Choć wczesne świadectwa literackie o Holokauście doczekały się już sporej uwagi krytycznej, to ciągle niewiele powiedziano o powojennych literackich reakcjach na Szoa pozostawionych przez polskich pisarzy – świadków dziejącej się na ich oczach żydowskiej tragedii w czasie niemieckiej okupacji. Wraz ze swymi rodakami także podlegali brutalnym niemieckim rządom, które zdziesiątkowały inteligencję, zniszczyły środowisko akademickie, unicestwiły system oświaty i instytucje kulturalne oraz zakazały wszelkich kontaktów ze światem zewnętrznym, stopniowo pogarszając sytuację fizyczną i ekonomiczną Polaków. Jednocześnie byli świadkami okropności „ostatecznego rozwiązania”: widzieli, czuli i słyszeli getta, deportacje, masowe mordy, obozy śmierci; zdawali sobie sprawę z dalszego losu zbiegłych Żydów.

Na podstawie Epilogu