Koncepcje i metody zarządzania zasobami leśnymi. Polska i świat - ebook

Zmiany w modelu zarządzania zasobami leśnymi zapoczątkowane zostały w Europie pod koniec ubiegłego wieku. Ze względu na różnorodność czynni­ków strukturotwórczych powstałe przedsiębiorstwa leśne posiadają różne rozwiązania organizacyjno-prawne zarządzania zasobami leśnymi. W obli­czu coraz poważniejszych wyzwań, przed jakimi staje dziś europejska gospodarka leśna, gremia zajmujące się zarządzaniem przekonują się wzajemnie o jedynym i godnym do naśladowania własnym modelu zarządzania zasobami leśnymi. Takie stawianie sprawy nie rozwiązuje problemu i prowadzi do sytuacji, że nadal sprawą otwartą pozostaje sposób, w jaki obecnie należy zarządzać zasobami leśnymi.

Współczesny model zarządzania zasobami leśnymi w Polsce wymaga zmian, zarówno w zakresie administrowania, jak i zarządzania tymi zasobami. Ma to istotne znaczenie w kontekście wzrostu kosztów produkcji leśnej, liberalizacji rynku produktów leśnych oraz wzrostu zapotrzebowania na pozapro­dukcyjne funkcje lasu. Model wielofunkcyjnej gospodarki leśnej zdominowany jest przez potrzeby i oczekiwania poszczególnych grup społecznych. Opiera się on na koncepcji zrównoważonego rozwoju oraz społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstwa (potwierdzeniem tego przekonania są współczesne aspekty zarządzania państwowymi zasobami leśnymi). Wraz z dynamiką zmian potrzeb interesariuszy, zmieniać się musi gospodarka za­sobami leśnymi oraz formy jej organizacji i zarządzania. Dotychczasowy model gospodarki leśnej, zapewniał równowagę pomiędzy nakładami na działal­ność produkcyjną i dochodem uzyskiwanym z realizacji tej produkcji. W tym kontekście realizacja pozaprodukcyjnych funkcji lasu skutkuje pogorszeniem rentowności tego modelu. Dlatego też należy poszukiwać nowych źródeł finansowania w celu możliwości realizowania pozaprodukcyjnych funkcji lasu.

Przeprowadzone w niniejszej książce rozważania, obok wartości poznawczych, posiadają także wartości aplikacyjne. Wnioski z nich wynikające moż­na wykorzystać w praktyce, w celu dostosowania obecnie funkcjonującego modelu zarządzania zasobami leśnymi w Polsce do warunków zmieniające­go się otoczenia. Z tego względu z treścią książki winni zapoznać się praktycy funkcjonujący w obszarze zarządzania zasobami leśnymi, a także stu­denci studiów wyższych o charakterze rolniczym i ekonomicznym.

Wprowadzenie 5

Rozdział 1
Pojęcie i koncepcja modelu zarządzania 15
1.1. Model zarządzania - model biznesu 16
1.2. Społeczna odpowiedzialność w biznesie 25
1.3 Zrównoważony rozwój 32

Rozdział 2
Teoretyczne aspekty zarządzania państwowymi zasobami leśnymi 39
2.1. Cele i zasady prowadzenia gospodarki leśnej 40
2.2. Wielofunkcyjne gospodarstwo leśne 50
2.3. Społeczno-ekonomiczne aspekty gospodarki leśnej 56

Rozdział 3
Analiza uwarunkowań funkcjonowania systemu 63
3.1. Warunki przyrodnicze 63
3.2. Struktura własności 67
3.3. Zakres funkcjonowania 70
3.4. Źródła finansowania 75
3.5. Typy organizacji leśnych 78

Rozdział 4
Modele zarządzania zasobami leśnymi w wybranych krajach 87
4.1. Europa 91
4.1.1. Polska 91
4.1.2. Finlandia 98
4.1.3. Szwecja 105
4.1.4. Austria 112
4.1.5. Wielka Brytania 118
4.1.6. Porównanie zaprezentowanych modeli 124
4.2. Ameryka Północna 127
4.2.1. Stany Zjednoczone Ameryki Północnej 127
4.2.2. Kanada 136
4.3. Synteza 144

Rozdział 5
Kierunek rozwoju modelu zarządzania zasobami leśnymi w Polsce 151
5.1. Diagnoza czynników zewnętrznych 152
5.2. Diagnoza czynników wewnętrznych kształtujących model zarządzania zasobami leśnymi o charakterze narodowym w Polsce 161
5.3. Określenie kierunków działań dostosowawczych 170
5.4. Ustalenie obszaru i zakresu działań 173
5.5. Tworzenie modelu zarządzania 180

Zakończenie 185

Bibliografia 189

Spis rysunków 197
Spis tabel 199
Załączniki 201