Odwaga w przywództwie

Autorka stara się znaleźć odpowiedzi na następujące pytania:
– Czy lękowe style więzi są koniecznym i wystarczającym predyktorem rozwoju „emocjonalnej ślepoty” i dysocjacji?
– W jakich warunkach bezpieczne przywiązanie stanowi fundament adaptacyjnego radzenia sobie z konsekwencjami traumy, a w jakich nie chroni już wystarczająco efektywnie?
– Czy dezintegracja psychiczna, będąca skutkiem skłonności do patologicznej dysocjacji, sprzyja zaburzeniom afektywnym, analizowanym w książce na przykładzie uzależnienia od alkoholu?
– Jak to się dzieje, że powiązane ze sobą aleksytymia i dysocjacja, pełniąc rolę nieadaptacyjnych mechanizmów radzenia sobie z emocjami negatywnymi – głównie lękiem i złością – utrudniają radzenie sobie z przeciwnościami opartymi na refleksji i samokontroli oraz wręcz blokują dojrzałe relacje z innymi?

Książka ta przeznaczona jest dla przedstawicieli psychologii klinicznej, neurokognitywistyki, psychologii poznawczej i psychologii rozwoju człowieka, psychoterapeutów, psychotraumatologów, terapeutów uzależnień. Publikacja adresowana jest także do osób zainteresowanych wpływem stylów więzi na rozwój emocjonalny człowieka, również w kontekście tworzenia bliskich relacji w dorosłości – w tym związków romantycznych.
Elżbieta Zdankiewicz-Ścigała – psycholog, dr nauk humanistycznych, pracuje na Uniwersytecie SWPS w Warszawie. Autorka artykułów i książek naukowych z zakresu uwarunkowań rozwoju psychicznej reprezentacji emocji w normie i patologii (aleksytymii) oraz zaburzeń po stresie traumatycznym. Realizuje projekty badawcze w obszarze wpływu traum na rozwój PTSD i innych zaburzeń związanych z konsekwencjami traum złożonych. Kieruje autorskimi studiami podyplomowymi na Uniwersytecie SWPS: Psychologia kryzysu i interwencji kryzysowej oraz Psychotraumatologia. Od kilkunastu lat nieprzerwanie zajmuje się praktyką kliniczną, specjalizując się w psychoterapii osób, które doświadczyły traum złożonych. Jest członkiem m.in. Polskiego Towarzystwa Psychologicznego i European Society for Traumatic Stress Studies.

Animal Rationale to nie album przyrodniczy. Nie jest także tylko psychologiczną książką. To pięknie ilustrowany, wzruszający przewodnik, który pokazuje, że inspiracji do zmiany na lepsze możemy szukać także w świecie natury. Łukasz Bożycki, przyrodnik i wielokrotnie nagradzany fotograf przyrody, opisuje niezwykłe zachowania zwierząt: taktykę polowania wilków, strategię, za pomocą której błazenek przekształcił śmiertelnego wroga w sojusznika, wzruszające rytuały pogrzebowe słoni, zadziwiająco skuteczną komunikację pszczół i wiele innych. Paweł Fortuna szuka w tych zachowaniach inspiracji dla człowieka: możemy bowiem chronić swoich bliskich niczym piżmowół, być niezłomni jak chomik syryjski, przekraczać ograniczenia jak domowy kot i w stosownym momencie opuszczać rodzinne gniazdo – zupełnie jak pająk krzyżak. Animal Rationale to wspaniała, poruszająca książka o tym, jak zwierzęta mogą nas inspirować - doskonała lekcja dla ludzi!

Publikacja dotyczy przystosowania chorych do wybranych przewlekłych chorób somatycznych, takich jak cukrzyca, łuszczyca, reumatoidalne zapalenie stawów, przewlekła choroba nerek. Autorka wyodrębnia trzy grupy zmiennych konstytuujących proces przystosowania do choroby z uwzględnieniem jego uwarunkowań i efektu końcowego: zmienne wyjaśniające (subiektywne znaczenie choroby dla osoby chorej, wiedza na temat choroby), procesy pośredniczące (mediatory – sens życia, strategie radzenia sobie, korzyści związane z chorobą oraz moderatory – typ choroby, czas jej trwania) oraz zmienne wyjaśniane (akceptacja choroby i życia z nią, zdrowie psychiczne, bilans emocjonalny, zadowolenie z życia). Adaptacja rozumiana jako proces oraz przystosowanie jako efekt owego procesu zostały przeanalizowane z perspektywy psychologii pozytywnej, podkreślającej mocne strony osoby chorej, oraz psychologii poznawczej, ukazującej znaczenie procesów poznawczych w rozumieniu, a także przystosowaniu do choroby i związanych z nią uciążliwości i ograniczeń.
„Monografia ma charakter nowatorski, zawiera analizę złożonego procesu przystosowania do przewlekłych chorób somatycznych. Wypełnia lukę w polskim piśmiennictwie psychologicznym, ponieważ nie dotyczy jedynie radzenia sobie z chorobą i jego uwarunkowań, ale złożonego procesu adaptacji, którego efektem jest określony sposób przystosowania do choroby. Autorka prezentuje też propozycję wsparcia psychologicznego w tym procesie. Istotne znaczenie mają tutaj perspektywa psychologii pozytywnej – bazująca na zasobach osoby chorej i perspektywa poznawczo-behawioralna – odwołująca się do poznawczego wymiaru choroby.
Z recenzji prof. dr hab. Stanisławy Steuden (KUL)

Co jest tak niezwykłego w przyjaźni między psem a człowiekiem?
Jaki sens kryją te wszystkie historie o psach, które ponoć czytają w myślach, podsłuchują nasze rozmowy przy kawie i znikają błyskawicznie, gdy wspomni się o czymś nieprzyjemnym, jak na przykład wizyta u weterynarza? Czy relacja człowieka i psa jest naprawdę czymś wyjątkowym, czy jedynie – patrząc z zimnym dystansem – wyolbrzymioną przez ludzi, w gruncie rzeczy całkiem „błahą” sprawą? Mniej więcej tak samo „błahą”, jak relacja z wieloma innymi zwierzętami, które czują się pod naszą opieką lepiej lub gorzej. Czy pies jest „szczęśliwy” ze swojego życia w rodzinie składającej się jedynie tylko z ludzi i czego potrzebuje, żeby być „szczęśliwym”? A czego potrzebują jego pan i pani, żeby być równie „szczęśliwymi”?
Christoph Jung i Daniela Pörtl poszukują odpowiedzi na te pytania i opowiadają o kulisach szczególnego partnerstwa między człowiekiem i psem. Objaśniają, dlaczego kochamy psy i w jaki sposób nasza wspólna historia sprawia, że nie da się mówić o psach, nie mówiąc o ludziach. A także odwrotnie: nie możemy mówić o ludziach, nie wspominając o psach.

Książka jest poświęcona pamięci Profesora Pawła Izdebskiego (1958–2021). Zmarł przedwcześnie. Pożegnany został ze smutkiem, żalem oraz z poczuciem wielkiej straty. Księga pamiątkowa powstała z inicjatywy Jego najbliższych współpracowników z Katedry Psychologii Zdrowia UKW. Autorami prezentowanych tekstów są Koledzy, Przyjaciele i Nauczyciele. Ich uczestnictwo w tym przedsięwzięciu jest wyrazem szacunku dla Profesora oraz potrzeby upowszechnienia wiedzy o Jego nieprzeciętnych dokonaniach jako uczonego oraz nauczyciela akademickiego, ale także jako kolegi, który inspirował i wspierał ruch naukowy oraz społeczny w środowisku akademickim.

Profesor Paweł Izdebski był jednym z filarów Wydziału Psychologii Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Zaliczany jest do wybitnych znawców psychoonkologii. Podkreślał, że jest kontynuatorem szkoły psychologii zdrowia i rehabilitacji Profesora Romana Ossowskiego. Rezultaty Jego projektów naukowych w tym zakresie poszerzyły znacząco wiedzę o możliwościach poprawy leczenia i jakości życia chorych onkologicznie. Interesowała go również problematyka profilaktyki i rehabilitacji człowieka w okresie późnej dorosłości, a zwłaszcza starzenia się poznawczego. Nie mniej uwagi poświęcał historii psychologii oraz współczesnym problemom psychologicznym, na przykład uzależnieniom od Internetu.

Profesor Paweł Izdebski jako nauczyciel akademicki potrafił łączyć wysoką jakość realizowanych badań naukowych z dydaktyką. Skupiał wokół siebie wielu zdolnych młodych badaczy z wielu krajów i kręgów kulturowych. Był tutorem studentów psychologii i promotorem doktorantów, z których wielu dzisiaj pracuje naukowo. Był dla nich mentorem także w rozwiązywaniu dylematów życiowych. Włączał młodych badaczy w realizowane przez siebie zadania w dużych projektach międzynarodowych, np. w badaniach nad aktywnością w Internecie czy nad
barometrem nastroju społecznego na świecie. Bycie studentem Profesora Pawła Izdebskiego było zaszczytem. Jestem przekonany, że Jego studenci będą kontynuowali Jego dzieło.

Wspomnieć należy, że nasz Kolega Paweł był „niemodny”. Poza nauką interesował się sztuką muzyczną i taneczną. Był człowiekiem renesansu. Ponadto w systemie jego wartości najważniejszą była Rodzina. Zawsze jednak mogliśmy liczyć na Jego zaangażowanie w sprawy zawodowe i rzetelne wywiązywanie się z obowiązków, których się podejmował. Profesor Paweł Izdebski pozostawił po sobie trwały ślad w naukach o zdrowiu i w naszej dobrej pamięci. (z Przedmowy)

Przymiotnikiem, który chyba najczęściej towarzyszy słowu „decyzja”, jest przymiotnik „racjonalna”, bądź „nieracjonalna”. Ten pierwszy przymiotnik chętnie stawiamy wtedy, gdy mówimy o decyzjach własnych, ten drugi – wtedy, gdy mówimy o decyzjach innych. Ale to nie ta stronnicza praktyka zadecydowała o tytule obecnej książki. Zadecydował powszechnie przyjęty podział teorii decyzji na normatywną i opisową. Pierwsza formułuje zasady racjonalnego podejmowania decyzji, druga pokazuje błędy popełniane przy podejmowaniu decyzji.

Poza zatarciem ostrych granic między teorią normatywną i opisową, w badaniach nad podejmowaniem decyzji nastąpiła ostatnio jeszcze jedna charakterystyczna zmiana. Tradycyjnie normatywną teorią decyzji zajmują się ekonomiści, matematycy lub logicy, a teorią opisową – przede wszystkim psycholodzy. Ostatnio jednak, w ramach tzw. ekonomii eksperymentalnej (zwanej także behawioralną), coraz więcej ekonomistów zaczęło zajmować się nie tylko normatywną, ale także opisową teorią decyzji.

(…) nie wykluczając studentów innych kierunków nauk społecznych (socjologii, politologii, zarządzani, czy marketingu), książka ta była pisana przede wszystkim z myślą o studentach psychologii i ekonomii. To z ich strony oczekiwałbym nie tylko przyswojenia sobie, lecz także kontynuacji badań opisanych w tej książce. Ilekroć się to zdarzy, wysiłek włożony w tę pracę uznam za opłacalny.
(ze Wstępu)