Imperium prawa - ebook

Książka stanowi syntezę poglądów Ronalda Dworkina (1931–2013) – filozofa prawa i polityki, krytyka pozytywizmu prawniczego. Zdaniem autora prawo nie jest wyłącznie zbiorem reguł, lecz połączeniem reguł, zasad moralnych i standardów, które stanowią moralnie spójną całość.

Ta klasyczna obecnie pozycja z teorii prawa została opublikowana w oryginale w 1986 r. Pierwsza polska edycja Imperium prawa ukazała się w 2006 r.

„Dworkin ma styl pisania bliski prawnikowi praktykowi, bo skupia się bardziej na kultywowaniu postawy argumentacyjnej wobec prawa niż na teoretyzowaniu. Nie oznacza to, że proponuje prawnikom postawę wartościującą wobec prawa, tak jak to czynią doktryny prawa natury. Dworkin podkreśla jedynie, że cały wysiłek jurysprudencji powinien być nakierowany na osądzanie (judgment), bo to jest problem, który przenika prawo i jego instytucje. Dla prawnika ważna jest tylko taka refleksja ogólna nad prawem, która pozwala mu dokonać lepszego osądu na podstawie prawa. Zadaniem jurysprudencji, czy wszelkiej ogólnej refleksji nad prawem, jeśli chce być ważna dla prawników, musi stać się proces argumentowania umożliwiający nadanie prawu najlepszego sensu jako swoistej praktyce społecznej”.
Prof. dr hab. Marek Zirk-Sadowski, fragment Wprowadzenia

Wprowadzenie  | str. XI

Wstęp  | str. XXV

 

1. Czym jest prawo? | str. 1

Dlaczego to pytanie jest ważne?  | str. 1

Spory o prawo  | str. 3

Czysto faktyczny punkt widzenia  | str. 6

Wątpliwość wstępna  | str. 10

Świat rzeczywisty  | str. 13

Semantyczne teorie prawa  | str. 27

Prawdziwy argument na rzecz teorii semantycznych  | str. 37

 

2. Koncepcje wykładni | str. 39

Żądło semantyczne  | str. 39

Zmyślony przykład  | str. 40

Pierwsze spojrzenie na interpretację  | str. 42

Interpretacja a intencje autora   | str. 47

Sztuka a natura intencji   | str. 48

Intencja a wartość sztuki  | str. 51

Intencje a praktyki  | str. 54

Etapy interpretacji  | str. 58

Filozofowie uprzejmości  | str. 60

Dygresja: sprawiedliwość  | str. 64

Sceptycyzm wobec interpretacji  | str. 68

 

3. Z powrotem do prawoznawstwa | str. 79

Nowy obraz  | str. 79

Pojęcie i koncepcja prawa  | str. 81

Prawo i moralność  | str. 87

Koncepcje sceptyczne a prawo niegodziwe  | str. 92

Podstawy i siła prawa  | str. 98

 

4. Konwencjonalizm | str. 103

Jego struktura  | str. 103

Jego urok  | str. 106

Konwencje prawne  | str. 108

Dwa typy konwencjonalizmu  | str. 111

Czy konwencjonalizm pasuje do naszej praktyki?  | str. 116

Czy konwencjonalizm uzasadnia naszą praktykę?  | str. 124

 

5. Pragmatyzm i personifikacja | str. 135

Koncepcja sceptyczna  | str. 135

Czy pragmatyzm pasuje?  | str. 137

Prawo bez uprawnień  | str. 143

Twierdzenia integryzmu  | str. 146

Wspólnota spersonifikowana  | str. 149

 

6. Integralność | str. 157

Plan rozważań  | str. 157

Czy integralność pasuje?  | str. 157

Czy integralność jest atrakcyjna?  | str. 167

Zagadka legitymizacji  | str. 171

Zobowiązania wspólnoty  | str. 175

Braterstwo a wspólnota polityczna  | str. 185

Niechlujne zakończenie  | str. 193

 

7. Integralność w prawie | str. 201

Szeroka perspektywa  | str. 201

Łańcuch prawa  | str. 204

Prawo: kwestia szkód psychicznych  | str. 213

Prowizoryczne podsumowanie  | str. 227

Wybrane zarzuty  | str. 230

Sceptycyzm w prawie  | str. 237

 

8. Common law | str. 248

Interpretacja ekonomiczna  | str. 248

Trudności  | str. 252

Kwestia sprawiedliwości  | str. 256

Obowiązek utylitarystyczny  | str. 259

Interpretacja egalitarna  | str. 265

Równość i koszt względny  | str. 270

Osoby prywatne i publiczne organy  | str. 277

 

9. Ustawy | str. 281

Intencje prawodawcze  | str. 281

Znaczenie mówcy  | str. 284

Przekonania  | str. 293

Metoda Herkulesa  | str. 301

Historia prawotwórstwa  | str. 305

Czasowy wymiar ustaw  | str. 310

Kiedy tekst jest jasny?  | str. 312

 

10. Konstytucja | str. 317

Czy prawo konstytucyjne opiera się na błędzie?  | str. 317

Liberałowie i konserwatyści  | str. 319

Historycyzm  | str. 321

Pasywizm  | str. 329

Herkules na olimpie  | str. 338

Teorie równości rasowej  | str. 339

Orzekając w sprawie Brown  | str. 344

Orzekając w sprawie Bakke  | str. 349

Czy Herkules jest tyranem?  | str. 353

 

11. Prawo poza prawem | str. 356

Prawo oczyszcza się samo  | str. 356

Marzenia prawa  | str. 363

Epilog: Czym jest prawo?  | str. 365