Nowoczesne nauczanie - ebook

Książka przedstawia współczesne spojrzenie na proces uczenia się uczniów w kontekście ich potrzeb, motywacji, celów oraz korzyści, z jakimi powinni się spotkać w szkole. Spowodowana pandemią przerwa realnego uczenia w klasie wymusiła potrzebę stosowania nowych rozwiązań w nauczaniu.

Omówione w publikacji nowoczesne nauczanie powinno bazować na relacjach, współpracy i wspólnym poszukiwaniu rozwiązań, testowaniu różnych możliwości, pracy w kulturze błędów i korzystaniu z nieustannej informacji zwrotnej udzielanej sobie nawzajem.

Czytelnik znajdzie w książce odpowiedzi m.in. na takie pytania jak:
• co decyduje o rozwoju faktycznej chęci uczenia się uczniów;
• jak zorganizować przestrzeń klasy, żeby uczniowie chcieli się uczyć;
• dlaczego brak ocen motywuje uczniów do uczenia się i jak tego dokonać;
• w jaki sposób budować relacje z uczniami, żeby sprzyjały ich zaangażowaniu w proces uczenia się;
• dlaczego pytania uczniów są ważniejsze od ich odpowiedzi.

Publikacja jest przeznaczona dla nauczycieli, dyrektorów szkół, szkoleniowców, a także studentów kierunków pedagogicznych.

WSTĘP ...................................................................................... 11
1. Kluczowe pytania o istotę funkcjonowania
szkoły i nauczycieli ........................................................... 11
2. Nie ucz tego, ucz, jak ....................................................... 22
I
ORGANIZACJA PROCESU ........................................................... 33
1. Nauczanie czy uczenie się uczniów ................................... 33
2. Tajemnice organizacji procesu .......................................... 39
3. Non scholae, sed vitae discimus ........................................ 51
II
BUDOWANIE RELACJI ................................................................ 55
1. Być jak uczniowie ............................................................. 55
2. Nauczyciel na trudne czasy .............................................. 63
3. Cyfrowy wymiar relacji .................................................... 65
III
TOWARZYSZENIE UCZNIOWI W ROZWOJU ................................ 71
1. Czynniki stymulacji zaangażowania uczniów .................... 71
2. Pozyskiwanie uczniów ...................................................... 82
IV
KORZYSTANIE ZE ŹRÓDEŁ I PRZETWARZANIE INFORMACJI ...... 94
1. Kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia
informacji ......................................................................... 94
2. Rozumienie treści a kompetencje XXI wieku ................. 100
3. Promowanie krytycznego myślenia ................................. 117
4. Biblioteka a zarządzanie informacją ................................ 124
V
ROZWIJANIE KOMPETENCJI UCZNIÓW .................................... 134
1. Podstawy angażowania uczniów i nauczycieli ................. 134
2. Uczenie się uczniów ....................................................... 143
3. Osobiste zaangażowanie ucznia ...................................... 149
VI
PRACA Z PYTANIAMI ............................................................... 156
1. Pytania zadawane przez nauczycieli ................................ 156
2. Znaczenie pytań w procesie uczenia się ......................... 166
VII
UWAŻNOŚĆ, SŁUCHANIE, ROZMOWA ...................................... 174
1. Znaczenie słów ............................................................... 174
2. Szkoła jako społeczność dialogu ..................................... 188
3. Korzystanie z ciszy ......................................................... 192
VIII
DBAŁOŚĆ O WSPÓLNE DZIAŁANIA UCZNIÓW .......................... 195
1. Współpraca w klasie ....................................................... 195
2. Czynniki wspierające zespołowe uczenie się ................... 212
IX
UNIKANIE OCEN ..................................................................... 220
1. Ocenianie jako element ukrytego programu szkoły ........ 220
2. Psychologiczne aspekty oceniania ................................... 229
3. Pożyteczne ocenianie ...................................................... 237
4. Informacja zwrotna ........................................................ 241
X
DBAŁOŚĆ O PRZESTRZEŃ ........................................................ 250
1. Ważny aspekt organizacji pracy szkoły ........................... 250
2. Przestrzeń edukacyjna przyjazna uczeniu się ................... 256
3. Szkoła jako przestrzeń dorastania i rozwoju ................... 263
XI
PRACA Z BŁĘDEM .................................................................... 272
1. Błąd jako sytuacja uczenia się przez doświadczenie ........ 272
2. Kultura błędu ................................................................. 275
3. Odwracanie błędnych koncepcji ..................................... 286
XII
PRZYGOTOWANIE UCZNIA DO SAMODZIELNEGO
UCZENIA SIĘ ............................................................................ 291
XIII
WSPIERANIE PROCESU UCZENIA SIĘ I ROZWOJU UCZNIÓW ..... 306
1. Podstawy rozwoju autonomii uczniów ........................... 306
2. Nic nie dzieje się samo przez się .................................... 311
3. Metody pracy wspierające rozwój i zaangażowanie
uczniów .......................................................................... 315
4. Organizacja środowiska uczenia się i rozwoju ................ 322
5. Wspieranie rozwoju ucznia ............................................. 332
6. Podstawy rozwoju kompetencji nauczycielskich ............. 337
7. Tworzenie środowiska edukacyjnego .............................. 343
XIV
ROZWIJANIE WARSZTATU ....................................................... 347
1. Warsztat pracy a rozwój kompetencji uczniowskich ....... 347
2. Profesjonalizacja procesu rozwoju .................................. 354
XV
SZKOŁA PEŁNA INNOWACJI ..................................................... 363
1. Kierunki edukacji przyszłości ......................................... 363
2. Szkoła dla innowatora .................................................... 366
3. Samodzielność myślenia ................................................. 370
4. Rozwiązywanie problemów ............................................ 372
5. Zarządzanie sobą ............................................................ 373
6. Współpraca ..................................................................... 376
7. Liderstwo ....................................................................... 378
POSŁOWIE ............................................................................... 381
BIBLIOGRAFIA ......................................................................... 385
SPIS TABEL, SCHEMATÓW I RYSUNKÓW ................................... 391