Nieparzyści - ebook

PRZEDMOWA

Pamięć człowieka ma szerokie uwarunkowania organiczne, zarówno na poziomie ciała, jak i duszy. Jest dziedziczona genetycznie, ale i memetycznie – tworzą się bowiem kompleksy genów oraz memów, które pierwotnie determinują wyobrażenia człowieka oraz określają w ten sposób jego miejsce w społeczeństwie. Wpływają na jego twórczy stosunek do przeszłości, partycypowania w teraźniejszości oraz antycypowania przyszłości. Można nawet powiedzieć w języku archeologii kulturowej, że struktury dziedziczenia psychofizycznego stanowią coś na kształt „skamielin przewodnich”, wyrażających podłoże ludzkich wyobraźni, emocji i rozumowań o otaczającym ich świecie i żyjących w nim ludzi. Warto wtedy mówić czy pisać nie we własnym imieniu, ale wyrażać osobiste inspiracje artystyczne w formie niezależnej, czując, iż należy się do tej wspólnoty i uczestniczy się w przeżyciach jakie doświadczyły wcześniejsze pokolenia. Tak stara się czynić w wierszach zamieszczonych w tomiku „Nieparzyści” Eliza Segiet. Tu każdy utwór stanowi wartościową cegiełkę budującą architekturę aksjologiczną świata kultury, w którym egzystujemy. Jej wiersze przybierają formę monad ewokujących przeżycia i emocje organizujące się wokół wartości związanych z codziennym bytowaniem ludzi. Z czasem mogą one być transformowane, a ich zasadnicza struktura może ulegać dalszej proliferacji i uobecnia się nie tylko we wspomnieniach, ale również w percepcji i transcendencji ku aktualnej rzeczywistości.

Tomik krakowskiej poetki wydaje się mieć charakter typowo intencjonalny, skierowany na kwestie zawiązane z ludzkim egzystowaniem, konstytuujący z perspektywy przeszłości naszą możliwą teraźniejszość. Autorka nie mówi tu własnym głosem, ale wypowiada swoje przeżycia z perspektywy doświadczeń pokolenia ludzi żyjących wcześniej, pokolenia wpływającego także na wybory egzystencjalne następnych generacji. Głos poetki można też potraktować jako demaskowanie współczesnych mechanizmów psychospołecznych pojawiających się w skali globalnej, które mogą zagrażać istnieniu i funkcjonowaniu wartości budujących nasze człowieczeństwo.

Czytając kolejne utwory w tym tomiku, można odnieść słuszne wrażenie, że poetce chodzi przede wszystkim o pewien egzystencjalny rachunek zbiorowego sumienia ludzi; o to, by nie zapominali na czym polega ich ludzki sposób życia i urzeczywistniania, jakich domagają się wartości.

Prof. Ignacy S. FiutPrzeżycia

Wszędzie, gdzie będziemy,

przeszłość zostanie z nami.

Nie możemy od niej uciec –

zawsze jest i będzie

częścią nas samych.

Nie wykasujemy wyobrażeń,

które –

w zderzeniu z rzeczywistością –

mogą wydawać się nawet dziwne.

A nasze przeżycia

będą

– czasem milczeniem,

– czasem krzykiem,

mogą być zapomnieniem,

gdy umysł powie

dość.

Znaczki

Na protokołach milczenia,

ślady były nikłe:

krzyżyk,

haczyk,

albo inny znaczek.

Niewypowiedziane słowa

odbijały się na

wycieńczonym umyśle

i wychudłej skórze.

Zastanawiam się

czy to był jeszcze człowiek,

czy już ciało?

Czy o świcie odzyska siły,

czy przyjdzie rezygnacja?

Mury

Widzieliśmy

jak mury płakały krwią,

a oni

z uśmiechem strzelali.

Widzieliśmy ludzi,

– bezradny tłum,

który tylko mógł patrzeć.

Widzieliśmy katów.

Nie zapomnimy

jak deszcz obmywał ślady…

Nie zapomnimy

jak wszyscy się baliśmy

i nic nie mogliśmy zrobić.

Wokół widzieliśmy dramat

– w nas nie zabili

przeszłości i marzeń.

Koniec Wersji Demonstracyjnej