kartach pracy:

W jaki sposób Jezus nadaje sens życiu człowieka?

4. Zastosowanie życiowe

Katecheta zadaje pytania:

Co rozumiesz przez słowo „rozwój”? Jak można się rozwijać?

Wariant I

Katecheta prosi o przeczytanie tekstu z podręcznika, z części „Wiara i życie Kościoła”:

„Trzynaście lat temu w listopadowy wieczór wybraliśmy się z moją dziewczyną na dyskotekę do Sarzyny. Zamiast klubu... parafialna salka, a impreza rozkręcana przez starszego o parę miesięcy kolegę. Normalny, uśmiechnięty, pogodny, towarzyski. Podszedłem. Szybko złapaliśmy kontakt i zaczęliśmy żartować. Chwilę później zaczął mi już docinać. Od razu się polubiliśmy. Dokładnie sześć lat temu [w 2015 r. – przyp. red.] w nocy z 24 na 25 stycznia byłem na weselu (już bez dziewczyny), na którym jednak niewiele tańczyłem i z którego niewiele pamiętam. Nie, nie dlatego, że przesadziłem z «czystą».

Myślami byłem przy kimś, kogo mi tam brakowało. Tej nocy byłem przy zapalonym kibicu Legii Warszawa, który często maszerował na Łazienkowską, by zasiąść na tzw. żylecie, trybunie dla najbardziej zagorzałych kibiców. Zapalał innych swoją miłością do Legii. Żył każdym meczem, z pasją opowiadał o zawodnikach. Tej nocy byłem przy człowieku, który pchnął mnie do tego, by przez teatr opowiedzieć Ewangelię naszym kolegom i koleżankom ze szkoły. Grał w tym przedstawieniu główną rolę, a po nim dzielił się swoją historią. Później napisał: «Szukamy jak najdoskonalszych metod do przekazania Dobrej Nowiny, by dotrzeć do jak największego grona odbiorców. A tak naprawdę chyba czegoś cały czas nam brakuje. Czego? Nie wystarczy iść, trzeba biec!» Grzesiek biegł wytrwale w maratonie swojego życia. Nie zatrzymywał się, wiedząc, że nie ma zbyt wiele czasu. Miał zawsze cel przed oczami. Nie uważał za stratę czasu podróży z Warszawy do Przemyśla, aby podzielić się swoim świadectwem z kandydatami do bierzmowania i zaraz wracać do stolicy.

Tej nocy byłem przy człowieku, który potrafił cierpieć po cichu i nie tracił w tym wiary. Usłyszał swoją diagnozę jako dzieciak z szóstej klasy podstawówki. Żył jednak tak, jakby nie był naprawdę chory. Kochał życie. Został animatorem, rozkochał się w liturgii. Studiował geodezję w Warszawie i był we wspólnocie u św. Anny, gdzie regularnie podwoził Agnieszkę, która tak go wspomina: «Zabierał mnie z Żoliborza i zawoził na Krakowskie Przedmieście. Nie wiedziałam, że był chory, dowiedziałam się o tym dopiero po śmierci Grześka». Swoim cierpieniem nie obarczał innych. Przeżywał je w relacji do krzyża. Mówił: «Mam nadzieję, że kiedyś Pan Jezus mi to wytłumaczy albo chociaż przytuli. I to mi wystarczy».

Tej nocy byłem przy człowieku, który miał czas dla innych. By pomóc, by coś zorganizować, by zagrać w piłkę, by usiąść spokojnie przy pizzy w leżajskim Da Grasso, a później dalej biec. Zmęczenie rosło, ale on nie zwalniał. Założył z Radkiem bloga «Deosfera», na którym co jakiś czas dzielił się swoimi przeżyciami. Pytał: «Z czym kojarzy się bieganie? Z pasją, wytrwałością, zapałem, siłą, walką ze swoimi słabościami. Spacerki trzeba odstawić na bok (będziemy mieli na nie czas w niebie). Dziś trzeba biec z Chrystusem, by móc powiedzieć za św. Pawłem: ‘W dobrych zawodach wystąpiłem, bieg ukończyłem, wiary ustrzegłem’». Tej pasji i wytrwałości nigdy mu nie brakowało.

Tej nocy byłem przy człowieku dojrzałym, który przez swoją postawę uczył mnie, że wystarczy «szczypta ewangelicznej soli, nie kilogram», tj. że można głęboko wierzyć, ale nie musi tego cechować religijny patos. Bardzo dobrze robiła mi jego normalność, w której częstował mnie co jakiś czas swoimi ironiczno-sarkastyczno-uszczypliwymi komentarzami, które leczyły moją ewangelizacyjną nadgorliwość. Praktykowaliśmy regularnie naszą słowną liturgiczno-ewangelizacyjną wojenkę. On nazywał mnie «gwiazdorem nowej ewangelizacji» i zawsze na powitanie pytał, czy machałem już dzisiaj flagą. Ja zaś odpowiadałem: «Idź lepiej, chłopczyku, wyprasuj sobie komeżkę i ogarnij to, co trzeba, w mszale».

Tej nocy nie było mi jednak do żartów. Mój dobry kolega walczył ostatkiem sił na ringu swojego życia. «Jego twarz była opuchnięta, wielkie opatrunki w nosie, nieustające krwotoki... Odpisałem mu, że wygląda jak bokser, ale najbardziej to przypominał mi wtedy twarz Jezusa z całunu» – pisze we wspomnieniu Radek. Nasz przyjaciel toczył bój do ostatnich chwil, mając nadzieję, że zwycięży. Tej nocy nie wypuszczałem różańca z dłoni. Modliłem się o uzdrowienie, ponaglany przez kolejne SMS-y. Przed czwartą nad ranem dostałem wiadomość: «Grzesiek nie żyje». Poszedłem na adorację, na której przyszły łzy smutku i... radości. Radości, którą zrozumiałem dopiero na pogrzebie (najpiękniejszym, na jakim byłem), gdy zaśpiewałem nad jego trumną: «O śmierci. Gdzie jesteś, o śmierci? Gdzie jest twe zwycięstwo? Zmartwychwstał Pan!» Radości, bo spotkałem człowieka, który potrafił w tak młodym wieku żyć pełnią życia i udał się do miejsca, gdzie realizuje obecnie w pełni swój potencjał, a jego cierpienie zostało na zawsze otulone przez chwalebne rany jego Pana i Przyjaciela. Radości, która choć trochę mnie ośmiela, by przy innych trudnych pożegnaniach zaglądać raz po raz śmierci w oczy. Wtedy zawsze nucę sobie to świętopawłowe zawołanie z Listu do Koryntian i... odczuwam jakąś przedziwną ulgę. Ulgę, która zabiera lęk, wlewa zaufanie i mówi mi o nadziei spotkania z Nim i z tymi, których pokochałem tu na ziemi”.

Mateusz Odachowski SJ, W noc przejścia, s. 9

Katecheta prowadzi rozmowę kierowaną:

Kim jest główny bohater tego artykułu? (Grzesiek, młody chłopak, który umiera na nowotwór. Więcej informacji o Grzegorzu Mroczce można znaleźć na stronie oaza.przemyska.pl)Czym Grzesiek zajmował się w życiu? (organizował dyskoteki parafialne, kibicował, zajmował się teatrem, należał do służby liturgicznej, studiował)Jakiego porównania używał Grzesiek, żeby wyrazić swoje nastawienie do życia? (nie wystarczy iść, trzeba biec) Z jakimi cechami kojarzy się bieganie? (z pasją, wytrwałością, zapałem, siłą, walką)Jakie doświadczenie zyskał autor artykułu w noc śmierci Grześka? (przekonanie o sensie zarówno jego, jak i swojego życia)

Wariant II

Katecheta odtwarza wybrane fragmenty wywiadu i prowadzi rozmowę:

Grzegorz Mroczka Profeto PL (wycinek),

https://www.youtube.com/watch?v=a8gBQNTd0Zs

Katecheta może zaproponować:

Może ktoś z Was zna podobne historie i zechce się nimi podzielić? Albo powiedzieć, co go przekonuje o tym, że życie ma sens?

Katecheta prosi o wykonanie zadania 3. w kartach pracy:

Na podstawie świadectwa o Grześku oraz własnego doświadczenia odpowiedz na pytanie: Co możesz zrobić, aby rozwijać swoje życie?

Rozwijać swoje pasje.Inspirować siebie i innych do działania.Podejmować wysiłek realizacji swoich postanowień.Budować relacje.Walczyć ze swoimi słabościami.

5. Podsumowanie treści

Katecheta zadaje pytania podsumowujące:

Jaki jest cel ludzkiego życia?Co nadaje sens ludzkiemu życiu?Jak mogę wpływać na wartość życia drugiego człowieka?W jaki sposób mogę się rozwijać?

6. Notatka

„Jesteśmy na ziemi, aby poznać i kochać Boga, zgodnie z Jego wolą czynić dobro i pewnego dnia pójść do nieba. Być człowiekiem oznacza: wyjść od Boga i zmierzać do Boga. Nasze pochodzenie sięga o wiele dalej niż nasi rodzice. Pochodzimy od Boga, w którym znajduje się całe szczęście nieba i ziemi, i oczekujemy udziału w Jego szczęśliwości bez końca. Pomiędzy tymi rzeczywistościami żyjemy na tej ziemi. Czasami czujemy bliskość naszego Stwórcy, często nic nie czujemy. Żebyśmy mogli znaleźć drogę do domu, Bóg posłał do nas swojego Syna, który wyzwolił nas z grzechów, wybawił nas od zła i nieomylnie prowadzi nas do prawdziwego życia. On jest «drogą, prawdą i życiem» (J 14,6)” (Youcat 1).

7. Praca domowa

Znajdź w dostępnych Ci źródłach informacje o osobie, której życie może być świadectwem uznawania jego wartości, troski o nie oraz pracy nad własnym rozwojem emocjonalnym i społecznym.

8. Modlitwa

Wariant I

Katecheta prosi o przeczytanie Psalmu 71 (jest zamieszczony w podręczniku):

„W Tobie, Panie, moja ucieczka, niech nie doznam wstydu na wieki; wyrwij mnie i wyzwól w Twej sprawiedliwości, nakłoń ku mnie swe ucho i ocal mnie! Bądź mi skałą schronienia i zamkiem warownym, aby mnie ocalić, boś Ty opoką moją i twierdzą. Boże mój, wyrwij mnie z rąk niegodziwca, od pięści złoczyńcy i ciemiężyciela. Ty bowiem, mój Boże, jesteś moją nadzieją, Panie, ufności moja od moich lat młodych!”

Psalm 71,1-5

Wariant II

Katecheta odtwarza nagranie:

U Ciebie Boże * Psalm 71,https://www.youtube.com/watch?v=k-PeD7dhXp0

Bóg źródłem miłości

I. Założenia edukacyjne

1. Cele katechetyczne – wymagania ogólne

Ukazanie prawdy, że Bóg jest miłością oraz źródłem miłości.

Kształtowanie postawy miłości.

2. Treści nauczania – wymagania szczegółowe

Wiedza:

Uczeń:

Wyjaśnia, że Bóg jest miłością.Wymienia fragmenty pism św. Jana mówiące o Bogu, który jest miłością.

Umiejętności:

Uczeń:

Wyjaśnia, czym jest miłość.Interpretuje fragmenty Pisma Świętego mówiące o miłości.

Postawy:

Uczeń:

Dba o postawę miłości w swoim życiu. Pogłębia wiarę w prawdę, że Bóg jest miłością.

3. Korelacja z edukacją szkolną

Język polski: analiza tekstów literackich o różnym charakterze.

Historia: zapoznanie z wydarzeniami z najnowszej historii (pielgrzymka św. Jana Pawła II, czuwania na Polach Lednickich).

Plastyka: sztuka symboliczna (symboliczne przedstawienie miłości).

Muzyka: pieśń w opracowaniu wielogłosowym.

4. Metody i techniki

Analiza tekstu biblijnego, analiza tekstu z nauczania Kościoła, rozmowa kierowana, praca w grupach, tabela, praca twórcza, prezentacja filmu.

5. Środki dydaktyczne

Pismo Święte, podręcznik ucznia, karty pracy, opcjonalnie: projektor, ekran, zestaw audio, film.

II. Przebieg katechezy

1. Modlitwa

Bóg tak nas umiłował, że zesłał nam swojego Syna, abyśmy się stali dziećmi Bożymi, dlatego możemy mówić do Niego:

Ojcze nasz...

2. Sytuacja egzystencjalna

Wariant I

Katecheta prosi o przeczytanie komentarza i tekstu z podręcznika, z części „Świat, w którym żyję”:

W przeddzień siódmej pielgrzymki Ojca Świętego do Ojczyzny, która odbywała się pod hasłem „Bóg jest Miłością”, na Polach Lednickich zgromadziły się wielotysięczne rzesze młodzieży z różnych regionów Polski, aby uczestniczyć w czuwaniu modlitewnym poświęconym ojcostwu Bożemu. W czasie czuwania w nocy z 4 na 5 czerwca 1999 r. zostało odtworzone z taśmy magnetofonowej przemówienie papieskie do młodych.

„Drodzy Młodzi Przyjaciele!

W myślach i modlitwie jestem dziś z wami na Polach Lednickich. Pragnę miłością objąć każdego z was. W duchu po raz trzeci przechodzę z wami przez Bramę Tysiąclecia, ufając Bogu, że pozwoli nam już wkrótce przekroczyć ten próg czasu, który wyznacza dwadzieścia wieków od przyjścia na świat Syna Bożego.

Przed dwoma laty zachęcałem was: «Nie lękajcie się iść w przyszłość przez Bramę, którą jest Chrystus. Bądźcie wytrwali. Nie wystarczy przekroczyć próg, trzeba iść w głąb».

Rok temu zapewniałem: «Na drodze, którą jest Chrystus, nie jesteście nigdy sami, jest z wami Duch Święty, Pocieszyciel».

Dziś pragnę wam powiedzieć: podnieście głowy i zobaczcie cel waszej drogi. Jeśli idziecie za Chrystusem, jeśli przewodzi wam Duch Święty, to nie może być innego celu, jak dom Ojca, który jest w niebie. Tego celu nie można stracić z oczu. Tu już nie chodzi tylko o przyszłe tysiąclecie. Nie chodzi o ten czas, który przemija. Tu chodzi o wieczność.

Podnieście głowy. Nie lękajcie się patrzeć w wieczność. Tam czeka Ojciec, Bóg, który jest miłością. Dla tej miłości warto żyć. Miejcie odwagę żyć dla miłości. Miejcie odwagę! Niech wszelki lęk znajdzie ukojenie u Tego, do którego wołamy «Abba, Ojcze!»

Na nowe tysiąclecie i drogę do Ojca z serca wam błogosławię. W Imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Amen”.

Św. Jan Paweł II, Przemówienie do młodzieży zebranej 4.06.1999 na Polach Lednickich

Wariant II

Katecheta odtwarza nagranie:

Przesłanie Ojca Świętego Jana Pawła II – Lednica 1999 r., https://www.youtube.com/watch?v=7fhsAv6IEb4

Katecheta zadaje pytania:

Do jakiego wydarzenia miały przygotowywać trzy czuwania na Polach Lednickich w latach 1997-1999? (do jubileuszu 2000-lecia chrześcijaństwa)Komu były poświęcone trzy lata przygotowań? (Trzem Osobom Trójcy Świętej – Jezusowi, Duchowi Świętemu i Bogu Ojcu)Jak św. Jan Paweł II nazwał Boga? (to Ojciec, Bóg, który jest miłością; uczniowie mogą zwrócić uwagę na aramejskie słowo „Abba” – „Ojciec”)Co św. Jan Paweł II mówi o życiu dla miłości? (że warto to czynić i że potrzeba do tego odwagi)

Katecheta konkluduje i zapowiada temat:

Nie tylko dla młodego człowieka, lecz także dla każdego chrześcijanina fundamentalnym doświadczeniem jest odkrycie tego, że Bóg jest miłością i że warto żyć dla miłości. To relacja z Bogiem jest dla nas źródłem mocy potrzebnej do dokonania najważniejszego wyboru w życiu – wyboru miłości. Dlatego w czasie dzisiejszej katechezy będziemy rozmawiali o tym, że Bóg jest źródłem miłości.

3. Wiara i życie Kościoła

Katecheta wprowadza:

Głoszenie prawdy o Bożej miłości jest podstawowym zadaniem Kościoła i podstawowym świadectwem, jakie każdy chrześcijanin ma dawać. Miłość Boga to główny temat zarówno Starego, jak i Nowego Testamentu oraz całego nauczania Kościoła.

Katecheta może odtworzyć fragment filmu (w języku angielskim):

The Chosen scene: John 3:16, https://www.youtube.com/watch?v=_p2XIUK9VgA

Wariant I

Katecheta prosi o przeczytanie fragmentów Pisma Świętego (są zamieszczone w podręczniku):

Jezus powiedział do Nikodema:

„A jak Mojżesz wywyższył węża na pustyni, tak trzeba, by wywyższono Syna Człowieczego, aby każdy, kto w Niego wierzy, miał życie wieczne. Tak bowiem Bóg umiłował świat, że Syna swego Jednorodzonego dał, aby każdy, kto w Niego wierzy, nie zginął, ale miał życie wieczne. Albowiem Bóg nie posłał swego Syna na świat po to, aby świat potępił, ale po to, by świat został przez Niego zbawiony”.

J 3,14-17

Jezus powiedział do tłumów:

„Ja jestem dobrym pasterzem. Dobry pasterz daje życie swoje za owce. Najemnik zaś i ten, kto nie jest pasterzem, którego owce nie są własnością, widząc nadchodzącego wilka, opuszcza owce i ucieka, a wilk je porywa i rozprasza; <najemnik ucieka>, dlatego że jest najemnikiem i nie zależy mu na owcach. Ja jestem dobrym pasterzem i znam [owce] moje, a moje Mnie znają, podobnie jak Mnie zna Ojciec, a Ja znam Ojca. Życie moje oddaję za owce. Mam także inne owce, które nie są z tej zagrody. I te muszę przyprowadzić, i będą słuchać głosu mego, i nastanie jedna owczarnia, jeden pasterz. Dlatego miłuje Mnie Ojciec, bo Ja życie moje oddaję, aby je znów odzyskać. Nikt Mi go nie zabiera, lecz Ja sam z siebie je oddaję. Mam moc je oddać i mam moc je znów odzyskać. Taki nakaz otrzymałem od mojego Ojca”.

J 10,11-18

Jezus powiedział do swoich uczniów:

„Jak Mnie umiłował Ojciec, tak i Ja was umiłowałem. Trwajcie w miłości mojej! Jeśli będziecie zachowywać moje przykazania, będziecie trwać w miłości mojej, tak jak Ja zachowałem przykazania Ojca mego i trwam w Jego miłości. To wam powiedziałem, aby radość moja w was była i aby radość wasza była pełna.

To jest moje przykazanie, abyście się wzajemnie miłowali, tak jak Ja was umiłowałem. Nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś życie swoje oddaje za przyjaciół swoich. Wy jesteście przyjaciółmi moimi, jeżeli czynicie to, co wam przykazuję. Już was nie nazywam sługami, bo sługa nie wie, co czyni jego pan, ale nazwałem was przyjaciółmi, albowiem oznajmiłem wam wszystko, co usłyszałem od Ojca mego. Nie wyście Mnie wybrali, ale Ja was wybrałem i przeznaczyłem was na to, abyście szli i owoc przynosili, i by owoc wasz trwał – aby Ojciec dał wam [wszystko], o cokolwiek Go poprosicie w imię moje. To wam przykazuję, abyście się wzajemnie miłowali”.

J 15,9-17

„W tym przejawia się miłość, że nie my umiłowaliśmy Boga, ale że On sam nas umiłował i posłał Syna swojego jako ofiarę przebłagalną za nasze grzechy.

Umiłowani, jeśli Bóg tak nas umiłował, to i my winniśmy się wzajemnie miłować.

Nikt nigdy Boga nie oglądał.

Jeżeli miłujemy się wzajemnie, Bóg trwa w nas i miłość ku Niemu jest w nas doskonała.

Poznajemy, że my trwamy w Nim, a On w nas, bo udzielił nam ze swego Ducha.

My także widzieliśmy i świadczymy, że Ojciec zesłał Syna jako Zbawiciela świata.

Jeśli ktoś wyznaje, że Jezus jest Synem Bożym, to Bóg trwa w nim, a on w Bogu.

Myśmy poznali i uwierzyli miłości, jaką Bóg ma ku nam.

Bóg jest miłością: kto trwa w miłości, trwa w Bogu, a Bóg trwa w nim”.

1 J 4,10-16

Wariant II

Katecheta prosi o wykonanie zadania.

Dzieli klasę na cztery grupy i każdej przydziela jeden z powyższych fragmentów Pisma Świętego. Uczniowie w grupach czytają teksty.

Katecheta prosi o wykonanie zadanie 1. w kartach pracy.

Jeżeli uczniowie czytali Pismo Święte w grupach, każda z grup analizuje swój fragment. Następnie liderzy prezentują odpowiedzi, a wszyscy wpisują je w karty pracy.

Zadanie 1. Uzupełnij tabelę.

4. Zastosowanie życiowe

Katecheta prosi o przeczytanie fragmentu encykliki z podręcznika:

„«Bóg jest miłością: kto trwa w miłości, trwa w Bogu, a Bóg trwa w nim» (1 J 4,16). Słowa z Pierwszego Listu św. Jana wyrażają ze szczególną jasnością istotę wiary chrześcijańskiej: chrześcijański obraz Boga i także wynikający z niego obraz człowieka i jego drogi. Oprócz tego, w tym samym wierszu, św. Jan daje nam jakby zwięzłą zasadę chrześcijańskiego życia: «Myśmy poznali i uwierzyli miłości, jaką Bóg ma ku nam».

Uwierzyliśmy miłości Boga – tak chrześcijanin może wyrazić podstawową opcję swego życia. U początku bycia chrześcijaninem nie ma decyzji etycznej czy jakiejś wielkiej idei, jest natomiast spotkanie z wydarzeniem, z Osobą, która nadaje życiu nową perspektywę, a tym samym decydujące ukierunkowanie. Święty Jan przedstawił w swojej Ewangelii to wydarzenie w następujących słowach: «Tak bowiem Bóg umiłował świat, że Syna swego Jednorodzonego dał, aby każdy, kto w niego wierzy... miał życie wieczne» (3,16)”.

Benedykt XVI, Encyklika Deus caritas est 1

Katecheta prowadzi rozmowę kierowaną:

Jak rozumiesz słowa Benedykta XVI: „U początku bycia chrześcijaninem nie ma decyzji etycznej czy jakiejś wielkiej idei, jest natomiast spotkanie z wydarzeniem, z Osobą, która nadaje życiu nową perspektywę, a tym samym decydujące ukierunkowanie”?

Katecheta konkluduje:

Bóg jest Miłością – to nie znaczy, że jest zmiennym uczuciem albo przykazaniem. Bóg objawia miłość najpierw w Trójcy Osób i w relacjach, które są między nimi, a następnie – w relacji z człowiekiem. Bycie chrześcijaninem jest wyborem nie tyle systemu moralnego, przynależności do określonej grupy społecznej, ile wyborem relacji z Bogiem, która jest otrzymywaniem od Niego miłości i naśladowaniem Go w miłości.

Katecheta prosi o wykonanie zadania 2. w kartach pracy:

Na czym polega miłość? Odpowiedzi wpisz w tabelę.

5. Podsumowanie treści

Katecheta zadaje pytania kontrolne:

Skąd wiemy, że Bóg jest miłością?Co jest oznaką miłości Boga?W jaki sposób możemy naśladować Boga w Jego miłości?

6. Notatka

Miłość Boga do Izraela jest porównana do miłości ojca do syna. Bóg miłuje swój lud bardziej niż oblubieniec swoją oblubienicę. Miłość ta będzie trwać mimo nawet największych niewierności, aż do udzielenia najcenniejszego daru: „Tak bowiem Bóg umiłował świat, że Syna swego Jednorodzonego dał” (J 3,16). Miłość Boża jest wieczna: „Bo góry mogą się poruszyć i pagórki się zachwiać, ale miłość moja nie odstąpi od ciebie” (Iz 54,10). „Ukochałem cię odwieczną miłością, dlatego też podtrzymywałem dla ciebie łaskawość” (Jr 31,3). Święty Jan przekonuje, że „Bóg jest miłością” (1 J 4,8.16), a więc miłość jest samą istotą Boga. „Posyłając w pełni czasów swojego jedynego Syna i Ducha miłości, Bóg objawia w sposób najpełniejszy swoją wewnętrzną tajemnicę: On sam jest wieczną wymianą miłości – Ojcem, Synem i Duchem Świętym, a nas przeznaczył do udziału w tej wymianie” (KKK 221).

7. Praca domowa

Dowolną techniką i w dowolnym formacie przedstaw graficznie miłość Boga.

8. Modlitwa

„Bóg jest miłością – miejcie odwagę żyć dla miłości!

Bóg jest miłością – nie lękajcie się!”

Bóg jest miłością (Taize), https://www.youtube.com/watch?v=E92Z3bwBVyI

muzyka: Taizé, copyright © Ateliers et Presses de Taizé, 71250 Taizé, France

Różne oblicza miłości

I. Założenia edukacyjne

1. Cele katechetyczne – wymagania ogólne

Zapoznanie uczniów z rodzajami miłości.

Kształtowanie postaw odpowiadających różnym rodzajom miłości.

2. Treści nauczania – wymagania szczegółowe

Wiedza:

Uczeń:

Wyjaśnia pojęcie miłości i sposoby jej przeżywania. Definiuje pojęcia: miłość siebie samego, miłość bliźniego, przywiązanie, przyjaźń, miłość eros, miłość małżeńska, miłość Ojczyzny.

Umiejętności:

Uczeń:

Tłumaczy, czym jest miłość, i wymienia sposoby jej przeżywania.Przedstawia, na czym polega uczestnictwo w życiu różnych wspólnot Kościoła, narodu, rodziny, grup szkolnej i koleżeńskiej.Wyjaśnia, na czym polega miłość do Ojczyzny.

Postawy:

Uczeń:

Stara się żyć miłością Boga i bliźniego. Angażuje się w życie wybranej wspólnoty ważnej dla rozwoju człowieczeństwa.Troszczy się o dobro Ojczyzny, m.in. wspierając akcje pomocy potrzebującym.

3. Korelacja z edukacją szkolną

Język polski, muzyka: analiza tekstu utworu poetyckiego (poezji śpiewanej).

Języki obce: zapoznanie z pojęciem „miłość” w językach obcych, użycie alfabetu innego niż łaciński, korzystanie z transkrypcji na alfabet łaciński.

Historia i wiedza o społeczeństwie: praca z materiałem źródłowym (starożytny rękopis), edukacja patriotyczna.

4. Metody i techniki

Analiza tekstu biblijnego, analiza tekstu literackiego, analiza tekstów użytkowych, praca ze źródłem pisanym, analiza tekstu w języku obcym, redagowanie krótkiej wypowiedzi pisemnej, diagram, tabela, burza mózgów, odtworzenie nagrania.

5. Środki dydaktyczne

Pismo Święte, podręcznik ucznia, karty pracy, zestaw audio.

II. Przebieg katechezy

1. Modlitwa

Katecheta mówi:

Do Boga, który jest miłością, skierujmy naszą modlitwę:

Ojcze nasz...

2. Sytuacja egzystencjalna

Wariant I

Katecheta prosi o deklamację wiersza zamieszczonego w podręczniku, w części „Świat, w którym żyję:

„Gdy cię nie widzę, nie wzdycham, nie płaczę,

Nie tracę zmysłów, kiedy cię zobaczę;

Jednakże gdy cię długo nie oglądam,

Czegoś mi braknie, kogoś widzieć żądam;

I tęskniąc, sobie zadaję pytanie:

Czy to jest przyjaźń? czy to jest kochanie?

Gdy z oczu znikniesz, nie mogę ni razu

W myśli twojego odnowić obrazu;

Jednakże nieraz czuję mimo chęci,

Że on jest zawsze blisko mej pamięci.

I znowu sobie powtarzam pytanie:

Czy to jest przyjaźń? czy to jest kochanie?

Cierpiałem nieraz, nie myślałem wcale,

Abym przed tobą szedł wylewać żale;

Idąc bez celu, nie pilnując drogi,

Sam nie pojmuję, jak w twe zajdę progi;

I wchodząc, sobie zadaję pytanie:

Co tu mię wiodło? przyjaźń czy kochanie?

Dla twego zdrowia życia bym nie skąpił,

Po twą spokojność do piekieł bym zstąpił;

Choć śmiałej żądzy nie ma w sercu mojem,

Bym był dla ciebie zdrowiem i pokojem.

I znowu sobie powtarzam pytanie:

Czy to jest przyjaźń? czy to jest kochanie?

Kiedy położysz rękę na me dłonie,

Luba mię jakaś spokojność owionie,

Zda się, że lekkim snem zakończę życie;

Lecz mnie przebudza żywsze serca bicie,

Które mi głośno zadaje pytanie:

Czy to jest przyjaźń? czyli też kochanie?

Kiedym dla ciebie tę piosenkę składał,

Wieszczy duch mymi ustami nie władał;

Pełen zdziwienia, sam się nie postrzegłem,

Skąd wziąłem myśli, jak na rymy wbiegłem;

I zapisałem na końcu pytanie:

Co mię natchnęło? przyjaźń czy kochanie?”

Adam Mickiewicz, Niepewność

Wariant II

Katecheta odtwarza nagranie:

Marek Grechuta – Niepewność [Official Audio], https://www.youtube.com/watch?v=VBDYT4wJAa4

Katecheta zadaje pytania:

Do kogo podmiot liryczny kieruje swoje słowa? (do ukochanej)Na czym polega tytułowa „niepewność”? (podmiot liryczny nie wie, w jaki sposób nazwać to, co czuje do ukochanej)Co czuje, a czego nie czuje podmiot liryczny? (czuje tęsknotę, zdziwienie, zachętę do poświęcenia, podświadome pragnienie, spokój w czasie spotkania; nie przeżywa jednak tego, co uważa za symptomy zakochania – nie płacze, nie wzdycha, nie wspomina ukochanej, nie pragnie wyżalić się, nie pożąda)Co ostatecznie świadczy o charakterze miłości, jaką przeżywa wobec ukochanej? (nie uczucia, lecz decyzje)

Katecheta konkluduje i zapowiada temat:

Choć w języku polskim mamy jedno słowo „miłość”, to może ono opisywać zupełnie różne stany emocjonalne i zupełnie różne decyzje. Inna jest miłość okazywana najbliższym, inna – przyjaciołom, inna jest miłość wobec bliźniego, inna – wobec siebie samego, inna względem Ojczyzny, a jeszcze inna wobec Boga. Będziemy się im dzisiaj przyglądać. A zatem tematem dzisiejszej katechezy są różne oblicza miłości.

3. Wiara i życie Kościoła

Katecheta zadaje pytanie:

Jak moglibyście zdefiniować miłość?

Uczniowie przygotowująwłasne definicje miłości. Następnie kilkoro z nich czyta swoje propozycje. Katecheta z uczniami dyskutują na temat sporządzonych definicji.

Katecheta prosi o przeczytanie tekstów z podręcznika, z części „Wiara i życie Kościoła”:

„Większość ludzi należących do mojego pokolenia była w dzieciństwie karcona za takie powiedzenie jak: «Kocham» poziomki, a niektórzy ludzie szczycą się tym, że język angielski ma dwa czasowniki: «lubić» (like) i «kochać» (love), a francuski tylko jeden «kochać» (aimer) dla wyrażenia tych obu pojęć. W wielu innych językach spotykamy to samo zjawisko, co w języku francuskim. Występuje ono również bardzo często we współczesnej potocznej mowie angielskiej. Liczni mówcy, choćby nie wiem jak pedantyczni i pobożni, używają codziennie słowa «kocham», mówiąc o jedzeniu, sporcie, zawodzie”.

Clive Staples Lewis, Cztery miłości

„Eros oznacza: miłość, zwłaszcza pożądliwość płciową, żądzę, pragnienie, skłonność; przedmiot miłości, uniesienie, radość.

Storge oznacza: miłość, czułość, przywiązanie.

Termin filia oznacza: przyjaźń, zażyłość, przyjacielskość, serdeczność.

Rzeczownik agape posiada następujące znaczenia: miłość, miłość męża i żony, miłość Boga do człowieka i miłość człowieka do Boga, miłość braterska, miłosierdzie, uczta miłości, jałmużna”.

Franciszek Drączkowski, Miłość syntezą chrześcijaństwa

Katecheta prosi o wykonanie zadania 1. w kartach pracy:

Uzupełnij diagram:

Katecheta prosi o wykonanie zadania 2. w kartach pracy:

Do jakiego rodzaju miłości można przyporządkować następujące relacje? Odpowiedź uzasadnij. Posłuż się literami alfabetu greckiego: Α, Ε, Σ i Φ.

Podane odpowiedzi są jedynie propozycją; odpowiedzi wypracowane na podstawie dyskusji z uczniami mogą się różnić.

Katecheta prosi o przeczytanie tekstu biblijnego (jest zamieszczony w podręczniku:

Katecheta prowadzi analizę tekstu biblijnego:

Jakim słowem w tym tekście określona jest miłość? (agape) Znajdź je w tekście rękopisu. (ΑΓΑΠΗΤΟΙ – „umiłowani”; ΑΓΑΠΩΜΕ(Ν) – „miłujmy się”; ΑΓΑΠΗ – „miłość”, ΑΓΑΠΩΝ – „ten, kto miłuje”; omega jest zapisywana jako ω, sigma – jako C; ΘΣ̅ (ΘΥ̅, ΘΝ̅) – skrócony zapis słowa „Bóg”)Jak rozumieć słowa „Bóg jest miłością”? (miłowanie jest istotą Boga, to znaczy nie sposób oddzielić Boga od miłości; Bóg miłuje każdego, zawsze i wszędzie)Dlaczego ten, kto kocha, „zna Boga”, a ten, kto nie kocha, „nie zna Boga”? (prawdziwa relacja z Bogiem zawsze wiąże się z miłością – nie tylko wobec Niego, ale także wobec bliźniego i siebie samego)

Katecheta podsumowuje:

Widzimy, że miłość to nie tylko uczucia, ale przede wszystkim konkretne postawy. Spróbujmy się im bliżej przyjrzeć.

4. Zastosowanie życiowe

Katecheta zadaje pytanie:

Czy można przeżywać miłość tylko wobec konkretnej osoby, czy można ją okazywać też wobec grupy osób – rodziny, klasy, narodu, Kościoła, Ojczyzny? (należy zwrócić uwagę, że miłość z definicji jest relacją międzyosobową, nie może mieć abstrakcyjnego adresata, np. „kocham cały świat”)

Katecheta prosi o przeczytanie z podręcznika tekstu „Za co kocham Polskę?”:

Za co kocham Polskę?

Katecheta prowadzi rozmowę kierowaną:

Dlaczego młodzi ludzie kochają Ojczyznę? (w tekstach znajdują się cztery grupy powodów: historyczne – także pochodzenie uczniów, kulturalne, przyrodniczo-rekreacyjne oraz rozwojowe)Co Polska może dać młodemu człowiekowi? (wzorce do naśladowania, dziedzictwo kulturowe, okazje do rozwoju i wypoczynku) Czy możemy powiedzieć, że miłość do Ojczyzny jest wzajemna? (w sensie ścisłym nie; wzajemna powinna być miłość między tymi, którzy ją tworzą)W jaki sposób można okazać miłość wobec Ojczyzny?

5. Podsumowanie treści

Katecheta zadaje pytania kontrolne:

Jakie znasz rodzaje miłości?Komu można okazywać miłość?Jak możemy okazywać miłość innym?W jaki sposób doświadczamy wzajemnej miłości?

6. Notatka

Miłość to dobrowolne poświęcenie serca. Ten człowiek jest pełny miłości, który znajduje w czymś tak wielkie upodobanie, że rezygnuje z tego, w czym tkwił dotychczas, i poświęca się temu, co nowe. W każdej przyjaźni jest miłość. Najpiękniejszą formą miłości na ziemi jest miłość między mężczyzną a kobietą, którzy obdarowują się sobą nawzajem. Miłość ludzka odzwierciedla miłość Bożą. Dzięki głębi miłości Boga uczestniczymy w Jego wiecznej miłości. Im więcej człowiek kocha, tym bardziej staje się podobny do Boga.

7. Praca domowa

Wykonaj zadanie 3. w kartach pracy: Przeczytaj wypowiedzi uczniów o Ojczyźnie zamieszczone w podręczniku i odpowiedz na pytanie: Za co kochasz Kościół?

8. Modlitwa

„Wiara, choć pierwsza wśród cnót, daje początek nadziei.

Ta zaś odnawia swą moc w zdrojach miłości, większej niż śmierć.

Bo wiara przeminie, nadzieja przeminie,

Jedynie trwa miłość, trwa miłość.

I tylko miłość stworzyła ten świat, ona nadaje mu sens.

«Kochaj» to «twórz», «kochaj» to «służ».

Miłość objawił nam Bóg, On pierwszy nas umiłował.

Powiedz, kto kochać tak mógł pośród ciemności, co kryją grzech.

Ani eros, ni amor, lecz tylko agape.

Czy wiesz co to znaczy, co znaczy?

Bo kiedy miłość zapatrzy się w Krzyż, staje się skarbcem bez dna.

Odkryj go dziś, odkryj go dziś.

Miłość, Miłość, Miłość, Miłość”.

Ks. Henryk Bolczyk, Miłość

Przykazanie miłości Boga i bliźniego

I. Założenia edukacyjne

1. Cele katechetyczne – wymagania ogólne

Ukazanie i pogłębienie świadomości, czym jest przykazanie miłości Boga i bliźniego.

2. Treści nauczania – wymagania szczegółowe

Wiedza:

Uczeń:

Wyjaśnia czym jest przykazanie miłości Boga i bliźniego.Tłumaczy nowe przykazanie miłości na podstawie J 13.

Umiejętności:

Uczeń:

Interpretuje przykazanie miłości Boga i bliźniego w świetle Ewangelii.Wyjaśnia, na czym polega kultura bycia w rodzinie, szkole, parafii, grupie rówieśniczej i na portalach społecznościowych.

Postawy:

Uczeń:

Zachowuje kulturę bycia w grupie.Reaguje na niewłaściwe zachowania w określonej grupie.Podejmuje wysiłek właściwego zachowania w rodzinie, szkole, grupie rówieśniczej i na portalach społecznościowych.

3. Korelacja z edukacją szkolną

Język polski: analiza i interpretacja tekstu literackiego.

Historia: zapoznanie z kontekstem historycznym – żywoty świętych w różnych epokach, II wojna światowa na ziemiach polskich.

Wiedza o społeczeństwie: analiza tekstu prasowego, kultura bycia w grupie i na portalach społecznościowych.

4. Metody i techniki

Analiza tekstu biblijnego, analiza tekstu prasowego, uzupełnianie tabeli, odgrywanie roli (identyfikacja), rozmowa kierowana, burza mózgów, odtworzenie nagrania.

5. Środki dydaktyczne

Pismo Święte, podręcznik ucznia, karty pracy, opcjonalnie: zestaw audio, prezentacja multimedialna.

II. Przebieg katechezy

1. Modlitwa

Katecheta mówi:

Na początku katechezy przypomnijmy sobie słowa dane przez Boga Mojżeszowi na górze Synaj, które są dla nas najważniejszymi wskazaniami.

Jam jest Pan, Bóg Twój... (Dekalog)

2. Sytuacja egzystencjalna

Katecheta prosi o przeczytanie tekstu z podręcznika, z części „Świat, w którym żyję”:

Julia Buniowska urodziła się 2 kwietnia 1924 r. w Majdanie Sieniawskim. Rodzice jej byli rolnikami, mieli własne gospodarstwo. Doczekali się jedenaściorga dzieci. Troje zmarło w dzieciństwie, dwóch dorosłych braci zostało zastrzelonych jednego dnia przez banderowców.

W Majdanie Sieniawskim, choć był oddalony od ruchliwych szlaków, przebywali w czasie wojny najpierw banderowcy, a potem własowcy, zwani również kałmukami. Pierwsi byli Ukraińcami, drudzy – Sowietami, którzy, dowodzeni przez gen. Własowa, poddali się Niemcom, a ci ich wykorzystywali do najbardziej okrutnych akcji zbrojnych. W maju 1944 r. prawie czterotysięczna armia wkroczyła na tereny powiatu biłgorajskiego. Masowo rabowali, mordowali i gwałcili. Ludność cywilna uciekała do okolicznych lasów, ale nie wszyscy zdołali się ukryć.

W Majdanie kałmucy pojmali ponad czterdziestu mężczyzn oraz dwanaście kobiet i dziewcząt. Wśród pochwyconych była również Julia Buniowska. Kobiety zostały zaprowadzone do domu, gdzie znajdowali się także własowcy. Julia, aby się uratować, wyskoczyła przez okno, trzymając na rękach dziecko swojej siostry. Jednak żołnierze schwytali ją i chcieli z powrotem zaciągnąć do mieszkania. Wtedy Julia powiedziała: „Zastrzelcie mnie, a nie pójdę i nie dam się wziąć”. Jeden z żołnierzy strzelił do niej z karabinu w głowę, zabijając ją na miejscu. Stało się to 28 czerwca 1944 r.

Świadkowie męczeństwa zeznali, że Julia została zamordowana w obronie własnej godności. Ówczesny proboszcz, ks. Franciszek Sokalski, w księdze zmarłych napisał: „Przez czarnookiego zastrzelona, męczennica za cnotę czystości”. Tę opinię potwierdzili również inni świadkowie, którzy podkreślili jej pobożność i częste przystępowanie do sakramentów świętych. Julia była osobą głęboko wierzącą, należała do Straży Honorowej Najświętszego Serca Jezusowego, w dniu śmierci widziano ją przystępującą do Komunii Świętej.

Świadectwa ludzi, którzy znali Julię Buniowską, potwierdzają, że poniosła ona śmierć męczeńską, stając w obronie dziewictwa. Jej postawa w ostatnich chwilach życia odpowiada wymogom prawa kanonizacyjnego, dotyczącego męczeństwa poniesionego za wiarę.

Na podstawie: Ks. Stanisław Jamrozek, Sługa BożaJulia Buniowska

Katecheta zadaje pytania:

Kim była opisana w tekście kobieta? (mieszkanką wioski, nie mamy o niej więcej informacji) Ile lat miała w chwili śmierci? (dwadzieścia)Dlaczego Julia zginęła? (oddała swoje życie w obronie czystości) Co sprawiło, że jest nazywana męczennikiem za wiarę? (jej pobożność i umiłowanie Boga ponad wszystko)Dlaczego postawa Julii może być dla nas wzorem? (wskazuje ona, że są wartości, za które warto poświęcić życie)

Katecheta konkluduje i zapowiada temat:

Od kilku katechez mówimy o miłości. Miłość jest bardzo konkretnym wyborem, który niejednokrotnie motywuje nas do poświęcenia swojego życia – nie tylko przez męczeństwo, ale także przez codziennie dokonywane wybory. Święty Paweł napisał w liście, że „miłość jest doskonałym wypełnieniem Prawa” (Rz 13,10), to znaczy, że jest pierwszym i najważniejszym przykazaniem. Przyjrzyjmy się dziś temu, w jaki sposób Jezus powołuje nas do miłości, dając nam przykazanie miłości Boga i bliźniego.

3. Wiara i życie Kościoła

Katecheta zadaje pytania:

Czy miłość może być przykazaniem? (w odpowiedziach uczniów powinna pojawić się informacja, że miłość to nie tylko uczucie niezależne od człowieka, ale wybór, a zatem może być normą moralną; można więc komuś „przykazać” miłość i wymagać od niego miłości).Dlaczego miłość jest najwyższą wartością? (warto odnieść się do hierarchii wartości z katechezy 1.) Dlaczego uważamy oddanie życia za wyraz miłości? (ponieważ Chrystus oddał za nas życie z miłości)

Katecheta prosi o wykonanie zadania 1. w kartach pracy:

Z Pisma Świętego i historii Kościoła znamy wielu bohaterów, którzy dali świadectwo miłości Boga i bliźniego, poświęcając swoje życie. Obok krótkich historii wpisz właściwe imiona.

Katecheta prosi o przeczytanie fragmentów Pisma Świętego (są zamieszczone w podręczniku):

„Podszedł także jeden z uczonych w Piśmie, który im się przysłuchiwał, gdy rozprawiali ze sobą. Widząc, że Jezus dobrze im odpowiedział, zapytał Go: «Które jest pierwsze ze wszystkich przykazań?» Jezus odpowiedział: «Pierwsze jest: Słuchaj, Izraelu, Pan Bóg nasz jest jedynym Panem. Będziesz miłował Pana, Boga swego, całym swoim sercem, całą swoją duszą, całym swoim umysłem i całą swoją mocą. Drugie jest to: Będziesz miłował swego bliźniego jak siebie samego. Nie ma innego przykazania większego od tych». Rzekł Mu uczony w Piśmie: «Bardzo dobrze, Nauczycielu, słusznie powiedziałeś, bo Jeden jest i nie ma innego prócz Niego. Miłować Go całym sercem, całym umysłem i całą mocą i miłować bliźniego jak siebie samego znaczy daleko więcej niż wszystkie całopalenia i ofiary». Jezus, widząc, że rozumnie odpowiedział, rzekł do niego: «Niedaleko jesteś od królestwa Bożego»”.

Mk 12,28-34a

„Przykazanie nowe daję wam, abyście się wzajemnie miłowali, tak jak Ja was umiłowałem; żebyście i wy tak się miłowali wzajemnie. Po tym wszyscy poznają, żeście uczniami moimi, jeśli będziecie się wzajemnie miłowali”.

J 13,34-35

Katecheta prowadzi analizę tekstów biblijnych:

Skąd pochodzą cytowane przez Jezusa przykazania? (z Pisma Świętego. Można poprosić uczniów o przeczytanie odnośnych fragmentów ze Starego Testamentu: Pwt 6,4-5; Kpł 19,18)Dlaczego miłość jest ważniejsza niż wszystkie całopalenia i ofiary? (ponieważ nadaje im sens; zewnętrzne akty kultu mają sens tylko wówczas, gdy stoi za nimi wewnętrzna postawa miłości wobec Boga)Na czym polega „nowość” nowego przykazania? (Jezus ukazuje siebie jako wzór miłości)W jaki sposób Jezus dał nam wzór miłości?

Katecheta może odtworzyć fragment homilii św. Jana Pawła II:

Jan Paweł II – Przykazanie miłości.avi, https://www.youtube.com/watch?v=X6A7VPhFFvI

Katecheta prosi o wykonanie zadania 2. w kartach pracy:

Co to znaczy miłować tak jak Jezus? Obok cytatów z Ewangelii, w których jest opisane postępowanie Jezusa, napisz propozycje, jak dzisiaj można naśladować Jego przykład.

4. Zastosowanie życiowe

Katecheta prosi o przeczytanie tekstów z podręcznika, z części „Wiara i życie Kościoła”:

„Wiara w miłość Boga obejmuje wezwanie i zobowiązanie do odpowiedzi szczerą miłością na miłość Bożą. Pierwsze przykazanie każe nam miłować Boga nade wszystko, a wszystkie stworzenia – dla Niego i ze względu na Niego”.

KKK 2093

„Adoracja Boga, zanoszenie do Niego modlitw, oddawanie należnej Mu czci, wypełnianie przyrzeczeń i złożonych Mu ślubów są aktami cnoty religijności, które wchodzą w zakres posłuszeństwa pierwszemu przykazaniu”.

KKK 2135

„Uczynkami miłosierdzia są dzieła miłości, przez które przychodzimy z pomocą naszemu bliźniemu w jego potrzebach ciała i duszy. Pouczać, radzić, pocieszać, umacniać, jak również przebaczać i krzywdy cierpliwie znosić – to uczynki miłosierdzia co do duszy. Uczynki miłosierdzia co do ciała polegają zwłaszcza na tym, by głodnych nakarmić, bezdomnych przyjąć w gościnę, nagich przyodziać, chorych i więźniów nawiedzać, umarłych grzebać”.

KKK 2447

Katecheta prowadzi rozmowę kierowaną:

W jaki sposób możemy wyrażać naszą miłość wobec Boga? (przez adorację, modlitwę, oddawanie czci, wypełnianie przyrzeczeń i ślubów, czyli przez posłuszeństwo)Jakie znamy uczynki miłosierdzia wobec ciała i wobec duszy? Jak rozumiecie słowa z 1 Listu św. Jana: „Jeśliby ktoś mówił: „Miłuję Boga”, a brata swego nienawidził, jest kłamcą, albowiem kto nie miłuje brata swego, którego widzi, nie może miłować Boga, którego nie widzi” (1 J 4,20)? (miłość Boga jest ściśle związana z miłością bliźniego)

Katecheta prosi o wykonanie zadania 3. w kartach pracy.

Uwaga. To zadanie może stać się podstawą do dyskusji na temat różnych możliwości rozwiązań, wykraczających poza podane w odpowiedziach. Należy uwrażliwić uczniów na fakt, że komunikatory, choć są narzędziami przekazywania informacji, nie są jedynymi sposobami okazywania miłości Bogu i bliźniemu ani ich nie zastępują.

Należy zachęcićuczniów do myślenia nieszablonowego, do zadawania pytań, gdyż powody podanych komunikatów mogą być różne (np. brak zadania może wynikać z lenistwa, z choroby lub z trudnej sytuacji rodzinnej; odmowa dania pieniędzy przez rodziców – z powodu obowiązków, niegodziwego charakteru wyjazdu albo ubóstwa).

Zadanie 3. Przeczytaj opisane sytuacje i pomyśl, jak wypełnić przykazanie miłości Boga i bliźniego. Odpowiedzi wpisz w dymki konwersacji.

„Jeśliby ktoś mówił: «Miłuję Boga», a brata swego nienawidził, jest kłamcą, albowiem kto nie miłuje brata swego, którego widzi, nie może miłować Boga, którego nie widzi. Takie zaś mamy od Niego przykazanie, aby ten, kto miłuje Boga, miłował też i brata swego”.

1 J 4,20-21

5. Podsumowanie treści

Katecheta zadaje pytania kontrolne:

Jak brzmi przykazanie miłości Boga i bliźniego?Jak brzmi nowe przykazanie dane przez Jezusa?W jaki sposób mogę okazywać moją miłość wobec Boga?W jaki sposób mogę okazywać moją miłość wobec bliźniego?

6. Notatka

Jezus pozostawił swoim uczniom przykazanie nowe, abyśmy się wzajemnie miłowali tak, jak On nas umiłował. A On oddał za nas swoje życie – przyjął śmierć krzyżową. Pierwszym przykazaniem jest: Będziesz miłował Pana, Boga swego, całym swoim sercem, całą swoją duszą, całym swoim umysłem i całą swoją mocą, a bliźniego swego jak siebie samego. Tylko ten, kto miłuje, wypełnia przykazania. Miłość nadaje sens naszemu życiu.

7. Praca domowa

Wykonaj zadanie 4. w kartach pracy: W jaki sposób możesz wypełnić uczynki miłosierdzia? Podaj własne propozycje.

8. Modlitwa

To przykazanie Ja dziś daję wam

„To przykazanie Ja dziś daję wam,

Byście się miłowali, jak Ja miłuję was,

A wtedy wszyscy poznają, żeście Moi,

Gdy miłość wzajemną mieć będziecie.

Wierzymy, Panie, że nadejdzie czas,

Kiedy nastanie miłość wśród ludzi wszystkich ras.

I kiedy wszyscy uwierzą razem z nami,

A miłość wzajemna nas ocali.

Pokoju wtedy, Panie, dasz nam dar,

Który nam obiecałeś, obfity ze wszech miar,

A wtedy poznasz, Panie, żeśmy Twoi,

Bo miłość wzajemną mieć będziemy”.

Powołanie jako realizacja przykazania miłości

I. Założenia edukacyjne

1. Cele katechetyczne – wymagania ogólne

Zapoznanie uczniów z rodzajami powołania oraz z wydarzeniami, poprzez które Bóg objawiał powołanie w Starym i Nowym Testamencie.

Motywowanie do odkrywania i realizacji własnego powołania jako sposobu wypełnienia przykazania miłości.

2. Treści nauczania – wymagania szczegółowe

Wiedza:

Uczeń:

Wyjaśnia, że Bóg powołuje człowieka do świętości, czyli do miłości. Podaje przykłady powołań w Starym i Nowym Testamencie.Tłumaczy przykłady powołań w Kościele: małżeństwo, kapłaństwo, życie zakonne, życie konsekrowane, powołanie misyjne, człowiek samotny w służbie bliźnim.

Umiejętności:

Uczeń:

Omawia różne formy powołania w świetle życia Ewangelią (małżeństwo, kapłaństwo, życie konsekrowane).Wskazuje na sposoby odkrywania powołania w świetle Bożego słowa.Uzasadnia wartość świadectwa wiary w różnych sytuacjach życiowych.Podaje przykłady świadków wiary w konkretnych sytuacjach życiowych.

Postawy:

Uczeń:

Modli się o rozeznanie swojego powołania.Modli się o nowe powołania kapłańskie i zakonne, a także dobre powołania do małżeństwa.Przejawia postawę wdzięczności za świadków wiary i za osoby życia konsekrowanego.

3. Korelacja z edukacją szkolną

Język polski: analiza tekstów literackich.

Historia: zapoznanie z historycznymi przykładami realizacji powszechnej mobilizacji wojskowej.

Wiedza o społeczeństwie: zapoznanie z powszechnym obowiązkiem obrony Rzeczypospolitej Polskiej, analiza tekstu prawnego.

4. Metody i techniki

Analiza tekstu biblijnego, analiza tekstu źródłowego, diagram, tabela, praca w grupach, burza mózgów, rozmowa kierowana, odtworzenie nagrania.

5. Środki dydaktyczne

Pismo Święte, podręcznik ucznia, zestaw audio, nagranie.

II. Przebieg katechezy

1. Modlitwa

Do Boga, naszego Ojca, który jest źródłem miłości i powołuje nas, abyśmy się wzajemnie miłowali, zanieśmy naszą modlitwę:

Ojcze nasz...

2. Sytuacja egzystencjalna

Katecheta prosi o zapoznanie się z grafiką zamieszczoną w podręczniku, w części „Świat, w którym żyję”:

Katecheta zadaje pytania:

Jak nazywa się druk przedstawiony na grafice? (karta powołania) Jaki organ władzy państwowej wydał wzór tej karty? (Minister Obrony Narodowej)Jaki obowiązek jest nakładany na mocy tego powołania? (powszechny obowiązek obrony Rzeczypospolitej Polskiej lubobowiązek służby wojskowej)Skąd wiadomo, że powołany jest zdolny do wypełnienia zleconego obowiązku? (na podstawie orzeczenia kompetentnej komisji lekarskiej i nadania kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej)Co potwierdza autentyczność powołania? (pieczęć jednostki wojskowej oraz podpis żołnierza odpowiedzialnego za sporządzenie karty powołania)W jakich sytuacjach znanych Wam z historii było powszechne powołanie do służby wojskowej? (w czasie wojen, np. pospolite ruszenie, w czasie II wojny światowej)

Katecheta konkluduje i zapowiada temat:

Znamy dobrze słowo „powołanie” w kontekście religijnym. Wiemy, że najważniejszym powołaniem jest to pochodzące od Boga. Wiemy także, że Jezus w Ewangelii powoływał wybranych przez siebie ludzi na uczniów i apostołów. Każdy z nas jest powołany do określonego zadania, a przyjęcie sakramentu bierzmowania jest przyjęciem także tego powołania. Spójrzmy dzisiaj na powołanie jako realizację przykazania miłości.

3. Wiara i życie Kościoła

Katecheta zadaje pytanie:

Jakie historie powołań z Pisma Świętego są Wam znane?

Wariant I

Katecheta prosi o przeczytanie fragmentów Pisma Świętego (są zamieszczone

w podręczniku):

Wariant II

Katecheta przygotowuje uczniów do pracy w grupach.

Dzieli klasę na cztery grupy i każdą prosi o przeczytanie jednego z powyższych fragmentów biblijnych.

Katecheta prosi o wykonanie zadania 1. w kartach pracy.

Uwaga. Jeżeli uczniowie pracowali w grupach, każda grupa analizuje swój fragment. Następnie liderzy prezentują odpowiedzi, a wszyscy wpisują je w karty pracy.

Na podstawie fragmentów Pisma Świętego uzupełnij tabelę.

Katecheta prowadzi rozmowę kierowaną:

Jakie dzisiaj można mieć trudności w wypełnieniu powołania? Z jakiej przyczyny człowiek może się zdecydować na przyjęcie powołania? (katecheta powinien tak prowadzić dyskusję, aby uczniowie podali najwyższą motywację, jaką jest miłość)

Katecheta prosi o przeczytanie tekstów z podręcznika, z części „Wiara i życie Kościoła”:

„Wiernymi są ci, którzy przez chrzest wszczepieni w Chrystusa, zostali ukonstytuowani Ludem Bożym i stawszy się z tej racji na swój sposób uczestnikami kapłańskiej, prorockiej i królewskiej misji Chrystusa, zgodnie z własną pozycją każdego, są powołani do wypełniania posłania, jakie Bóg powierzył Kościołowi w świecie”.

KKK 871

„Z racji odrodzenia w Chrystusie wszyscy wierni są równi co do godności i działania, na skutek czego każdy, zgodnie z własną pozycją i zadaniem, współpracuje w budowaniu Ciała Chrystusa”.

KKK 872

„Błogosławieństwa odsłaniają cel ludzkiego istnienia, ostateczny cel działań ludzkich: Bóg powołuje nas do swojego własnego szczęścia. Powołanie to jest skierowane do każdego osobiście, ale także do całego Kościoła, nowego ludu tych, którzy przyjęli obietnicę i żyją nią w wierze”.

KKK 1719

„Bóg bowiem stworzył nas, byśmy Go poznawali, służyli Mu, miłowali Go, i w ten sposób doszli do raju”.

KKK 1721

„Świeccy, jako poświęceni Chrystusowi i namaszczeni Duchem Świętym, w przedziwny sposób są powołani i przygotowani do tego, aby rodziły się w nich zawsze coraz obfitsze owoce Ducha. Wszystkie bowiem ich uczynki, modlitwy i apostolskie przedsięwzięcia, życie małżeńskie i rodzinne, codzienna praca, wypoczynek ducha i ciała, jeśli odbywają się w Duchu, a nawet utrapienia życia, jeśli są cierpliwie znoszone, stają się duchowymi ofiarami, miłymi Bogu przez Jezusa Chrystusa”.

KKK 901

Każdy człowiek został przez Boga powołany do życia. Przejście z życia doczesnego do wiecznego dokonuje się przez miłość, która prowadzi do świętości i jest jej wyrazem.

Niektórzy chrześcijanie zostają przez Boga powołani do szczególnych zadań w Kościele. Są nimi:

wychowanie dzieci,ewangelizacja, także udział w misjach,nauczanie teologii i katechezy oraz wykorzystywanie w tym celu środków przekazu,sprawowanie posług według charyzmatów (lektor, akolita, nadzwyczajny szafarz Komunii Świętej, katecheta),zaangażowanie społeczne, ekonomiczne i polityczne.

Katecheta z uczniami analizują schemat:

Katecheta prowadzi rozmowę kierowaną:

Kto jest powołany w Kościele? (wszyscy wierni)Co czego powołany jest każdy człowiek? (do szczęścia). W jaki sposób realizuje się to powołanie? (przez poznawanie Boga, służenie Mu i miłowanie Go)Jakie są szczególne powołania w Kościele? Z jakimi trudnościami mogą się one wiązać? Co motywuje do wypełnienia powołania? (poczucie odpowiedzialności, chęć osiągnięcia korzyści, pozycji społecznej, bogactwa itp.; należy podkreślić, że jedyną właściwą motywacją realizacji powołania jest miłość)

Katecheta prosi o wykonanie zadania 2. w kartach pracy:

Uzupełnij schemat. Przypomnij sobie jego centralną część z klasy VI.

4. Zastosowanie życiowe

Katecheta prosi o przeczytanie tekstu z podręcznika, z części „Wiara i życie Kościoła”:

Powołanie misyjne

„Powołanie misyjne wyrasta z samej istoty chrześcijaństwa. Jak powiedział Jan Paweł II, «Kościół zamknięty w sobie, nieposiadający misyjnej otwartości, jest Kościołem jeszcze niedojrzałym albo Kościołem chorym». Misyjność Kościoła wyrasta z wiary, świadczy o wierze i jest obowiązkiem każdego chrześcijanina.

Czemu tak kategorycznie? Bycie misjonarzem – czyli tym, który głosi Dobrą Nowinę, który głosi Chrystusa Zmartwychwstałego życiem i słowem, wynika wprost z wiary, ze świadomości, że Jezus Chrystus jest największym skarbem, jaki można otrzymać, z radości, że mnie został on dany i z chęci obdarowania innych tym, co ja za darmo otrzymałem i co tak samo za darmo otrzymać może każdy. Bycie misjonarzem to realizacja przykazania miłości bliźniego – cóż większego można dać człowiekowi, jeśli nie świadomość miłości Boga i drogę do odkrycia wartości i godności własnego człowieczeństwa, widzianej w świetle Chrystusa, który stał się człowiekiem i dla człowieka (dla mnie) umarł. Jan Paweł II tak pisał:

«Człowiek, który chce zrozumieć siebie do końca [...] musi ze swoim niepokojem, niepewnością, a także słabością i grzesznością, ze swoim życiem i śmiercią, przybliżyć się do Chrystusa. Musi niejako w Niego wejść z sobą samym, musi sobie ‘przyswoić’, zasymilować całą rzeczywistość Wcielenia i Odkupienia, aby siebie odnaleźć. [...] Jakąż wartość musi mieć w oczach Stwórcy człowiek, skoro zasłużył na takiego i tak potężnego Odkupiciela [...]. Właśnie owo głębokie zdumienie wobec wartości i godności człowieka nazywa się Ewangelią, czyli Dobrą Nowiną. Nazywa się też chrześcijaństwem. Stanowi o posłannictwie Kościoła w świecie – również, a może nawet szczególnie – ‘w świecie współczesnym’».

Czy zatem wiara Bogu i miłość bliźniego mogą nie przynaglać do głoszenia Ewangelii? W każdym miejscu i czasie, życiem i słowem. Niezależnie od obowiązku, który realizować można i należy w każdym miejscu i o każdym czasie, istnieje w Kościele szczególne powołanie misyjne. Odwołując się ponownie do słów Jana Pawła II:

«Mówienie, że cały Kościół jest misyjny, nie wyklucza istnienia specyficznej misji ad gentes [łac. „do narodów”, tj. tych, które jeszcze nie znają Chrystusa], tak jak mówienie, że wszyscy katolicy powinni być misjonarzami, nie wyklucza, a nawet wymaga, by istnieli misjonarze ad gentes, ‘na całe życie’, mający specyficzne powołanie»”.

Joanna M. Kociszewska, Powołanie misyjne

Katecheta prowadzi rozmowę kierowaną:

Jak rozumiecie słowo „misja”? (w podstawowym znaczeniu misja to zlecone zadanie; słowo pochodzi z łacińskiego missus – „posłany”)Dlaczego misja jest obowiązkiem każdego chrześcijanina? (ponieważ każdy chrześcijanin, szczególnie bierzmowany, ma obowiązek świadczyć o swojej wierze)Dlaczego bycie misjonarzem to realizacja przykazania miłości bliźniego? (ponieważ głoszenie Ewangelii jest darem wynikającym z miłości)Jak rozumiesz słowa św. Jana Pawła II, że „wszyscy katolicy powinni być misjonarzami”? (każdy powinien realizować właściwe sobie powołanie i w ten sposób dawać świadectwo wiary)

5. Podsumowanie treści

Katecheta zadaje pytania kontrolne:

Do czego Bóg powołuje człowieka?W jaki sposób Bóg objawia człowiekowi powołanie?W jaki sposób człowiek może odpowiedzieć na powołanie?Dlaczego realizacja powołania jest wypełnieniem przykazania miłości?

6. Notatka

Zadaniem każdego chrześcijanina jest świadczenie o Ewangelii własnym życiem. Ale Bóg każdemu wytycza jego własną drogę powołania i z Nim idzie tą drogą. Jednych posyła jako świeckich, żeby pośród świata, w rodzinach i w życiu zawodowym budowali królestwo Boże. W sakramentach chrztu i bierzmowania obdarza ich potrzebnymi do tego darami Ducha Świętego. Innym zleca posługę pasterską. Ci mają Jego lud prowadzić, nauczać i uświęcać. Nikt nie może przypisać tego zadania sobie. To Pan Bóg posyła i przez sakrament święceń udziela siły na drogę.

Święty John Henry Newman powiedział: „Jestem powołany, by być kimś i czynić coś, do czego nie jest powołany nikt inny. Zajmuję miejsce w planie Bożym i na Bożej ziemi, którego nie zajmuje nikt inny”.

7. Praca domowa

Wykonaj zadanie 3. w kartach pracy: Na podstawie danych z różnych źródeł uzupełnij tabelę.

8. Modlitwa

Katecheta odtwarza piosenkę:

Wstań, ustanawiam cię świadkiem, https://www.youtube.com/watch?v=LiTAMS8oURk

czas: od 1:09:45

Wstań, ustanawiam cię świadkiem

„Pytam, kim jesteś, Panie, szukam, gdzie droga ma, kiedy dasz jakiś znak.

Chociaż tak często błądzę, dzisiaj mówisz mi:

«Wstań», wiem, że masz dla mnie plan.

To Ty, Panie, zbawiłeś mnie, wolą mą słowa Twe.

«Wstań, ustanawiam cię świadkiem miłości mej,

tego, co zobaczyłeś, i co objawić chcę.

Wiara jest twoją siłą, podnosi cię,

Gdy pójdziemy już razem, cuda dzieją się».

Ty znasz, Panie, me serce, ślepe na miłość Twą, ale słyszy Twój głos.

Niech Twój Duch mnie wypełnia, w Twoje Imię chcę iść,

Twoim sługą chcę być.

To Ty, Panie, zbawiłeś mnie, wolą mą słowa Twe.

Ty zabierasz mój strach, me zło, dziś objawiasz mi swoją moc,

Na Twe słowo podniosę się, Twoim świadkiem być chcę”.

Droga świętości św. Teresy od Dzieciątka Jezus

I. Założenia edukacyjne

1. Cele katechetyczne – wymagania ogólne

Zapoznanie uczniów z życiorysem i przesłaniem św. Teresy od Dzieciątka Jezus.

2. Treści nauczania – wymagania szczegółowe

Wiedza:

Uczeń:

Wyjaśnia, czym jest miłość.Opowiada o drodze świętości św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Przedstawia przesłanie św. Teresy.

Umiejętności:

Uczeń:

Interpretuje fragmenty Pisma Świętego i tekstu hagiograficznego o miłości.Podaje przykłady świadków wiary w konkretnych sytuacjach życiowych.

Postawy:

Uczeń:

Dba o postawę miłości w swoim życiu. Pogłębia wiarę w prawdę, że Bóg jest miłością.Wzoruje się na przykładach życia świętych.

3. Korelacja z edukacją szkolną

Język polski: analiza tekstu literackiego, poznanie słownictwa specjalistycznego.

Matematyka, historia: praca z datami historycznymi, wykonywanie działań matematycznych.

4. Metody i techniki

Analiza tekstu biblijnego, tekstu hagiograficznego, innych tekstów, rozmowa kierowana, wybór definicji, analiza diagramu.

5. Środki dydaktyczne

Pismo Święte, podręcznik ucznia, karty pracy, opcjonalnie: ekran iprojektor, film, księga Liturgii Godzin (tom IV).

II. Przebieg katechezy

1. Modlitwa

Zostaliśmy nazwani dziećmi Bożymi i rzeczywiście nimi jesteśmy, dlatego możemy modlić się do Boga tak, jak nas nauczył Pan Jezus: Ojcze nasz...

2. Sytuacja egzystencjalna

Katecheta prosi o przeczytanie tekstu z podręcznika, z części „Świat, w którym żyję”:

Sen

„+ Pragnę zapisać jeden sen, który miałam o św. Teresie od Dzieciątka Jezus. Jeszcze byłam nowicjuszką i miałam pewne trudności, w których nie mogłam sobie poradzić. Trudności te były wewnętrzne i połączone z trudnościami zewnętrznymi. Wiele nowenn odprawiłam do różnych świętych, jednak sytuacja stawała się coraz cięższa. Cierpienia moje z tego powodu były tak wielkie, że już nie wiedziałam, jak dalej żyć; ale nagle przyszła mi myśl, żebym się modliła do św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Zaczęłam nowennę do tej świętej, ponieważ przed wstąpieniem miałam do niej wielkie nabożeństwo. Teraz trochę się w nim opuściłam, ale w tej potrzebie znowu z całą gorliwością zaczęłam się modlić. W piątym dniu nowenny śni mi się św. Teresa, ale jakoby była jeszcze na ziemi. Ukryła przede mną świadomość, że jest świętą, i zaczęła mnie pocieszać, żebym się tak nie smuciła z powodu tej sprawy, ale więcej ufała Bogu. Mówi mi, że: I ja cierpiałam bardzo wiele. – A ja nie bardzo dowierzałam jej, że ona dużo cierpiała, i mówiłam jej, że: Mnie się zdaje, że ty nic nie cierpisz. – Jednak Teresa św. odpowiedziała mi, przekonując, że wiele cierpiała, i powiedziała mi: Siostro, niech siostra wie, że na trzeci dzień siostra tę sprawę załatwi jak najpomyślniej. – Kiedy ja nie bardzo chciałam jej wierzyć, wtem ona daje mi się poznać, że jest święta. – W tej chwili duszę moją napełniła radość i mówię do niej: Tyś jest święta. – A ona mi powiada, że: Tak, jestem święta i ufaj, że sprawę tę załatwisz na trzeci dzień. – I powiedziałam do niej: Tereniu święta, powiedz mi, czy będę w niebie? – Odpowiedziała mi, że: Będzie siostra w niebie. – A czy będę święta? – Odpowiedziała mi, że: Będzie siostra święta. – Ale, Tereniu, czy ja będę tak święta, jak Ty, na ołtarzach? – A ona mi odpowiedziała: Tak, będziesz święta jak i ja, ale musisz ufać Panu Jezusowi. – I zapytałam się jej, czy ojciec i matka będą w niebie, czy [niedokończone] – Odpowiedziała mi: Będą. – I zapytałam dalej: A czy siostry i bracia moi będę w niebie? – Odpowiedziała mi, żebym się modliła za nich bardzo, a nie dała mi pewnej odpowiedzi. Zrozumiałam, że potrzebują dużo modlitwy.

To jest sen i jak to mówi przysłowie: sen mara, a Bóg wiara, ale jednak na trzeci dzień załatwiłam tę trudną sprawę, jako mi powiedziała, z tak wielką łatwością. Jak mi powiedziała, dosłownie się spełniło wszystko co do tej sprawy. To jest sen, ale on miał swoje znaczenie”.

Św. Faustyna Kowalska, Dzienniczek 150

Katecheta prowadzi rozmowę kierowaną:

O jakim wydarzeniu opowiada ten tekst? (o śnie św. Faustyny)Kto jest bohaterką snu św. Faustyny? (św. Teresa od Dzieciątka Jezus)Z jaką prawdą wiary jest związane to wydarzenie? (oobcowaniu świętych; należy wrazie konieczności przypomnieć, na czym polega wiara Kościoła wobcowanie świętych)O co św. Faustyna pyta św. Teresę? (o świętość różnych osób)Jaka jest konkluzja św. Faustyny? (jej prośba została spełniona, asprawa – załatwiona)