Underground za drutami. Nieformalne ruchy młodzieżowe w PRL i wybranych krajach bloku wschodniego (1980–1989) - ebook

Książka jest poświęcona nieformalnym ruchom młodzieżowym w krajach Europy Środkowo-Wschodniej w latach 80. XX wieku. Autor skoncentrował się na takich państwach, jak: Polska, Czechosłowacja, Niemiecka Republika Demokratyczna i Związek Radziecki. Ukazał powstanie i rozwój subkultur muzycznych oraz młodzieżowych środowisk proekologicznych i pacyfistycznych w tych państwach. Opisał także progres nieformalnych młodzieżowych ruchów religijnych – zarówno powiązanych z wyznaniami chrześcijańskimi, jak i religiami Wschodu. Szczególny akcent położył na kwestie kontaktów i współpracy między wspomnianymi środowiskami podczas kryzysu i erozji systemu komunistycznego w krajach bloku wschodniego. Naświetlił też sytuację subkultur młodzieżowych w okresie transformacji ustrojowej w państwach Europy Środkowo-Wschodniej w latach 90. XX wieku.

Podejście autora jest oryginalne, a badania nad zagadnieniami poruszanymi w książce są dopiero zapoczątkowane. Ambitna jest próba ujęcia kwestii nieformalnych środowisk młodzieżowych nie tylko w perspektywie jednego państwa narodowego, lecz także w szerszym kontekście – krajów bloku sowieckiego.

Z recenzji Juraja Marušiaka

Wykaz skrótów 7

Wstęp 11

Rozdział I. Niezależne środowiska młodzieżowe w PRL 27

1.1. Subkultury muzyczne 27

1.1.1. Imprezy muzyczne grupujące przedstawicieli subkultur 53

1.2. Subkultury luźno związane z nurtami muzycznymi 59

1.2.1. Anarchiści i pacyfiści 59

1.2.2. Ekolodzy 66

1.2.3. Inne subkultury 70

1.3. Nieformalne ruchy młodzieżowe o podłożu religijnym 71

1.3.1. Powiązane z Kościołem katolickim 71

1.3.2. Młodzież zafascynowana religiami Wschodu 76

1.4. Środowisko Monaru 83

Rozdział II. Nieformalne ruchy młodzieżowe w innych krajach bloku wschodniego 87

2.1. Ruchy niezależne w Czechosłowacji 87

2.1.1. Fani punk rocka, heavy metalu, skinheadzi 87

2.1.2. Ruchy pokojowe i proekologiczne w CSRS 106

2.1.3. Ruchy religijne 116

2.1.3.1. Młodzież związana z Kościołem katakumbowym 116

2.1.3.2. Ruch Hare Kryszna 125

2.2. Nieformalne inicjatywy młodzieżowe w NRD 125

2.2.1. Subkultury muzyczne 125

2.2.2. Ruchy młodzieżowe powiązane z Kościołem ewangelickim 139

2.3. Młodzież poza systemem w Związku Radzieckim 158

2.3.1. Subkultury muzyczne 158

2.3.2. Środowiska pacyfistyczne i proekologiczne 184

2.3.3. Ruch Hare Kryszna 210

2.3.4. Neofaszyści (neonaziści) 213

2.3.5. Lubiery („Siłownicy”) 215

Rozdział III. Kontakty i wzajemne przenikanie się członków nieformalnych ruchów młodzieżowych z PRL, NRD, CSRS i ZSRR 219

3.1. Subkultury muzyczne 219

3.2. Inicjatywy pacyfistyczne 265

3.3. Obrońcy środowiska naturalnego 286

3.4. Środowiska religijne 292

3.4.1. Młodzi pozostający w obrębie Kościoła katolickiego 292

3.4.2. Wyznawcy i sympatycy kultu Kryszny 297

3.5. Internacjonalistyczny aspekt problemu narkomanii 298

Zakończenie 309

Bibliografia 317

Spis ilustracji 341

Indeks nazwisk 343

Summary 355

Zusammenfassung 359

O Autorze 363