Tłumaczenie, opracowanie naukowe – Rafał Michalski, Jolanta Żelazna

Słowo od tłumaczy / 11

I. Do wykładni Herdera, o źródle języka / 15 1. Człowiek ma język – słowo ma człowieka / 17 2. Tradycyjne ujęcie ťjęzykaŤ (λόγος) i istoty człowieka (zwierzęcość) oraz pytanie sformułowane przez Herdera / 17 3. O istocie języka / 18 4. Dlaczego pytamy się o istotę języka? / 19 5. Nasz namysł nad językiem / 19 6. Rozróżnienie człowiek – zwierzę / 20 7. Rozprawa Herdera / 20 8. Do ťMonadologiiŤ / 25

II. Konstrukcja źródła języka na sposób użycia swobodnie działającego namysłu / 27 9. Źródło języka / 29 10. Człowiek / 29 11. Analogiczna konstrukcja istoty człowieka, wyprowadzona ze zwierzęcej ekonomii / 30 12. Rozwaga / 31 13. Namysł i (rozróżniające) zauważanie, wyraźne, dające się objaśniać przedstawianie / 32 14. Cognito distincta (wyraźność) / 33 15. Rozwaga i stan bezstronności / 33 16. ťRozwagaŤ i ťjęzykŤ / 34 17. Wewnętrzne słowo: cecha wyraźnego namysłu / 34 18. Wy-najdowanie / 37 19. Pojedyncze uwagi i doprecyzowanie pojęć / 37

III. Do polemiki z Herderem / 39 20. Do zasadniczej polemiki z Herderem / 41 21. Krytyczne pytanie dotyczące analogicznej konstrukcji istoty człowieka / 41 22. Istotne kroki / 42 23. Wstępne pojęcie / 42 24. Pytanie – zasadnicze stanowisko / 43

IV. O istocie języka / 45 25. Słowo jako istoczenie Bytu / 47 26. Język / 47 27. Język i ťjęzykŤ / 47 28. Tradycyjny – metafizyczny pozór języka / 48 29. Człowiek i ťjęzykŤ / 49 30. ťJęzykŤ / 51 31. O istocie języka / 51

V. Do Herdera, o źródle języka / 53 32. Herder / 55 33. O Herderze ogólnie /. 56 34. Herder i Leibniz 56 35. Język – mówienie . 57 36. Język człowieka – język zwierzęcia . 57 37. Pierwszy rozdział Herdera . 58 38. ťPierwsze słowoŤ . 59 39. Namysł (refl eksja) . . 59 40. Rozwaga – poddawanie zmysłowemu namysłowi – rozważanie – refleksja 59 41. Wieczne krążenie (Kreisel) . 60 42. Język – człowiek 60 43. Herder – O źródle języka 60 44. Nastrój – ťgłosŤ 60

VI. Filozofia języka 61 45. Nadejście właściwej filozofi i języka w oświeceniu . 63 46. ťŹródłoŤ 64 47. O istocie języka 64 48. Słowo 67 49. Inny początek 68

VII. Przejście . 69 50. Wiedza o przejściu . 71 51. Słowo Bytu 72

VIII. Metafizyka języka i przejście . 73 52. Metafizyka ťjęzykaŤ {ťderŤ ťSpracheŤ} i rozważanie języka w obrębie metafizyki . 75 53. Rozstrzygnięcia, rozwijane od strony metafizyki języka 76 54. Psychologia języka 76

IX. Stefan George 77 55. Przejściowe słowo 79 56. Pieśń o morzu . 79 57. Pieśń o morzu . 81 58. Pieśń o morzu . 81 59. Słowo 81

X. Język – wolność – słowo . 85 60. Wolność i słowo 87 61. Zwierzę i człowiek 87

XI. O kwestii źródła i Herderowskie rozważanie źródła jako {rozważanie} metafizyczne 89 62. Humboldt . 91 63. Siły popędowe rozwoju języka i jego dalszego kształtowania się . 91 64. Herderowskie rozważania o źródle jako [rozważania] metafizyczne 92 65. Herderowskie pytanie o źródło (w jakim stopniu ťkwestią istotyŤ?) . 92 66. ťRozumŤ . 95 67. Kwestia źródła jako problem istoty (metafizycznie – w dziejach Bytu) 95 68. Kwestia istoty i źródła . 96 69. Kwestia źródła i problem istoty . 96 70. ťŹródło językaŤ 96

XII. Dyspozycja . 99 71. Kwestia źródła – jako problem powstawania i problem istoty . 101 72. Kwestia źródła . 101 73. Budowa i przebieg rozważania źródła 102 74. Wewnętrzny i zewnętrzny język . 103 75. Wewnętrzne i zewnętrzne słowo 103 76. Rola słyszenia . 104 77. Przegląd 104 78. Herder: człowiek . 104 79. Trzy wskazania na Byt (i Da-sein) . 105

XIII. Kwestia źródła . 107 80. Kwestia źródła jako problem powstawania i istoty 109 81. Istota jako bytującość i istoczenie 110 82. ťProjektŤ . 110

XIV. od Herdera do Grimma (metafizyka i językoznawstwo) 113 83. Przemowa Grimma (1851) . 115 84. Od Herdera do Grimma . 115 85. Od Herdera do Grimma . 116 86. Od Herdera do Grimma. Eksperyment wydobywania języka . 118 87. ťBoskieŤ źródło języka 118

XV. Uwidaczniające mówienie i słuchanie – dźwięk i cisza 119 88. Nasłuchiwanie . 121 89. Dźwiękowość (brzmienie) 121 90. Dźwięk . 122 91. Słyszenie i nasłuchiwanie 122 92. ťSłyszenieŤ i Byt . 123 93. Cecha i dźwięk . 123 94. ťDźwiękŤ i cecha . 123 95. Zewnętrzne słowo 124 96. Dźwiękowość i pismo . 124 97. Język (ludzki) i słyszenie . 125 98. Herder: ťżyjąceŤ . 126

XVI. Nasłuchiwanie jako środek sensorium commune 127 99. Rozważania Herdera o roli słyszenia . 129 100. Słyszenie, język, dźwięczenie, rozbrzmiewanie tonami. Kwestia rozstrzygnięcia 130 101. Zajęcie stanowiska wobec Bytu (por. Kwestia rozstrzygnięcia) 130 102. Słyszenie jako środek sensorium commune i istota nasłuchiwania 131 103. Dźwiękowość języka . 139

XII. ťDotykŤ i ťsłuchŤ u Herdera. Rozbrzmiewanie tonami i dźwięczenie . 141 104. Dotyk . 143 105. Sensorium commune i słuch . 144 106. Język i dźwięk 144 107. Sposób postępowanie Herdera . 144 108. Relacja między 2 i 3 rozdziałem części I . 145 109. Czym jest rozum? . 145

XVIII. „Owca beczy” . 147 110. ťTy jesteś becząceŤ . 149 111. ťBeczenieŤ . 149 112. ťNasłuchuj!Ť ťowca beczyŤ 150 113. ťUcho pierwszym nauczycielem języka.Ť (99) 151 114. Dźwięk i ton 151

XIX. Język i rozum 153 115. Rozum i język 155 116. Rozwaga i język (wewnętrzne słowo) 155 117. Rozwaga i cecha . 156 118. Chcieć poznawać 156 119. Rozwaga . 156 120. Rozróżnianie . 157 121. ťJakoŤ i ťdlaŤ . 157 122. Język ťjako medium naszego duchowego poczucia siebie i świadomościŤ 158 123. Cecha – pomyślana w dziejach Bytu 158 124. Cecha – wewnętrzne słowo i dialog . 159 125. Małpowanie i naśladowanie . 159 126. Źródło języka: problem źródła jako kwestia istoty 159 127. Jeden i Drugi projekt istoty języka 160 128. Język – słowo . 161 129. Doświadczenie słowa 161

Załącznik. Protokoły z seminarium 163 Pierwsza godzina. Alfred Franz 165 Druga godzina. Georg Schmiege 167 Trzecia godzina. Heinz Maeder 170 Czwarta godzina. Elisabeth Schmidt 175 Piąta godzina. Siegfried Bröse . 182 Szósta godzina. Dr Wolfgang Ritzel . 190 Siódma godzina. Otto Rasper 196 Ósma godzina. Hans-Hermann Groothoff . 200 Dziewiąta godzina. Irmgard Mylius . 204 Dziesiąta godzina. Karl Ulmer . 211 Jedenasta godzina. Paul Wettach . 217 Posłowie Redaktorki . 225 Indeks niemieckich terminów . 229