Wstęp / 7 Monika Miazek-Męczyńska „Do mycia twarzy rano służy woda”, czyli Owidiuszowe zalecenia dla kochanków z zakresu higieny osobistej / 13 Tomasz Dreikopel Higiena osobista potencjalnych kochanków – wybrane uwagi źródłowe na marginesie I oraz III ks. Ars amatoria Publiusza Owidiusza Nazona / 27 Magdalena Stuligrosz Higiena przy biesiadnym stole w świecie starożytnych Greków / 37 Anna Marek Wpływ zjawisk klimatycznych na zdrowie człowieka / 63 Zbigniew Bukowski Sanitarna ochrona środowiska w prawie rzymskim i jej ogólny wpływ na kształtowanie się współczesnych rozwiązań prawnych / 77 Judyta Iwańska Witriuwiusz i jego wizja „zdrowego miasta” / 87 Natalia Małecka Łazienki i toalety w Egipcie faraonów / 97 Paulina Szulist Sauny w rzymskiej Brytanii? Próba identyfikacji i interpretacji laconicum w obrębie założeń rezydencjonalnych / 111 Andrzej Wypustek Toalety i latryny w świecie rzymskim – aspekty społeczne / 127 Agnieszka Tomas Pachnące miasta czy slumsy? Urządzenia sanitarne cywilnych osiedli przy rzymskich bazach wojskowych / 139 Łukasz Różycki Higiena w późnorzymskich obozach wojskowych w świetle Strategikonu / 155 Łukasz Sasuła Czystośc etniczna w armii wczesnobizantyńskiej w świetle traktatów wojskowych / 165 Justyna Migoń Czystość duchowa jako niezbędny czynnik drogi do zwycięstwa wojskowego w świetle Strategikonu Maurycjusza / 179 Mieczysław C. Paczkowski Higiena ciała i czystość duchowa w starożytnym monastycyzmie syro-palestyńskim / 193 Małgorzata Chudzikowska-Wołoszyn Do wód Rzymianie, do wód! O balneoterapii w starożytnych Bajach i Puteolach / 211 Henryk Kowalski Lavatio – religijne i higieniczne aspekty obrzędu obmywania w starożytnym Rzymie / 225 Grzegorz First Woda lecząca – w poszukiwaniu granicy między magią a medycyną w świecie późnego Egiptu / 239 Anna Kotłowska Woda jako element narracji w literaturze bizantyńskiej / 257 Magdalena Paciorek Jak zdrowemu postępować należy, czyli o sposobach zachowania zdrowia za czasów A. Korneliusza Celsusa / 265 Ewa Posz Znaczenie roślin kosmetycznych w utrzymaniu higieny w kulturach starożytnych / 279 Alicja Drozd-Lipińska, Krystian Łuczak Silphium – cudowny lek od Apollona dla starożytnego miasta Cyrene / 295 Magdalena A. Wiszowata Schludny wygląd, nienaganne obyczaje, czysta wiedza – idealny obraz antycznego lekarza / 309 Bartosz B. Awianowicz Higieja na monetach Mezji i Tracji w II i III w. n.e. / 323 Dorota Gorzelany Rytualna czystość wobec śmierci – przykład pochówków arystokracji macedońskiej / 345 Andrzej Grzegorczyk Szczypczyki toaletowe w grupie olsztyńskiej / 355 Agnieszka P. Lew Syfilis – etiologia, objawy oraz leczenie według Girolama Fracastora / 369 Weronika Szerle, Marcin Szerle Postrzeganie człowieka starożytnego w warstwie ilustracyjnej i opisowej publikacji medycznych okresu międzywojennego / 389 Aistis Žalnora Eugenic dichotomy between ancien and modern / 407 Bożena Płonka-Syroka, Łukasz Braun Praktyki medyczne w okresie prehistorycznym w perspektywie historiografii medycyny, etologii i antropologii kulturowej / 423

Alfabetyczny wykaz autorów / 443