Żywoty Świętych Pańskich. Tom Pierwszy. Styczeń - ebook

STYCZEŃ

Dnia 1. stycznia

Uroczystość Imienia Jezus. (Przypada na II. niedzielę po 3 Królach)

Uroczystość dzisiejsza poświęcona jest czci Najświętszego Imienia JEZUS. Imię to najświętsze i wymaga największego poszanowania. Święte, bo imię samego Boga-Człowieka, który niebo opuścił, ciało ludzkie wziął i zstąpił na ziemię dla naszego zbawienia. Jest to więc imię samego Boga. Jezus znaczy tyle co Bóg-Odkupiciel, Zbawiciel. W tym Imieniu więc zawarty jest cały ogrom miłości i poświęcenia Chrystusa dla ludzkości. W nim zawarte są wszystkie słowa i uczynki, modlitwy i umartwienia, jakie Syn Boży ponosił dla nas. Ono przypomina nam pot i krew najświętszą, rany i boleści, męki i krzyż Zbawiciela. Wszystko, co Syn Boży uczynił dla nas od żłóbka do grobu przypominamy sobie i staje nam przed oczami duszy, kiedy wymawiamy to najsłodsze Imię Jezus.

Jezus to imię najświętsze, bo przez samego Boga w wieczności nadane jest Synowi Bożemu: ˝Nazwane jest imię Jego Jezus, które było nazwane od anioła, pierwej, niźli się w żywocie poczęło˝ (Łukasz 2, 21). Kiedy zbliżał się czas odkupienia ludzkości, sam Bóg Ojciec posłał do Panienki, którą od wieków wybrał na matkę Swego Syna, Archanioła Swego Gabryela i rzekł przez usta posłańca Swego do Maryi: ˝Oto poczniesz w żywocie i porodzisz syna, a nazwiesz imię Jego Jezus.˝ (Łuk. 1, 31.)

Wielkie to imię dla niezgłębionego znaczenia swego, wielkie, bo przez Boga samego dane. Lecz jak wielkie tak również potężne i mocne w działalności Swej. Święty Paweł mówi, że na Jego wezwanie wszelkie się zgina kolano, niebieskie, ziemskie, i podziemne. Sam Zbawiciel zapewnia nas, że: ˝Jeźli o co prosić będziecie Ojca w imię moje, da wam˝ (św. Jan 16, 23). ˝W imię moje, mówi Zbawiciel (św. Marek 16,17,18), czarty będą wyrzucać, nowemi językami będą mówić, węże brać będą, i choćby co śmiertelnego pili, szkodzić im nie będzie.˝ Mocą tego Imienia leczyli Apostołowie chorych i liczne cuda czynili, jak nam opowiadają dzieje apostolskie.

Dzieci tego świata zwykłe obchodzić dzień Imienin swych, poświęcając czci własnego imienia czas i zabawę. Kiedy zbliży się dzień imienia ojca lub matki spieszą dobre dzieci, by obchodzić ten dzień wspólnem świętem familijnem, by przez to dać dowód wdzięczności i miłości ku rodzicom i przypomnieć sobie ich dobrodziejstwa. To też słuszną i godziwą rzeczą było, by Kościół Boży ustanowił dzień uroczysty, w którymby obchodził pamiątkę Imienia najlepszego Ojca, w którymby w szczególny sposób dał wyraz najgłębszego szacunku, jaki się należy temu najświętszemu i najdoskonalszemu Imieniu Jezus.

Przez kilka wieków łączył Kościół Boży uroczystość Imienia Jezus z uroczystością Obrzezania Pańskiego. Tak było aż do wieku 15. Naonczas żył we Włoszech gorliwy misyonarz, a gorący czciciel Imienia Jezus, św. Bernardyn z Sieny. Ten przechodząc w szerz i dłuż Włochy, miewał żarliwe nauki i gorącemi słowami nawoływał do pokuty. A chcąc lud tem skuteczniej pobudzić do żalu i miłości ku Jezusowi, zwykł był na osobnej tabliczce wypisywać Imię Jezus, i pokazując je ludowi, wpajać w niego cześć do Imienia Jezus. Stolica Apostolska pochwaliła to postępowanie i zaleciła rozszerzanie czci Imienia Jezus. Zajął się tem Franciszkanin, Bernard z Brustis. Ten ułożył osobne modlitwy kościelne dla kapłanów i osobną Mszę św. ku czci Imienia Jezus, którą ojciec św. Klemens XIII. zatwierdził. Było to w roku 1530.

Odtąd obchodził zakon Franciszkanów uroczystość Imienia Jezus osobnem świętem dnia 14.stycznia. Wnet zawiązywały się bractwa Imienia Jezus, obdarzone przez papieży licznemi odpustami. Papież Inocenty XIII. (w roku 1721) nakazał uroczystość Imienia Jezus obchodzić w całym Kościele. Jako dzień święta naznaczył drugą niedzielę po 3 Królach.

Podczas gdy inne uroczystości i święta Pana Jezusa przypominają nam poszczególne tajemnice z życia Pana i Zbawiciela naszego, uroczystość Imienia Jezus łączy w sobie pamiątkę wszystkich dobrodziejstw i całej miłości Jezusa ku nam. Obchodzimy więc to święto z szczególną czcią, przypominając sobie wszystko to, co Syn Boży uczynił dla nas i dla naszego Zbawienia.

Nauka

Święto Imienia Jezus przypomina nam obowiązek poszanowania, jakie się temu najświętszemu Imieniu należy. Przypomina nam w szczególny sposób drugie przykazanie Boże. ˝Nie będziesz brał imienia Pana Boga twego nadaremno˝. Jak często grzeszymy przeciwko temu przykazaniu. Przypomnę tylko niepotrzebne wymawianie tego najświętszego Imienia w gniewie, złości, niecierpliwości, bez wszelkiej potrzeby z grzesznego przyzwyczajenia. Wymawiajmy często imię Jezus, lecz wymawiajmy je w pobożności, w potrzebach, w pokusach. ˝Jedząc, pijąc, podróżując,˝ mówi św.Chryzostom, ˝wymawiaj Imię Jezus.˝ Czyń wszysto w imieniu Jezusa, a wszystkiego dokonasz. Wymawiając z wiarą imię Jezus, odpędzisz choroby, i szatana odegnasz od siebie. ˝W Imię Jezus nawrócił się świat i niebo się otworzyło.˝ ˝Imię Jezus,˝ mówi św.Bernardyn, ˝daje nam pociechę w cierpieniu, a gdy ono przygniata nas najokropniej, wtedy jak najgłośniej wzywajmy Jezusa.˝ ˝Jak tylko wymówię Imię Jezus,˝ mówi św.Bernard, ˝zaraz dobre myśli powstają w mej duszy.˝ Używajmy imienia Jezus jako pozdrowienia katolickiego. ˝Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus,˝ oto pozdrowienie katolickie, zaprowadzone przez Kościół, zaopatrzone w odpusty.

Uroczystość Obrzezania Pańskiego

˝A gdy się spełniło ośm dni,˝ tak pisze św.Łukasz (2,21), ˝iżby obrzezano dzieciątko, nazwane jest imię Jego Jezus, które było nazwane od Anioła pierwej, niźli się w żywocie poczęło˝. Pierwszy dzień w roku poświęcony jest pamiątce obrzezania dzieciątka Jezus.

Kiedy Pan Bóg powołał w Starym Zakonie Abrahama i potomstwo jego wybrał sobie na lud swój, z którego miał się narodzić Chrystus Pan, wtenczas to postanowił i nakazał obrzezanie jako zewnętrzny znak przynależności do ludu wybranego. Z chwilą obrzezania przechodziło dziecko z obozu pogaństwa na łono ludu żydowskiego, stawało się członkiem ludu Bożego. Obrzezanie było więc w Starym Zakonie aktem przyjęcia do prawdziwej wiary, znakiem przymierza między prawowiernym Izraelitą a Bogiem, zatwierdzeniem owego wielkiego przyrzeczenia, które kiedyś dał Pan Bóg Abrahamowi.

Lecz oprócz tego miało obrzezanie w Starym Zakonie jeszcze inne, głębsze znaczenie. Wiemy, że w Starym Zakonie były pewne obrządki ustanowione przez samego Boga, które pomagały żydom do wewnętrznego usprawiedliwienia się przed Bogiem, a nawet usprawiedliwiały i uświęcały wewnętrznie przez wiarę i ufność w przyszłego Mesyasza. Takich znaków zewnętrznych, które były przedobrażeniem Sakramentów nowozakonnych, ustanowił Pan Bóg w Starym Zakonie cztery: Baranek Wielkanocny, jako figura Najświętszego Sakramentu, święcenie kapłanów, jako przedobrażenie Sakramentu kapłaństwa, rozmaite oczyszczenia, kąpiele przepisane obrządkami, jako figura Sakramentu pokuty i wreszcie obrzezanie jako przedobrażenie Sakramentu chrztu św. i wewnętrznego usprawiedliwienia się i uwolnienia od grzechu pierworodnego. Obrzezanie więc, jak pisze papież Inocenty IV, odpuszczając winę grzechu pierworodnego, było zewnętrznym wyrazem wiary w przyszłe zasługi Chrystusa Pana, który przez mękę i krew swoją zmazał winę grzechu pierworodnego. Obrzezanie więc przypominało nędzę grzechu pierworodnego i potrzebę oczyszczenia się z takowego przez obrządek starozakonny.

Pan Jezus, aczkolwiek bez grzechu, bo za sprawą Ducha św. w przeczystem łonie dziewiczej swej Matki poczęty, jednak poddał się prawu obrzezania. Św. Bernard, rozważając tajemnicę obrzezania Chrystusowego, powiada, że ono wzywa nas do podziwiania pokory Jezusowej, który będąc przeczystym, poddaje się prawu oczyszczenia z grzechów przepisanemu przez zakon, że ono wzywa nas do miłości ku Chrystusowi, który pierwsze krople krwi swej najświętszej przelewa już jako niemowlę dla ludzkości, jako zadatek przyszłej krwawej swej męki, że ono wzywa nas do naśladowania Chrystusa Pana w poddawaniu się pod przykazania prawa zakonnego.

Zaiste przedstawia nam dzisiaj ta dziecina Boża wzór najgłębszej pokory. Przez narodzenie swoje poniżył się Pan Jezus tak dalece, że wziął ciało skończonego stworzenia, podległe zepsuciu, przez obrzezanie staje się podobnym grzesznikom, poniża się tak dalece, że bierze na siebie skalanie i brzydotę grzechu pierworodnego, staje się członkiem skażonej ludzkości w oczach świata. Ten, w którego piękność wpatrują się Anieli, sam się policza między stworzenia zeszpecone grzechem.

Z miłości ku nam zapragnął Zbawiciel od wieków cierpieć za nas i tę mękę rozpoczyna już jako dziecko, przelewając pierwsze krople swej najdroższej krwi. Już w obrzezaniu spełnił Pan Jezus właściwie swe posłannictwo, bo pierwsze te krople krwi Boga-Człowieka starczyły do odkupienia ludzkości.

Lecz inne jeszcze były powody, dla których Pan Jezus poddał się starozakonnemu prawu obrzezania. Św.Tomasz z Akwinu podaje ich kilka. Najpierw, by pokazać światu, że prawdziwe ciało ludzkie wziął na siebie, a nie, jak to później twierdziło wielu sekciarzy, że miał ciało pozornie tylko ludzkie. Dalej, by pokazać żydom, że jest prawdziwym Mesyaszem, pochodzącym z rodziny Abrahamowej, i by nie dać zgorszenia żydom przez zaniedbanie obowiązków, jakie nakładało prawo zakonne.

Przez obrzezanie stał się członkiem ludu wybranego, poświęcił się służbie Boga, ludzkości i prawa Mojżeszowego, a za to odebrał imię Jezus, czyli Bóg-Zbawiciel, Odkupiciel.

Nauka

Stoimy dzisiaj na progu nowego roku. Ilekroć patrzymy w tę wschodzącą zorzę roku nowego, tyle razy z tęsknotą zwracamy się do roku ubiegłego, przypominamy sobie przeżyty czas, który nigdy już nie wróci, przebiegamy myślą ubiegłe chwile, zapominamy o chwilach smutku, a przypominamy sobie tylko dni szczęścia.

A kiedy patrzymy w dal i wpatrujemy się w niepewną, ciemną przyszłość, pytamy się, cóż ona nam przyniesie? Oto nastrój dnia dzisiejszego. Tak rok rocznie z tkliwością i smutkiem stojąc nad grobem roku starego, żegnamy schodzącego przyjaciela, a z obawą i strachem witamy rok nowy. A tymczasem niknie rok po roku, jak niknie fala za falą wichrem gnana, niknie i pędzi na oceanie czasu ku brzegom wieczności. Dziesiątki lat gonią drugie dziesiątki, gnane wichrem czasu, a koło nas wszystko się zmienia. Czas nowych przynosi nam ludzi, stwarza nowe otoczenie, nowe położenie, inne potrzeby, nowe generacye. Czas wszystko zmienia, bo czas to zmiana rzeczy. Nowe kolebki ściele niewiasta, co było dzieckiem, w męża urasta, co było mężem, głowa siwa, co było starcem, mogiła pokrywa. Na drzewie bytu wszechrzeczy liść opada po liściu, gnije, marnieje i znika. Na kolumnie nieśmiertelności stoi dusza ludzka, bezsilnie dmie o nią wicher czasu, bezsilnie chuczą fale czasu rozbijając się o nią, na próżno szaleje nad nią zachłanna burza zniszczenia, spiżowa, niezmienna wśród burz zniszczenia i czasu stoi dusza ludzka, a nad nią chorągiew z napisem ˝nieśmiertelna˝.

Święta Eufrozyna, dziewica (Około r. 430)

Długi czas małżeństwo bogobojnego Pafnucego za czasów cesarza Teodozego II. było bezdzietnem, aż zmiłował się Bóg nad prośbami i modlitwami, dał mu córkę, którą nazwano Eufrozyną t.j. wielką radością. Dzieweczka dwunastuletnia służbie Bożej z lubością się poświęcała, a już zupełnie jej się oddała, kiedy jako ośmnastoletnia dziewica miała sposobność poznać życie klasztorne. Odtąd wyrzekła się ponęt świata, klejnoty swe przeznaczała na wsparcie ubogich, sama zaś ubierała się w włosiennicę - najmilszą zaś jej zabawą były najczęstsze rozmowy duchowne.

Rady udzielone jej przez pewnego duchownego nakłoniły ją do opuszczenia domu rodzicielskiego, aby nie narażać się na pokusy sprzeniewierzenia się szczeremu postanowieniu wyłącznej służby Bożej; wiedziała bowiem dobrze, że ojciec ciągle myślał, aby ją wydać za mąż, kiedy ani przypuszczał, jak wręcz przeciwnymi myślami żyła ukochana jego córka. Aby tem snadniej się ukryć, a mianowicie uniknąć jakichkolwiek poszukiwań w klasztorach żeńskich, męskie przywdziała szaty, a natchniona z Bożej łaski siłą męską zwalczyła wrodzoną panieńską bojaźliwość, udając się w świat szeroki - dla Boga.