Swój urząd czynić

Profil obywatelski twórczości Jana Kochanowskiego

1 opinia

Format:

pdf, ibuk

DODAJ DO ABONAMENTU

WYBIERZ RODZAJ DOSTĘPU

19,95

Format: pdf

 

Dostęp online przez myIBUK

WYBIERZ DŁUGOŚĆ DOSTĘPU

Cena początkowa:

Najniższa cena z 30 dni: 11,97 zł  


19,95

w tym VAT

TA KSIĄŻKA JEST W ABONAMENCIE

Już od 24,90 zł miesięcznie za 5 ebooków!

WYBIERZ SWÓJ ABONAMENT

Jan Kochanowski podejmował problematykę obywatelską nieprzerwanie w ciągu całej swej działalności pisarskiej, w wypowiedziach literackich różnorodnych gatunkowo, w nieustannym przeplocie języka polskiego i łacińskiego. Stale też wrośnięta ona była w podłoże idei stanowiących constans w jego poglądach: o wartości cnoty, umiaru i służby ojczyźnie, a więc pozostawała silnie osadzona w gruncie aksjologii i etyki. Paradoksalnie jednak, odbywało się to równolegle do intensywnych działań gospodarczych poety, które ubogiego dziedzica połowy Czarnolasu uczyniły pod koniec życia człowiekiem niezwykle majętnym.
Utwory Kochanowskiego o profilu obywatelskim rozpięte są między narzędziami liryki i retoryki, ale każde działanie na rzecz dobra publicznego wymaga konkretów i osadzenia w grupie sprawczej. Główną rolą literatury nie jest w takich wypadkach wyrażanie uczuć twórcy, lecz zaszczepianie przekonań i uczuć w odbiorcach. Kryterium wartości utworu pojmowanego jako obywatelski stanowi jego skuteczność. Nasuwają się przy tym także pytania o subiektywnie i obiektywnie pojmowaną rację propagowanych poglądów. Po pierwsze więc - czy działania, do których dany utwór zachęcał, postrzegane były przez poetę jako zgodne z rzeczywistym interesem wspólnoty (zawsze głośno deklarowanym)? Po drugie zaś - czy to rozumienie było słuszne? Pytamy tym samym o skuteczność (równoznaczną tu z pięknem), o uczciwość perswazyjną i wreszcie o mądrość twórcy.
Takie swoiste spojrzenie na Jana z Czarnolasu zostało zaprezentowane w książce.


Rok wydania2018
Liczba stron224
KategoriaHistoria literatury
WydawcaWydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
ISBN-13978-83-8142-175-1
Numer wydania1
Język publikacjipolski
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

INNE EBOOKI AUTORA

Ciekawe propozycje

Spis treści

  Wstęp     5
  
  I. Pojęcie obywatela Rzeczypospolitej w XVI wieku     17
  
  II. U boku Piotra Myszkowskiego – kształtowanie ideologii konserwatywnej     25
  1. Zgoda – stanowisko możnowładców duchownych     25
  Uwarunkowania polityczne związane z sejmem egzekucyjnym 1562/1563     28
  Zgoda na tle „tętna” sejmu piotrkowskiego     41
  2. Satyr albo Dziki mąż – tradycjonalizm czy nowoczesny patriotyzm?     61
  3. Wróżki – szablonowe myśli o teorii państwa     74
  
  III. Drugie bezkrólewie – demokracja zdyskredytowana: „korona na słupie”     79
  
  IV. Odprawa posłów greckich – prawo i król versus demagogia     109
  
  V. W kręgu Jana Zamojskiego – wizerunki: między panegiryzmem a parenezą     143
  1. Władca     143
  Wcześniejsze wizerunki królów     143
  Ad Stephanem Bathorrheum Regem Poloniae inclytum, Moscho debellato et Livonia recuperata. Epinicion     146
  O wzięciu Połocka i De expugnatione Pollotei     153
  2. Antywzorzec władcy     162
  3. Rycerz     165
  Jan Tarnowski, rycerz i mąż stanu – wizerunek prototypowy     165
  Radziwiłłowie w dawniejszych utworach Kochanowskiego     167
  Epitalamijum na wesele Krysztofa Radziwiłła i Katarzyny Ostrowskiej     169
  Jezda do Moskwy i posługi […] ojczyźnie swej i Panom swym czynione Jego Książęcej M[ości] i Pana Krysztofa Radziwiłła […]     169
  Na marginesie modelu rycerza – rozważania o wojnie i pokoju     178
  4. „Nowy magnat”     180
  Dryas Zamchana, Pan Zamchanus, Dryas zamechska     181
  O statecznym słudze Rzeczypospolitej     186
  In nuptias […] Ioannis de Zamoscio […] ac Griseldis Bathorrheae […] epithalamion     187
  
  VI. Leksyka poety konotująca postawę obywatela Rzeczypospolitej     191
  
  Zakończenie     191
  Bibliografia     203
  Indeks utworów Jana Kochanowskiego     211
  Indeks osób     215
RozwińZwiń