Wiem w co wierzę. Credo wyjaśnione ebook

Przedmowa

Ogłaszając Rok Wiary1, Benedykt XVI napisał: „Z tej radosnej okazji pragnę zachęcić braci biskupów całego świata, żeby zjednoczyli się z Następcą Piotra w tym czasie duchowej łaski, jaki daje nam Pan, by upamiętnić cenny dar wiary”. Następnie zaznaczył: „Chcemy obchodzić ten Rok Wiary w sposób godny i owocny. Trzeba zintensyfikować refleksję na temat wiary, aby pomóc wszystkim wierzącym w Chrystusa w stawaniu się bardziej świadomymi i ożywić ich przywiązanie do Ewangelii, zwłaszcza w okresie głębokich przemian, jaki ludzkość przeżywa obecnie”2.

Chcąc odpowiedzieć na to zaproszenie „wikariusza Chrystusa na ziemi”, postanowiłem, pośród innych inicjatyw podjętych w związku z Rokiem Wiary, przedstawić mieszkańcom diecezji Albi, której jestem biskupem, prosty wykład wiary Kościoła, zakorzeniony w Katechizmie Kościoła katolickiego i Youcacie3. W książce tej zebrane są artykuły, które ukazały się w przeglądzie diecezjalnym w trakcie Roku Wiary. Moim zamiarem było przybliżenie wiernym i tym wszystkim, którzy poszukują Boga, treści wiary Kościoła i wzbudzenie w nich pragnienia pogłębienia swojej wiedzy przez zachęcanie ich do czytania Katechizmu Kościoła katolickiego. Aby wybrać drogę pójścia za Chrystusem i mieć udział w zbawieniu, jakie uzyskał dla nas przez swoją mękę, trzeba najpierw poznać to, co wyznają chrześcijanie od początków Kościoła i za co przez dwadzieścia wieków oddawało – i ciągle jeszcze oddaje – życie tylu męczenników.

Inicjując Rok Wiary, Benedykt XVI przypominał: „znajomość treści wiary jest istotna, by wydać swą zgodę, to znaczy aby w pełni, rozumem i wolą, zgadzać się z tym, co proponuje Kościół. Znajomość wiary wprowadza w pełnię tajemnicy zbawczej objawionej przez Boga. Udzielona zgoda oznacza więc, że kiedy się wierzy, w sposób wolny przyjmuje się całą tajemnicę wiary, bo gwarantem jej prawdy jest sam Bóg, który objawia się i pozwala poznać swą tajemnicę miłości”4. To światło wiary musimy przyjąć w sposób dobrowolny, a wtedy rozum nasz zyska nadzwyczajną wolność. Poznanie Credo Kościoła, które jest w pełnym tego słowa znaczeniu streszczeniem całości objawienia biblijnego, pozwoli nam doświadczyć słów Jezusa: „poznacie prawdę, a prawda was wyzwoli” (J 8,32)5.

Dzięki łasce poznanie to stanie się nie tylko intelektualnym przyswojeniem sobie pięknych ideałów, lecz będzie nas także prowadzić do Boga Trójjedynego poprzez codzienne poszukiwanie osobistego spotkania z Jezusem Chrystusem Zmartwychwstałym, Zbawicielem wszystkich ludzi. W swojej pięknej adhortacji apostolskiej Evangelii gaudium papież Franciszek zauważa: „Stajemy się w pełni ludzcy, gdy przekraczamy nasze ludzkie ograniczenia, gdy pozwalamy Bogu poprowadzić się poza nas samych, aby dotrzeć do naszej prawdziwej istoty. W tym tkwi źródło działalności ewangelizacyjnej. Jeśli bowiem ktoś przyjął tę miłość przywracającą mu sens życia, czyż może powstrzymać pragnienie przekazania jej innym?”6.

Jeśli ta skromna praca mogłaby pomóc tym, którzy poszukują Boga, w lepszym poznaniu Go i gdyby uzdolniła ich do mówienia o Nim, tak by inni też mogli Go poznać i pokochać, osiągnąłbym cel wyznaczony przez Benedykta XVI: podzielenie się „cennym darem wiary”. Niech radość wiary rozlewa się w wielu sercach – tak modlę się do Boga za tych, którzy czytać będą tę książeczkę. Aby dzięki temu oni z kolei umieli głosić „Boże cuda”!

Jean Legrez OP,

arcybiskup Albi,

w Święto Podwyższenia Krzyża,

14 września 2014 roku

Niech twoje „Wyznanie wiary” będzie dla ciebie jakby zwierciadłem. Przeglądaj się w nim, by zobaczyć, czy wierzysz w to wszystko, co wypowiadasz. I każdego dnia raduj się swoją wiarą7.

św. Augustyn

Skład Apostolski

Wzę w Boga Ojca wszechmogącego, Stworzyciela nieba i ziemi, i w Jezusa Chrystusa, Syna Jego Jedynego, Pana naszego, który się począł z Ducha Świętego, narodził się z Maryi Panny. Umęczon pod Ponckim Piłatem, ukrzyżowan, umarł i pogrzebion. Zstąpił do piekieł. Trzeciego dnia zmartwychwstał, wstąpił na niebiosa, siedzi po prawicy Boga Ojca wszechmogącego. Stamtąd przyjdzie sądzić żywych i umarłych. Wierzę w Ducha Świętego, święty Kościół powszechny, świętych obcowanie, grzechów odpuszczenie, ciała zmartwychwstanie, żywot wieczny. Amen.

Rozdział IWierzę

Zawsze kiedy wyznajemy wiarę Kościoła, odmawiając Skład Apostolski lub, bardziej rozwinięty, Symbol Nicejsko-Konstantynopolitański, zaczynamy od słów: „Wierzę”. Wierzyć to ufać. Chrześcijanie wyznają: „Jestem wierzący” lub „Wierzę w Boga”.

Ufać komuś to wejść z nim w relację wewnętrznej komunii, jak w przyjaźni lub miłości małżeńskiej. „Być wierzącym” to „mieć wiarę”. „Wiara jest osobowym przylgnięciem całego człowieka do Boga, który się objawia. Obejmuje ona przylgnięcie rozumu i woli do tego, co Bóg objawił o sobie przez swoje czyny i słowa” (KKK8 176).

To wolne i osobowe przylgnięcie wymaga pomocy Boga. To On uzdalnia człowieka do tego, by Mu ufał. Duch Święty porusza z kolei serca i udziela „wszystkim słodyczy w uznawaniu i dawaniu wiary prawdzie” (KKK 153). O ile wiara jest łaską, jest też aktem woli człowieka, który w żaden sposób nie jest sprzeczny z rozumem. Wierzyć pomagają człowiekowi również znaki: do objawienia w dosłownym znaczeniu dołączają się cuda Chrystusa i świętych oraz rozrastanie się Kościoła i jego świętość w dziejach, kiedy to w każdym pokoleniu pojawiały się nowe postacie Bożych ludzi. Słowo Boga przekracza granice rozumu i doświadczenia każdego człowieka, daje jednak większe światło niż światło rozumu.

Zaufanie jest zawsze ryzykowne i często trudne. Kardynał Newman mawiał: „Dziesięć tysięcy trudności nie powoduje jednej wątpliwości”. Wierzyć to szukać zrozumienia, rozpoznawać zarysy objawienia, które stają się coraz wyraźniejsze, a rozum i serce chcą do nich przylgnąć. Święty Augustyn wyznawał: „Wierzę, aby rozumieć, i rozumiem, aby głębiej wierzyć”. Ważna jest też świadomość, że: „Nierozwiązywalna sprzeczność między wiarą a naukami przyrodniczymi nie istnieje, ponieważ nie może istnieć podwójna prawda. Nie może być mowy o prawdzie wiary, która stanowiłaby konkurencję dla prawdy nauki. Istnieje tylko jedna prawda, na której opiera się zarówno wiara, jak i rozum. (…) Wiara przypomina naukom przyrodniczym o tym, żeby nie zajmowały pozycji Boga i by służyły stworzeniu. Nauki przyrodnicze muszą respektować godność osoby ludzkiej” (Youcat 23).

Wreszcie, o ile wiara jest aktem absolutnie osobistym, jest ona w takim samym stopniu aktem Kościoła. „Pojedynczy wierzący dobrowolnie zgadza się z »wierzymy« Kościoła” (Youcat 24). Każdy otrzymuje wiarę od Kościoła. Wiara wspólnoty bezustannie wzbogaca moją wiarę, podobnie jak moja wiara wzmacnia wiarę innych albo wręcz daje jej początek. Wiara chrześcijanina jest zawsze „podzielaniem wspólnych przekonań”.

„Tę wiarę, którą otrzymaliśmy od Kościoła – pisze św. Ireneusz – zachowujemy troskliwie, ponieważ nieustannie, pod działaniem Ducha Bożego, odmładza się ona jak cenny depozyt zamknięty we wspaniałym naczyniu i odmładza naczynie, które ją zawiera”9 (KKK 175).