Ebook Ekonomia opodatkowania międzynarodowego mobi,epub

kraj jest ce­no­bior­cą. W pod­sta­wo­wym mo­de­lu za­kła­da się po­nad­to: brak kosz­tów trans­ak­cyj­nych i ist­nie­nie jed­ne­go ho­mo­ge­nicz­ne­go ro­dza­ju ka­pi­ta­łu. Jed­no­cze­śnie zwięk­sze­nie ilo­ści ka­pi­ta­łu w da­nym kra­ju po­wo­du­je spa­dek jego krań­co­wej pro­duk­tyw­no­ści. Dla uprosz­cze­nia przyj­mu­je się też, że tech­no­lo­gię pro­duk­cji w go­spo­dar­ce ce­chu­ją sta­łe efek­ty ska­li, a pod­mio­ty go­spo­dar­cze dzia­ła­ją w wa­run­kach kon­ku­ren­cji do­sko­na­łej. Ten ostat­ni po­stu­lat ozna­cza brak moż­li­wo­ści opo­dat­ko­wa­nia zy­sku, któ­re­go w dłu­gim okre­sie po pro­stu nie ma. Opo­dat­ko­wa­nie ka­pi­ta­łu w tym uję­ciu za­stę­pu­je za­tem opo­dat­ko­wa­nie do­cho­du, gdyż to ostat­nie może się po­ja­wić tyl­ko w przy­pad­ku wy­stę­po­wa­nia nie­do­sko­na­łej kon­ku­ren­cji na ryn­ku15. Je­śli kon­ku­ren­cja jest nie­do­sko­na­ła, to przyj­mu­je się mil­czą­ce za­ło­że­nie, że czy­sty zysk jest opo­dat­ko­wa­ny w 100% (w peł­ni prze­ję­ty przez pań­stwo), a za­tem mo­że­my trak­to­wać tę sy­tu­ację tak, jak­by wy­stę­po­wa­ła kon­ku­ren­cja do­sko­na­ła z ze­ro­wym zy­skiem eko­no­micz­nym. W pod­sta­wo­wym mo­de­lu czyn­ni­ki pro­duk­cji (ka­pi­tał i pra­ca) wy­na­gra­dza­ne są na po­zio­mie ich krań­co­wej pro­duk­tyw­no­ści, któ­ra w rów­no­wa­dze jest rów­na świa­to­wej sto­pie pro­cen­to­wej. Uza­sad­nie­nie tego wnio­sku jest na­stę­pu­ją­ce, gdy­by ka­pi­tał był wy­na­gra­dza­ny we­dług in­nej sto­py pro­cen­to­wej, to opła­ca­ło­by się go albo eks­por­to­wać (gdy­by sto­pa w kra­ju była re­la­tyw­nie za ni­ska), albo im­por­to­wać (gdy­by sto­pa w kra­ju była względ­nie za wy­so­ka). Pro­wa­dzi­ło­by to do zmian pro­duk­tyw­no­ści ka­pi­ta­łu w kra­ju, do mo­men­tu w któ­rym na­stą­pi­ło­by wy­rów­na­nie krań­co­wej pro­duk­tyw­no­ści ka­pi­ta­łu we wszyst­kich za­sto­so­wa­niach, tak kra­jo­wych, jak i za­gra­nicz­nych. Oczy­wi­ście kraj może być im­por­te­rem ka­pi­ta­łu, je­śli kra­jo­we in­we­sty­cje prze­kra­cza­ją kra­jo­we oszczęd­no­ści lub eks­por­te­rem w prze­ciw­nym przy­pad­ku, ale po­ziom eks­por­tu lub im­por­tu w punk­cie rów­no­wa­gi jest ści­śle okre­ślo­ny. W rów­no­wa­dze krań­co­we pro­duk­tyw­no­ści pra­cy i ka­pi­ta­łu są so­bie rów­ne, za­pew­nia­jąc okre­ślo­ną re­la­cję wy­ko­rzy­sty­wa­nych czyn­ni­ków pro­duk­cji. Tym sa­mym nie ma mo­ty­wa­cji do zmia­ny pra­co­chłon­no­ści lub ka­pi­ta­ło­chłon­no­ści pro­duk­cji. Za­kła­da się, że ce­lem rzą­du jest mak­sy­ma­li­za­cja pro­duk­tu kra­jo­we­go brut­to, któ­ry za­le­ży od cał­ko­wi­te­go po­zio­mu ka­pi­ta­łu w go­spo­dar­ce. Rząd może sto­so­wać do­wol­ne kon­struk­cje po­dat­ko­we, aby wy­żej okre­ślo­ny cel osią­gnąć. Po­dział do­cho­du mię­dzy pod­mio­ty pry­wat­ne i rząd jest za­zwy­czaj po­mi­ja­ny, przyj­mu­je się je­dy­nie, że rząd jest w sta­nie sfi­nan­so­wać wy­ma­ga­ny po­ziom wy­dat­ków bu­dże­to­wych. Tym sa­mym w roz­wa­ża­niach nie jest po­dej­mo­wa­ne za­gad­nie­nie, czy opty­mal­ne usta­le­nie struk­tu­ry opo­dat­ko­wa­nia za­pew­ni po­kry­cie po­trzeb bu­dże­to­wych. Zgod­nie z po­wyż­szym po­dat­ki ob­cią­ża­ją­ce ka­pi­tał mają na celu wy­łącz­nie za­pew­nie­nie opty­mal­nej alo­ka­cji ka­pi­ta­łu, któ­ra mak­sy­ma­li­zu­je do­chód kra­jo­wy brut­to. W tak opi­sa­nej sy­tu­acji moż­na wy­ka­zać [Feld­ste­in i Hart­man, 1979; Gor­don, 1986; Ra­zin, Sad­ka, 1991a], że opty­mal­ne jest opo­dat­ko­wa­nie zgod­ne z za­sa­dą re­zy­den­cji (re­si­den­ce prin­ci­ple), któ­ra gło­si, że do­chód z wy­eks­por­to­wa­ne­go ka­pi­ta­łu po­wi­nien być opo­dat­ko­wa­ny w da­nym kra­ju na po­zio­mie opo­dat­ko­wa­nia do­cho­dów z ka­pi­ta­łu kra­jo­we­go, a do­cho­dy z im­por­tu ka­pi­ta­łu nie po­win­ny być opo­dat­ko­wa­ne w ogó­le. Po­dat­nik po­wi­nien więc pła­cić taką samą sto­pę od wszyst­kich swo­ich do­cho­dów z ka­pi­ta­łu, jaka obo­wią­zu­je w kra­ju, w któ­rym ma re­zy­den­cję (sie­dzi­bę lub miej­sce za­miesz­ka­nia). Jest to zgod­ne z po­stu­la­tem, aby sto­py do­cho­dów przed opo­dat­ko­wa­niem ze wszel­kich ro­dza­jów i lo­ka­li­za­cji dzia­łal­no­ści były so­bie rów­ne, a za­tem rów­no­znacz­ne ze speł­nie­niem po­stu­la­tu ef