Historia Izraela - ebook

SPIS MAP

1. Osadnictwo syjonistyczne w okresie pierwszej i drugiej alii, 1882–1918

2. Plan podziału komisji Peela, 1937

3. Plan podziału UNSCOP, 1947

4. Granice zielonej linii porozumienia rozejmowego z 1949

5. Mapa nowego osadnictwa w latach 1948–1959

6. Narodowy System Wodny, 1964

7. Granice po wojnie sześciodniowej oraz osadnictwo na okupowanych terytoriach w latach 1967–1977

8. Plan Alona, lipiec 1967

9. Tymczasowe porozumienie izraelsko–egipskie 1974

10. Mapa po porozumieniu z Camp David 1978

11. Osadnictwo na terytoriach okupowanych w latach 1977–1988

12. Mapa Autonomii Palestyńskiej według porozumienia w Oslo 1993SŁOWO WSTĘPNE DO WYDANIA POLSKIEGO

Historia Izraela Anity Shapiry to świetnie napisana, pasjonująca książka. Autorka opisuje w niej historię syjonizmu i dzieje współczesnego Izraela. Składają się nań dziesiątki fascynujących osobowości, sugestywne opisy sporów, konfliktów i napięć oraz procesów społecznych. Przedstawiono wyraziste portrety Dawida Ben Guriona, założyciela Państwa Izrael i Menachema Begina, wieloletniego premiera i lidera prawicy. Bardzo przekonująco i obiektywnie – o co trudno w kraju tak rozdyskutowanym i bardzo emocjonalnym – opisuje Autorka kolejne kryzysy rządowe, wojny z państwami arabskimi, kłótnie polityków. Pisze o politykach, ale daleko wykracza poza język politologii. Przez pryzmat wielkich postaci i ruchów politycznych widzi przemiany zachodzące w mentalności Izraelczyków, w ich kulturze i życiu codziennym. Historię Izraela rozpoczyna opowieść o latach dominacji lewicy oraz Żydów wywodzących się z Europy Środkowej w życiu politycznym, kończy zaś zwycięstwo prawicy, silna pozycja ruchów religijnych i mocno konfrontacyjna polityka obecnego premiera. W książce zawarto wiele wiadomości i opinii, jest o czym czytać i jest czego się uczyć. Dzieje państwa Izrael to jedyna w swoim rodzaju historia sukcesu, stworzenie niemal od nowa narodu zakorzenionego w czasach diaspory, ale zarazem takiego, który buduje dynamiczną gospodarkę, obrasta nowoczesną kulturą, prezentuje najnowsze zdobycze techniki i jest słusznie dumny ze swoich osiągnięć. Książkę polecam wszystkim interesującym się współczesnym światem, zwłaszcza problematyką Bliskiego Wschodu.

Paweł Śpiewak, profesor Uniwersytetu Warszawskiego,

dyrektor Żydowskiego Instytutu HistorycznegoPODZIĘKOWANIA

Książka ta zrodziła się z zachęty profesora Jehudy Reinharza. Podczas jednej ze swoich wizyt w Izraelu zwrócił się do mnie z propozycją, bym zajęła się spisaniem całościowej historii Izraela, od początków ruchu syjonistycznego aż do dzisiaj. Większość opracowań historii Izraela skupia się na konflikcie arabsko-żydowskim. Jemu chodziło o projekt bardziej ambitny: bez odchodzenia od analizy konfliktu, historia powinna obejmować wewnętrzną politykę żydowską, imigrację i budowanie narodu, sytuację gospodarczą i społeczną, a także podłoże kulturowe i ideologiczne. Przyjęłam wyzwanie, uważając, że przyszedł już czas na takie dzieło. Profesor Ilan Troen obserwował uważnie powstawanie tej książki i dzielił się ze mną swymi doświadczeniami z wykładania wiedzy o Izraelu na Brandeis University.

Sylvia Fuks Fried organizowała wiele etapów całego projektu. Jestem zachwycona tym, że książka ukazuje się w ramach Brandeis University Press Schusterman Series w dziedzinie Wiedza o Izraelu.

Oczywiście książka taka nie mogła powstać w oparciu o wyłącznie moją wiedzę i badania źródeł. Polegałam na szerokiej znajomości historii syjonizmu i Izraela, zyskanej w ciągu czterdziestu lat badań i studiów. Jednak w niektórych rozdziałach, zwłaszcza tych dotyczących niedawnej przeszłości, korzystałam z opracować oraz z porad badaczy specjalizujących się w konkretnych dziedzinach. Następnie wymienieni badacze zgodzili się przeczytać poszczególne rozdziały, a ich sugestie pomogły mi w nadaniu im ostatecznej formy: Mordechaj Bar On, rozdziały 7 i 12; Jacob Metzer, rozdziały 9 i 18; Jaron Tsur, rozdział 10; Moti Golani, rozdział 12; Arje Naor, rozdział 17; Itamar Rabinowicz, rozdziały 18 i 19; Nissim Leon, rozdział 18; Sara Ossietzky-Lazar, rozdział 19.

Dr Nurit Cohen-Levinovsky była moją asystentką w całym projekcie. Była dla mnie ogromną pomocą, znajdując źródła, sprawdzając fakty i szczegóły, pomagając unikać kłopotów. Nadzorowała także tworzenie map zaprojektowanych przez kartografa, Reuwena Sofera.

Anthony Berris, skromny kibucnik z Bet ha-Emek, zrobił znakomity przekład mojego tekstu z hebrajskiego; Stephanie Golden oszlifowała go i nadała mu ostateczną formę. Obojgu jestem niezwykle wdzięczna.

Miriam Hoffman i Anina Selve z Brandeis University fachowo zajęły się sprawami administracyjnymi; dr John R. Hose, szef Brandeis University Press, od samego początku gorąco książkę wspierał; Phyllis Deutsch, redaktor naczelna oraz wszyscy pracownicy University Press of New England dołożyli swoje redaktorskie i plastyczne doświadczenie. Wszystkim im jestem wdzięczna.

Anita Shapira • Tel Awiw, 2012

PODZIĘKOWANIA DO WYDANIA POLSKIEGO

Serdecznie podziękowania należą się przede wszystkim tłumaczce książki Annie Dorocie Kamińskiej. Profesjonalizm tłumaczenia wpłynął w zasadniczym stopniu na końcowy, mam nadzieję życzliwie przyjęty przez Czytelników, efekt przedsięwzięcia.

Prof. Paweł Śpiewak zgodził się opatrzeć książkę słowem wstępnym, w którym w kilku celnych zdaniach pokazał najistotniejsze problemy, zachęcając Czytelnika do zapoznania się z jej treścią. Za podjęcie się tego niełatwego zadania serdecznie dziękuję.

Autorka oraz Wydawca polskiego przekładu pragną podziękować również Philipowi Earlowi Steele’owi – recenzentowi i inicjatorowi tego projektu − bez którego entuzjazmu, życzliwej i bezinteresownej pomocy książka ta nie ukazałaby się.

Anita Shapira • Tel Awiw, 2018UWAGA AUTORKI

Przypisy w tej książce poświęcone są cytatom bezpośrednim, źródła wykorzystane przy pisaniu wymienione są w bibliografiach na końcu każdego rozdziału, a czytelników gorąco zachęcam do wykorzystania ich w celu uzyskania bardziej szczegółowego obrazu i dokładnej analizy. Każdy rozdział zawiera także sugerowane inne lektury, dostępne w języku angielskim. Lista sugerowanych dalszych lektur w języku hebrajskim dostępna jest na stronie internetowej Schusterman Center for Israel Studies: www.brandeis.edu/israelcenter/shapira.html.

NOTA TRANSKRYPCYJNA

W tekście głównym zastosowano polską transkrypcję nazw, imion i nazwisk hebrajskich, natomiast w bibliografii i przypisach zachowano zapisy z angielskiego wydania książki, będącego podstawą tłumaczenia. Wyjątek stanowią imiona i nazwiska osób stosujących ze względów zawodowych lub innych ustaloną formę zapisu w alfabecie łacińskim, najczęściej w transkrypcji angielskiej. Nazewnictwo geograficzne jest zgodne z publikacją Nazewnictwo geograficzne świata, wydaną przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju.Wydawnictwo Akademickie DIALOG

specjalizuje się w publikacji książek dotyczących języków, zwyczajów, wierzeń, kultur, religii, dziejów i współczesności świata Orientu.

Naszymi autorami są znani orientaliści polscy i zagraniczni, wybitni znawcy tematyki Wschodu.

Wydajemy także przekłady bogatej i niezwykłej literatury pięknej krajów Orientu.

Redakcja: 00-112 Warszawa, ul. Bagno 3/219
tel. (22) 620 32 11, (22) 654 01 49
e-mail: [email protected]

Biuro handlowe: 00-112 Warszawa, ul. Bagno 3/218
tel./faks (22) 620 87 03
e-mail: [email protected]
www.wydawnictwodialog.pl

Serie Wydawnictwa Akademickiego DIALOG:

• Języki orientalne

• Języki Azji i Afryki

• Literatury orientalne

• Skarby Orientu

• Teatr Orientu

• Życie po japońsku

• Sztuka Orientu

• Dzieje Orientu

• Podróże – Kraje – Ludzie

• Mądrość Orientu

• Współczesna Afryka i Azja

• Vicus. Studia Agraria

• Orientalia Polona

• Literatura okresu transformacji

• Literatura frankofońska

• Być kobietą

• Temat dnia

• Życie codzienne w…

Prowadzimy sprzedaż wysyłkową