INNE EBOOKI AUTORA
Wydawca:
Format:
W publikacji omówiono zadania nauczyciela we współczesnej szkole, oczekiwania społeczne wobec nauczycieli, doskonalenie i wspomaganie ich pracy oraz zarządzanie potencjałem, odpowiedzialność i uprawnienia. Zaprezentowano kwestie programowania rozwoju zawodowego nauczy cieli, w tym m.in. rolę i zadania mentora, znaczenie motywacji do podnoszenia poziomu kompetencji zawodowych, przywództwo w edukacji, a także motywacyjną rolę oceny pracy nauczyciela i jej wpływ na zmiany w szkole.
Przedstawiono ponadto wybrane zagadnienia specyfiki pracy nauczyciela, takie jak rzeczywisty czas pracy czy wypalenie zawodowe.
Publikacja jest przeznaczona dla nauczycieli i dyrektorów szkół. Wnioski i spostrzeżenia sformułowane przez autorów na podstawie ich zawodowego dorobku oraz pracy naukowej powinny być przydatne również dla studentów nauk o zarządzaniu oraz pedagogiki.
„[…] bardzo wysoko oceniam recenzowaną pracę i rekomenduję ją do druku. Zawiera bardzo szeroki przegląd zagadnień dotyczących nauczyciela i szkoły, mniej – uczniów. Będzie to praca bardzo pożyteczna dla czytelników” – z recenzji prof. dr. hab. Mirosława J. Szymańskiego
Rok wydania | 2024 |
---|---|
Liczba stron | 648 |
Kategoria | Inne |
Wydawca | Wolters Kluwer Polska SA |
ISBN-13 | 978-83-8358-388-4 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
INNE EBOOKI AUTORA
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
WYKAZ SKRÓTÓW | str. 15 | |
WPROWADZENIE | str. 17 | |
WSTĘP | str. 21 | |
Nauczyciel w warunkach zmian społecznych – misja, służba czy zawód? | str. | 21 |
1.1. Współczesne teorie i wizje społeczeństwa – zarys problemu | str. 27 | |
1.2. Role (cechy) nauczyciela w warunkach zmienności społecznej – misyjność, służba, | |
zadaniowość czy...? | str. 32 | |
1.3. Zakończenie | str. 40 | |
Literatura | str. 40 | |
Pedeutologia ku zmianie zawodu nauczyciela | str. | 42 |
2.1. Wprowadzenie | str. 42 | |
2.2. Rekrutacja kandydatów do zawodu nauczycielskiego | str. 44 | |
2.3. Kształcenie nauczycieli | str. 45 | |
2.4. Rozwój i awans zawodowy nauczyciela | str. 48 | |
2.5. Nauczyciel w szkole informatycznej | str. 52 | |
2.6. Takt i nietakt pedagogiczny | str. 55 | |
2.7. Zakończenie | str. 56 | |
Literatura | str. 57 | |
I | |
NAUCZYCIEL W RZECZYWISTOŚCI ORGANIZACYJNEJ JEDNOSTKI OŚWIATOWEJ | str. 59 | |
Zarządzanie potencjałem nauczycieli w szkole i placówce oświatowej w kontekście pracy indywidualnej i zespołowej | str. 60 | |
1.1. Zarządzanie zasobami ludzkimi w pracy pedagogicznej jednostki oświatowej | str. 63 | |
1.2. Specyfika pracy pedagogicznej | str. 64 | |
1.3. Porównanie i użycie pojęcia „przywódca” | str. 65 | |
1.4. Budowanie wewnętrznego systemu komunikacji oświatowej oraz komunikowanie w jego jednostkach | str. 67 | |
1.5. Osiąganie celów dydaktyczno-wychowawczych i opiekuńczych na kanwie autorytetu nauczyciela | str. 69 | |
1.6. Retoryka i jej rola w procesie komunikacji nauczyciela z uczniami i środowiskiem lokalnym szkoły (placówki) | str. 71 | |
1.7. Podsumowanie | str. 78 | |
Literatura | str. 78 | |
Oczekiwania społeczne wobec nauczyciela | str. 82 | |
2.1. Motywy wyboru zawodu nauczyciela | str. 82 | |
2.2. Przyczyny spadku popularności zawodu nauczyciela | str. 89 | |
2.3. Wspomaganie udzielane nauczycielowi na początku jego drogi zawodowej – | |
w świetle badań | str. 92 | |
2.4. Rekomendacje komisji europejskiej | str. 95 | |
2.5. Cechy i zachowania określane mianem pożądanych społecznie | str. 97 | |
2.6. Konieczność zmian w profesjonalizacji nauczycieli | str. 100 | |
2.7. Co po wyborze zawodu? Wgląd do wyników badań | str. 115 | |
Literatura | str. 116 | |
Doskonalenie i wspomaganie pracy nauczyciela | str. 117 | |
3.1. Zadania nadzoru pedagogicznego w podnoszeniu jakości kształcenia i wychowania | str. 123 | |
3.2. Doskonalenie nauczycieli na poziomie wewnątrzszkolnych działań w obszarze | |
doskonalenia | str. 128 | |
3.3. Odniesienie do czynników salutogennych | str. 129 | |
3.4. Podsumowanie | str. 132 | |
Literatura | str. 132 | |
Polityka kadrowa dyrektora szkoły w zakresie podnoszenia kwalifikacji i kompetencji kadry pedagogicznej | str. 133 | |
Literatura | str. 147 | |
II | |
PRZYGOTOWANIE I ROZWÓJ ZAWODOWY NAUCZYCIELA JAKO WARTOŚĆ WE WSPÓŁCZESNYCH KONCEPCJACH EUROPEJSKICH | str. 148 | |
Podstawowe wymagania kwalifikacyjne | str. 148 | |
Literatura | str. 157 | |
Predyspozycje zawodowe | str. 157 | |
2.1. Modele pracy nauczyciela wg Stefana Wołoszyna | str. 158 | |
2.2. Kwalifikacje zawodowe określone przepisami prawa | str. 159 | |
2.3. Przygotowanie pedagogiczne – umocowanie w prawie | str. 160 | |
Literatura | str. 161 | |
Obszary kompetencji kluczowych | str. 162 | |
3.1. Kompetencje społeczne nauczyciela – ujęcie praktyczne | str. 162 | |
3.1.1. Definicja kompetencji społecznych | str. 162 | |
3.1.2. Kompetencje społeczne a jakość życia | str. 163 | |
3.1.3. Kompetencje społeczne niezbędne w pracy nauczyciela | str. 163 | |
3.1.4. Rzecz o asertywności | str. 164 | |
3.1.5. Negocjacje – definicja, etapy i metody | str. 167 | |
3.1.6. Budowanie autorytetu w pracy z grupą | str. 169 | |
3.1.7. Radzenie sobie ze stresem | str. 170 | |
3.1.8. Typy zachowań a role zespołowe w szkole | str. 172 | |
Literatura | str. 176 | |
3.2. Kompetencje dydaktyczne nauczyciela | str. 177 | |
Literatura | str. 193 | |
3.3. Kompetencje cyfrowe | str. 194 | |
Literatura | str. 207 | |
Aspekty zarządzania procesami pedagogicznymi | str. 208 | |
4.1. Elementy zarządzania procesowego w kształceniu i wychowaniu | str. 208 | |
4.1.1. Uczeń zdolny i jego charakterystyka | str. 210 | |
4.1.2. Miejsce i rola ucznia | str. 211 | |
4.1.3. Studium przypadku jako inspiracja do poszukiwań dydaktycznych w naukach o zarządzaniu procesowym | str. 213 | |
4.1.4. Identyfikacja i diagnoza ucznia zdolnego w podejściu procesowym | str. 215 | |
4.1.5. Podsumowanie | str. 224 | |
Literatura | str. 226 | |
4.2. Kluczowe role nauczyciela w procesie współczesnych przemianach edukacyjnych | str. 227 | |
4.2.1. Koncepcja nauczyciela XXI wieku – gotowość do zmiany – wskazanie | |
kluczowych cech nauczyciela | str. 229 | |
4.2.2. Charakterystyka przemian edukacyjnych | str. 230 | |
Literatura | str. 247 | |
4.3. Szczególne zadania uczelni pedagogicznych | str. 248 | |
4.3.1. Ciągłość rozwoju a zmiany w szkolnictwie wyższym | str. 248 | |
4.3.2. Inercja, zarządzanie, zainteresowanie rynku pracy, mistyfikacje | str. 249 | |
4.3.3. Zarządzanie systemowe | str. 254 | |
4.3.4. Kształcenie pedagogów – osiągnięcia i dysfunkcje | str. 259 | |
Literatura | str. 263 | |
4.4. Obszary i mechanizmy kształcenia i doskonalenia pracy nauczyciela | str. 264 | |
Literatura | str. 286 | |
Zmiany systemowe i edukacyjne w szkole | str. 287 | |
5.1. Istota i cel zmian w edukacji szkolnej | str. 290 | |
5.2. Rozwój kompetencji zawodowych nauczyciela w kontekście zmian systemowych | |
i edukacyjnych – priorytet jakości | str. 291 | |
5.3. Podsumowanie | str. 293 | |
Literatura | str. 295 | |
Oceny efektywności pracy nauczyciela w kontekście założeń systemu oświaty w Polsce – próba ogólna | str. 296 | |
6.1. System oświaty w Polsce | str. 296 | |
6.2. Edukacja najmłodszych | str. 300 | |
6.3. Edukacja przedszkolna | str. 300 | |
6.4. Edukacja podstawowa | str. 301 | |
6.5. Edukacja ponadpodstawowa | str. 302 | |
6.6. Koncepcja oceny efektywności pracy nauczyciela | str. 304 | |
6.7. Metody oceny efektywności pracy nauczyciela | str. 305 | |
6.8. Założenia systemu oświaty a ocena efektywności pracy nauczyciela | str. 306 | |
6.9. Indywidualizacja nauczania | str. 306 | |
6.10. Ciągłe szkolenie i rozwój | str. 307 | |
6.11. Zaangażowanie uczniów i rodziców | str. 308 | |
Literatura | str. 309 | |
Ocena efektywności pracy nauczyciela w kontekście założeń systemu oświaty w Finlandii | str. 310 | |
7.1. Edukacja przedszkolna | str. 314 | |
7.2. Edukacja podstawowa | str. 315 | |
7.3. Edukacja średnia | str. 316 | |
7.4. Edukacja zawodowa | str. 317 | |
7.5. Edukacja artystyczna | str. 318 | |
7.6. Koncepcja oceny efektywności pracy nauczyciela | str. 319 | |
7.7. Metody oceny efektywności pracy nauczyciela | str. 320 | |
7.8. Założenia systemu oświaty a ocena efektywności pracy nauczyciela | str. 321 | |
Literatura | str. 322 | |
Obraz reformy systemu oświaty w Singapurze w kontekście efektów pracy nauczyciela | str. 326 | |
8.1. System oświaty w Singapurze – fundamenty systemu i ich wdrożenie | str. 328 | |
8.2. Wsparcie procesowe | str. 332 | |
Literatura | str. 340 | |
III | |
PROGRAMOWANIE ROZWOJU ZAWODOWEGO NAUCZYCIELA | str. 341 | |
Proces awansu zawodowego – potrzeby i wymagania | str. 341 | |
1.1. Rozwój osobowy i zawodowy nauczyciela – założenia | str. 341 | |
1.2. „Stopniowanie” awansu zawodowego | str. 345 | |
1.3. Niejasna strategia tworzenia spójnego i komplementarnego statusu zawodowego | |
nauczycieli | str. 347 | |
Literatura | str. 352 | |
Nowa rola i zadania mentora na drodze awansu nauczyciela początkującego | str. 352 | |
2.1. Mentoring jako droga wsparcia nauczyciela początkującego | str. 356 | |
2.2. Definicje mentoringu | str. 357 | |
2.3. Wskazanie mentora zadaniem dyrektora szkoły | str. 359 | |
2.4. Mentor a dyrektor szkoły | str. 366 | |
Literatura | str. 368 | |
Motywacja do podnoszenia poziomu wykształcenia i kompetencji zawodowych | str. 369 | |
3.1. Pojęcie rozwoju zawodowego nauczyciela | str. 369 | |
3.2. Odniesienie do rozporządzenia w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego | |
przez nauczycieli, stopni zawodowych i roli opiekuna stażu/mentora | str. 370 | |
3.2.1. Sposoby inspirowania nauczycieli do podnoszenia swoich kwalifikacji | str. 371 | |
3.2.2. Rozwój szkoły jako organizacji (także poszczególnych jej podmiotów) | str. 373 | |
3.3. Wdrażanie zmiany dotyczącej podnoszenia kwalifikacji i kompetencji kadry | str. 374 | |
Literatura | str. 375 | |
Przywództwo w edukacji – jego miejsce i rola | str. 376 | |
4.1. Wprowadzenie | str. 376 | |
4.2. Przywództwo stałe i okresowe w edukacji | str. 378 | |
4.3. Grupy wewnątrzszkolne | str. 379 | |
4.4. Przywództwo w edukacji w kontekście problematyki więzi | str. 380 | |
4.5. Więzi obiektywne, subiektywne i behawioralne | str. 380 | |
4.6. Więź moralna: zaufanie, lojalność, solidarność | str. 382 | |
4.7. Przywództwo formalne i nieformalne | str. 387 | |
4.8. Uwagi podsumowujące | str. 390 | |
Literatura | str. 392 | |
Badania w działaniu na rzecz rozwoju kompetencji metodycznych nauczyciela | str. 393 | |
5.1. Przesłanki do działań rozwojowych | str. 393 | |
5.2. Nurty edukacji alternatywnej | str. 394 | |
5.3. Wstęp do problematyki badań | str. 394 | |
5.4. Specyfika warsztatu badawczego, czyli badanie w działaniu (w procesie doskonalenia) | str. 397 | |
5.5. Ustalenie specyficznych właściwości „badania w działaniu” | str. 400 | |
5.6. Uwagi końcowe | str. 403 | |
Literatura | str. 405 | |
Model, standard czy profil zawodowy współczesnego nauczyciela | str. 405 | |
6.1. Umiejętności, kwalifikacje, kompetencje i profil zawodowy nauczyciela | str. 408 | |
6.2. Modele pracy nauczyciela | str. 417 | |
6.3. Podsumowanie | str. 421 | |
Literatura | str. 422 | |
Motywacyjna rola oceny pracy nauczyciela i jej wpływ na zmiany w szkole | str. 424 | |
7.1. Sylwetka współczesnego nauczyciela | str. 425 | |
7.2. Motywacja zewnętrzna i wewnętrzna | str. 427 | |
7.3. Motywacja materialna i pozamaterialna | str. 429 | |
7.4. Wpływ oceny pracy nauczyciela na jego motywację do pracy | str. 431 | |
7.5. Ocena pracy nauczyciela ubiegającego się o kolejny stopień awansu zawodowego | str. 433 | |
7.6. Podsumowanie | str. 434 | |
Literatura | str. 434 | |
Ocena pracy jako wyznacznik profesjonalizmu w codziennej pracy zawodowej nauczyciela | str. 435 | |
8.1. Profesjonalizm zawodowy nauczycieli | str. 435 | |
8.2. Istota oceny pracy nauczyciela | str. 439 | |
8.3. Podstawa prawna oceny pracy nauczyciela | str. 440 | |
8.4. Przykładowe standardy wymagań w zakresie oceny pracy nauczyciela | str. 441 | |
8.5. Podsumowanie | str. 444 | |
Literatura | str. 446 | |
IV | |
KOMPETENCJE ZAWODOWE NAUCZYCIELA | str. 447 | |
Kompetencje społeczne nauczycieli sztuką oddziaływań pedagogicznych | str. 448 | |
Kompetencje – podstawowe pojęcia i znaczenia | str. 448 | |
Założenia do budowania standardu zawodu nauczyciela | str. 455 | |
Kompetencje nauczyciela z perspektywy oczekiwań w zakresie kompetencji ogólnych | |
i kluczowych | str. 487 | |
Metakompetencje | str. 511 | |
Zweryfikowana lista kompetencji kluczowych | str. 514 | |
Konkluzje i sugestie | str. 519 | |
7.1. Pięć modułów kształcenia według rozporządzenia z 2012 r. | str. 520 | |
7.2. Moduły kształcenia według aktualnie obowiązującego rozporządzenia z 2019 r. | str. 525 | |
7.3. Propozycja zmian w systemie kształcenia i doskonalenia nauczycieli | str. 529 | |
Literatura | str. 535 | |
Nauczyciel w dobie edukacji włączającej | str. 539 | |
8.1. Zamierzenia a kwalifikacje nauczycieli wynikające z ram prawa | str. 543 | |
Warsztat pracy nauczyciela | str. 559 | |
9.1. Definicja | str. 559 | |
9.2. Dwa bloki czynników warunkujących przebieg pracy | str. 559 | |
9.3. Uwarunkowania warsztatu pracy nauczyciela – czynniki | str. 560 | |
9.4. Elementy składowe warsztatu pracy | str. 561 | |
9.5. Materialna część warsztatu pracy nauczyciela w świetle badań i kontroli | str. 563 | |
9.6. Krótka informacja prawna | str. 566 | |
Literatura | str. 569 | |
Kompetencje cyfrowe w praktyce nauczyciela | str. 570 | |
Literatura | str. 577 | |
Standaryzacja zawodu nauczyciela | str. 577 | |
11.1. Klasyfikacja zawodów, umiejętności i specjalności na potrzeby rynku pracy | str. 580 | |
11.2. Kwalifikacje niezbędne do zatrudnienia na stanowisku nauczyciela lub innego | |
specjalisty | str. 583 | |
11.3. Proponowane kierunki i obszary standaryzacji zawodowej nauczyciela | str. 590 | |
V | |
WYBRANE ZAGADNIENIA SPECYFIKI PRACY NAUCZYCIELA | str. 591 | |
Koncepcja lokalna systemu wynagradzania nauczyciela | str. 592 | |
Literatura | str. 597 | |
Rzeczywisty czas pracy nauczyciela | str. 598 | |
2.1. Rzeczywisty czas pracy nauczycieli w badaniach najwyższej izby kontroli | str. 608 | |
2.2. Nauczyciele – menedżerowie czasu na etacie | str. 610 | |
Literatura | str. 617 | |
Wypalenie zawodowe nauczycieli | str. 618 | |
3.1. Mechanizm powstawania wypalenia zawodowego i jego komponenty | str. 624 | |
3.2. Wypalenie zawodowe polskich nauczycieli | str. 626 | |
3.3. Przyczyny występowania wypalenia zawodowego i budowa dróg wsparcia | str. 629 | |
Literatura | str. 635 | |
PODSUMOWANIE | str. 637 | |
Literatura | str. 641 | |
WYKAZ SCHEMATÓW, TABEL I WYKRESÓW | str. 643 | |
O AUTORACH | str. 645 | |